🔴تخصص گرایی
⭕️ جایگاه فقه در علوم حوزوی۳:
💠 تخصص در عرصه #فقه را می توان به چند معنا تبیین کرد.
از آنجا که هر گزاره فقهی، یک موضوع و یک حکم دارد، ما می توانیم موضوع گزاره های فقهی را مبنا و ملاکی برای #تخصص قرار دهیم.
💠 در این زمینه می توان دو نگاه داشت: نگاه قدیم و نگاه جدید.
🛑 1. در نگاه قدیم، بر اساس ابوابی که وجود داشته، تخصص ها شکل می گرفته است؛ مثلا صلات، طهارت، حج، خمس، زکات.
🛑 2. در نگاه جدید، #موضوعات گزاره های فقهی، بر اساس دانش های جدید و امروزی دسته بندی می شوند؛ مثل فقه اقتصادی، فقه سیاسی، فقه جامعه شناختی.
💠 به نظر من، نگاه دوم صحیح تر است؛ چرا که تقسیم اول بر طرف کننده نیاز جامعه امروز نیست.
💠 موضوعات جدید از طریق دانش های روز تعیین می شوند؛ البته حکم آنها باید از منابع شرعی گرفته شود و دانش های امروزی را نباید در آن دخالت داد...
#فقه
#تخصص
#تخصص_گرایی
حجت الاسلام والمسلمین استاد احمد مبلغی؛
خشت اول، شماره۸، صفحه ۱۶.
@rahnameh
🔴تخصص گرایی
⭕️ جایگاه فقه در علوم حوزوی۴:
💠 تخصص در #فقه را به شکل دیگری هم می توان مطرح کرد. بدین صورت که دانش های ناظر بر فقه را به عنوان #تخصص در نظر بگیریم؛ یعنی اصول فقه، فلسفه فقه و تاریخ فقه.
💠 البته تخصصی کردن هر کدام نیز امکان پذیر است. مثلا فلسفه فقه را می توان به چند تخصص روش شناسی فقه، قلمرو شناسی فقه، هدف شناسی فقه و منبع شناسی فقه تبدیل کرد؛ اما به دلیل اینکه فلسفه فقه، الان در ابتدای شکل گیری است و حجم کمی دارد، در حال حاضر، این تفکیک وجود ندارد.
💠 پس به طور کلی تخصص در فقه، یا درون فقهی است و پیرامون موضوعات فقهی قدیم و جدید شکل می گیرد و یا برون فقهی است یعنی اصول فقه، تاریخ فقه و فلسفه فقه...
💠 #دانش_های_تخصصی حوزه، همین فقه، تفسیر و کلام است؛ (البته بنده در مقام استقرا نیستم؛ مثلا فلسفه اسلامی و تربیت اسلامی را هم باید اضافه کرد.) اما علومی مثل روان شناسی، جزء تخصص های حوزوی تعریف نمی شوند. این علوم در ارتباط با تخصص های فقه یا تفسیر، جایگاه پیدا می کنند. به عنوان مثال، تفسیر جامعه شناختی می تواند به عنوان یک رشته تخصصی مطرح شود؛ به این صورت که تمام اصول و قواعد جامعه شناسی در آیات قرآن پیگیری شود و یک دیدگاه تازه ای عرضه شود. این همان تفسیر تخصصی است که در حوزه ی جامعه شناسی شکل گرفته است.
#فقه
#تخصص
#دانش_های_تخصصی
حجت الاسلام والمسلمین استاد احمد مبلغی؛
خشت اول، شماره۸، صفحه ۱۶.
@rahnameh
🖌🖌 بسوی تخصص
⭕️ به نظر بنده کسی که در عرصه علوم دینی وارد می شود و دروس حوزه را شروع می کند
💠 1. قبل از هر چیز لازم است یک مشاوره خوب انجام دهد و آینده علمی خود را تحلیل و هدفش را شناسایی کند.
💠 2. دوره عمومی متناسب با آن هدف را بگذراند...
💠 3. بعد از آن باید یک سنجش صورت بگیرد. (اگر در نظام آموزشی حوزه، معیارهای سنجش مشخص شود، طلبه می تواند به راحتی مسیر علمی آینده خود را انتخاب کند وگرنه با مشکل روبرو خواهد شد.)
💠 4. سپس وارد تخصص شود...
💠 5. علاوه بر آموزش باید از پژوهش هم بهره بگیرد. آموزش بدون پژوهش، طلبه را به جایی نمی رساند و یا دیر می رساند...
📋 برداشتی از مصاحبه با
حجت الاسلام والمسلمین استاد احمد مبلغی؛
خشت اول، شماره۸، صفحه ۱۶.
@rahnameh
🛑 ضرورت تخصص گرایی(۱)
💠 بعضی مخالف #تخصص_گرایی هستند و دل نگرانی دارند. دلیل مخالفتشان این است که بین #ضرورت تخصص گرایی و #آسیب_شناسی آن خلط کرده اند و به خاطر آسیب های احتمالی معتقدند که تخصص گرایی وضعیت موجود را از بین می برد و ما را به وضعیت مطلوب هم نمی رساند!
💠 اما اگر از همین آقایان هم بپرسیم که آیا قبول دارید که در عصر ائمه (علیهم السلام) شاگردان آنها بر اساس استعدادهای خود و نیازهای جامعه، در جهتی خاص ممحّض می شدند یا نه؟
💠 اکثرشان قبول دارند؛ چرا که بعضی از شاگرادان معصومین (ع) حافظه قوی داشتند و ضابط و ثقه بودند و تشویق می شدند که تلقی حدیث کنند.
💠 برخی که استعداد فقهی داشتند، رد فروع بر اصول می کردند و در مساجد به افتا می پرداختند.
💠 برخی در مجامع مختلف حضور یافته و با طرح مباحث کلامی از عقاید اسلامی دفاع می کردند...
💠 این افراد گرچه به نکته فوق اذعان دارند اما کمترین آسیب تخصصی شدن را بی سوادی و کم سوادی و فرار از مشکلات و ریاضت های علمی می دانند...
(ادامه دارد)
#تخصص_گرایی
#ضرورت
#آسیب_شناسی
برگرفته از مصاحبه با
حجت الاسلام و المسلمین محمود منتظری مقدم؛ استاد حوزه و دانشگاه.
خشت اول، شماره 8، صفحه 21.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
⭕️ ضرورت تخصص گرایی(۲)
💠... مخالفان تخصصی شدن می گویند کمترین آسیبی که تخصصی شدن به ما وارد می کند، بی سوادی و کم سوادی و فرار از مشکلات و ریاضت های علمی است.
💠 چرا که هر کس ببیند رسیدن به دقایق کتاب های درسی موجود برای او سخت است، راهش را جدا می کند و می گوید من می خواهم تخصصی کار کنم!
💠 مثلا می گوید می خواهم در اخلاق یا تفسیر متخصص شوم و لذا دقت های عجیب و غریب «کفایه» به من چه ربطی دارد؟
💠 این معضلی که می گویند، وقتی پیش می آید که راه کارها به درستی تعیین نشده باشند.
💠 چون وقتی بحث تخصصی شدن دروس مطرح می شود عده ای فکر می کنند که قرار است علومی که اندام های یک پیکر واحد هستند، کاملا از هم جدا شوند؛ اما در واقع منظور از #تخصص_گرایی این نیست.
💠 پس به طور کلی مخالفت این آقایان، به دو جهت است؛
🔹 یک: آسیب ها؛
🔹 دو: راه کارها؛
💠 به همین دلیل اگر راه کارهای اصولی به درستی مشخص شود و تمهیدات لازم برای برخورد با آسیب ها نیز اندیشیده شود، به نظر می رسد که کسی با تخصص گرایی مخالف نیست.
#تخصص_گرایی
حجت الاسلام و المسلمین محمود منتظری مقدم؛ استاد حوزه و دانشگاه.
خشت اول، شماره 8، صفحه 21.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
🔴 تخصص گرایی
⭕️ وظایف طلاب
🔶 اولین وظیفه طلاب در راستای #تخصص_گرایی این است که سعی کنند با
🔸 مطالعه و مذاکره نسبت به تک نگاره های #تخصصی در بخش تالیف و
🔸 انس با شخصیت های برجسته حوزه،
استعداد و علاقه خود را کشف کنند.
💠 البته پس از آن، باید نیاز جامعه و مخاطبان خاص را هم به دست بیاوردند و در تصمیم گیری خود لحاظ کنند.
🔶 این از وظایف ثبوتی. ⬆️
🔶 اما طلاب، وظایف اثباتی هم دارند. ⬇️
💠 طلاب اگر حاضر می شوند در مقطع گذار از شکل سنتی به تخصصی شرکت کنند، باید صبر متانت داشته باشند و خطاهای اجتناب ناپذیر چنین آموزشی را قبول کنند.
💠 در دوره گذار کدام نظام آموزشی، هیچ آزمون و خطایی صورت نگرفته است؟
💠 طلبه ای که می خواهد افتخار رسالت خط شکنی و شرکت در دوره های نخست دروس #تخصصی حوزه را داشته باشد، باید هزینه اش را هم بپردازد.
💠 به نظر من این مهم ترین رسالتی است که بر دوش طلاب است.
🔶 دومین وظیفه طلاب، جدی گرفتن دروس است.
💠 وقتی طلبه به بهانه زیاد بودن حجم درس ها، رشته تخصصی اش را جدی نمی گیرد، مدیران یک مرکز تخصصی چگونه می توانند مطمئن باشند که نیروی مناسب برای آن تخصص را تربیت کرده اند؟
🔸 جدی گرفتن رشته تخصصی، وظیفه مهمی است که اثباتا بر عهده طلبه ها است.
#تخصص_گرایی
#تخصص
حجت لاسلام و المسلمین محمود منتظری مقدم؛ استاد حوزه و دانشگاه.
خشت اول، شماره 8، صفحه 24.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
🔴 تخصص گرایی
💠 بنده در وضعیت موجود و با توجه به موانعی که ثبوتا و اثباتا وجود دارد، برای دوستان روحانی که می خواهند کار #تخصصی کنند، حضور در مجامع آموزشی #دانشگاهی را صلاح نمی بینم؛ چرا که به نظرم فرایند و برایند آنها با هم تناسب ندارد و ممکن است آسیب های جنبی دیگری هم به دنبال داشته باشد.
💠 این دوستان بهتر است در یکی از مراکز تخصصی حوزوی درس بخوانند یا با استاد خصوصی کار کنند.
💠 اما اگر بخواهند بدون استاد خصوصی و بدون ورود در مراکز تخصصی، به طور شخصی کار کنند ممکن است راه خود را دور کنند و به نتیجه مطلوب هم نرسند.
💠 آفت انگیزه تحصیلی و تحقیقی، آسیب بزرگی است که علل مختلفی داشته است؛ از جمله اینکه افراد بدون شناسایی درست استعداد و علاقه خود و نیاز مخاطبان، به سمت یک رشته #تخصصی رفته و بدون داشتن استادان و متون آموزشی لازم و بدون نظم منطقی دروس، تلاش هایی کرده اند که به نتیجه نرسیده است و سبب ایجاد یاس و نامیدی و افت انگیزه تحصیلی و تحقیقی شده است.
#تخصص_گرایی
#تخصص
#دانشگاهی
حجت الاسلام و المسلمین محمود منتظری مقدم؛ استاد حوزه و دانشگاه.
خشت اول، شماره 8، صفحه 24.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
🔴تخصص گرایی
⭕️آسیب های تخصص گرایی
💠 یکی از آسیب ها، شتاب زدگی است.
🔹 شتاب زدگی در تخصص گرایی، ممکن است ما را از برخی جهات فنی کار، غافل کند و امکان کارشناسی لازم و کافی را از ما بگیرد و ضریب آزمون و خطا بالا برود و مقداری از حوصله و متانت یادگیرندگان را هم پایین بیاورد.
💠 آسیب دیگر، نگاه غیرجامع است.
🔹 در تعریف رشته تخصصی و تعیین متون آموزشی تخصصی و ارتباط منطقی هر رشته با سایر علوم، باید همه زوایا را بررسی کنیم و نگاه جامع داشته باشیم؛ وگرنه دوباره کاری و تداخل رشته های تخصصی پیش می آید .
💠 آخرین نکته در بحث آسیب شناسی، توجه به این است که #تخصصی شدن در سازمان روحانیت مطرح شده، نه در دروس دانشگاهی یا یک مجمع علمی خنثی؛ یعنی اینجا یک وفاداری قبلی نسبت به آموزه های وحیانی وجود دارد که حالا به سراغ یک تخصص آمده تا در موضع انفعال قرار نگیرد.
🔹 به این ترتیب، جهت گیری #تخصص_گرایی باید به سویی باشد که بتواند از موضع وحی در آموزه های تخصصی دخالت کند، نه اینکه خنثی و خدای نکرده نگاه دین گریز پیدا کند.
#تخصص_گرایی
#تخصص
حجت الاسلام و المسلمین محمود منتظری مقدم؛ مدرس حوزه و دانشگاه.
خشت اول، شماره 8، صفحه 24.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
🔴 تخصص گرایی
⭕️ضرورت تخصصی شدن
💠 اولین نکته قابل تامل این است که بحث #تخصصی شدن آموزش و یا پژوهش در حوزه را نمی توان از رسالت کلی حوزه تفکیک کرد.
💠 اصل #ضرورت_تخصصی شدن و یا نحوه سازماندهی آن، تابع ضرورت های حوزه و تکامل حوزه است.
💠 متناسب با تکامل حوزه، طبیعتا باید رسالت حوزه را در موضوع پژوهش، آموزش و تبلیغ پی جویی کرد.
💠 قسمت عمده از ضرورت های حوزه به مساله نیاز بشر به دین و جایگاه دین در زندگی بشر باز می گردد.
💠 اگر دین و ماموریت آن را حداقلی تعریف کنیم، حوزه های علیمه نیز ماموریت حداقلی خواهند داشت و طبیعتا دانش ها هم در همان حوزه حداقلی خواهند ماند.
💠 آموزش و پژوهش و سازماندهی آنها هم با همین مبنا انجام می شوند.
💠 اما اگر نقش دین به صورت حداکثری گرفته شد، متناسب با آن، رسالت های حوزه هم تغییر می کند.
💠 بنابراین نگاه های متفاوتی وجود دارد و ساز و کارهای ارائه شده هم متناسب با همان نگاه ها است.
#تخصص_گرایی
#تخصص
آیت الله محمد مهدی میرباقری
خشت اول، شماره 8، صفحه 26.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
🔴 تخصص گرایی
💠...بنابراین اگر علوم دینی را منحصر به علوم کنونی کنیم، تخصصی شدن یک معنا پیدا می کند؛ ولی اگر پذیرفتیم که علوم دینی موجود برای ایجاد یک #تمدن_اسلامی، به خصوص در دنیای مدرن کفایت نمی کند و نمی تواند پاسخ گوی نیازهای تمدن اسلامی باشد و باید دامنه اش توسعه پیدا کند، #تخصصی_شدن معنای دیگری پیدا می کند.
💠 در این حالت، شما باید نسبت بین دین و عقلانیت بشر –اعم از عقلانیت تجربی و نظری- را تبیین کنید و مشخص کنید که اینها چه نسبتی با دین برقرار می کنند.
💠 اگر شما نسبت بین دین و عقلانیت بشر را تعریف کردید و دین را در موضع مدیریت این عقلانیت قرار دادید، قاعدتا دین باید بر همه حوزه ها نظارت داشته باشد و آنها را هدایت کند.
💠 به تعبیر دیگر، دامنه تفقه دینی به همه حوزه های عقلانیت بشر، تسری پیدا میکند.
💠 در این نگاه که رسالت حوزه، سرپرستی –البته سرپرستی عقلی و منطقی، نه سرپرستی اداری و اجرایی- علوم و دانش های بشری، اعم از دانش های نظری و کاربردی است، #تخصص یک ضرورت قطعی و کاملا واضح است.
#تخصصی_شدن
#تمدن_اسلامی
#تخصص
آیت الله محمد مهدی میرباقری
خشت اول، شماره 8، صفحه 26.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
🔴 تخصص گرایی
💠 در صورت اثبات ضرورت #تخصص_گرایی، باید برای آن سازمان و برنامه متناسب با یک رویکرد دورنگر تولید بشود، نه اینکه برنامه ریزی فقط متناسب با امور روزمره باشد.
💠 باید به دنبال برنامه ریزی برای تکامل رسالت حوزه باشیم و در مسیر این برنامه ریزی، باید #تخصصی شدن انجام بگیرد و سازماندهی شود.
💠 بنابراین نگاه روزمره ای که به افق های آینده حوزه توجهی ندارد، نباید در کارهای ما حاکم باشد؛ بلکه برنامه ریزی باید ناظر به ایجاد یک سازماندهی جامع و متناسب با پژوهش های حوزه با نگاه به افق های فرارو باشد.
💠 همچنین سازماندهی باید متناسب با محتوا باشد؛ به عنوان مثال سازماندهی تخصص در حوزه پژوهش های دانشگاهی، برای حوزه پژوهش های دینی پاسخگو نیست.
💠 بنابراین محتوا، سازمان و برنامه سه مولفه اصلی در این موضوع هستند.
💠 بنابراین منظور ما این است که
🔹 اولا دامنه رسالت حوزه، سرپرستی فرهنگِ مذهبِ جامعه، اعم از فرهنگ بنیادین، تخصصی و عمومی است و تخصصی شدن در این دامنه وسیع، موضوع نظر است.
🔹 ثانیا اگر تخصصی شدن بخواهد به شکل مطلوب اتفاق بیفتد، نیاز به سازماندهی پژوهش و آموزش دارد؛ یعنی ایجاد سازمانی که بتواند مجموعه تحقیقات را به صورت یک نظام، مورد مطالعه و دقت قرار دهد و بین آنها نسبت برقرار کند.
ایجاد این نوع سازمان، منجر به بهینه سازی نظام تخصص خواهد شد.
#تخصص_گرایی
#تخصص
آیت الله محمد مهدی میرباقری
خشت اول، شماره 8، صفحه 26.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
🔴تخصص گرایی
💠 اگر شما دامنه تفقّه دینی را توسعه ندهید و آن را با همین وضعیت موجود، تخصصی کنید؛ در این صورت، #تخصص فقط برای افزایش کمی تفقّه است و تخصصتان هم در حد تخصص های گروهی میماند و نخواهید توانست در حوزه علوم، وحدت رویه ایجاد کنید.
💠 ولی اگر پذیرفتید که دامنه تفقّه دینی باید گسترش پیدا کند و در حوزه احکام تکلیفی، احکام توصیفی، احکام ارزشی، اخلاق و عرفان، حکمت، فلسفه و کلام و فقه، باید وارد عرصه اداره جامعه بشود، در این صورت تخصصی شدن به معنای افزایش کمی و کیفی تفقّه است.
💠 تخصصهای کنونی حوزوی عمدتاً فرد محور هستند و برای سرپرستی جامعه و ایجاد تکامل اجتماعی طراحی نشدهاند.
💠 البته نه به این معنا که دین فاقد ضرورتهای اداره است؛ بلکه به این معنا که نظام معرفتی حوزه باید تکامل پیدا کند.
#تخصص
آیت الله محمد مهدی میرباقری
خشت اول، شماره ۸، صفحه ۲۷.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
تخصص گرایی
💠 ما در جریان تخصص باید مراقب باشیم که سازماندهی #تخصص به گونه ای باشد که بر تکامل تفقه دینی، تعبد حاکم شود، نه عقلانیت تجربی.
💠 متاسفانه گاهی جهت گیری های تخصصی حوزه فاقد این نکته است و این جزء آفت های مهم تخصصی شدن است.
💠 اگر شما بخواهید تخصصی کردن را آسیب شناسی کنید، یکی از مهم ترین آسیب ها این است که طبقه بندی تخصص های موجود و اطلاعات موجود بشری به جای تفقه، مبنا قرار بگیرد؛ که در این صورت، جریان تاویل بر اساس دانش بشری اتفاق خواهد افتاد.
💠 به عنوان مثال در توسعه فقه، نگاه های مختلفی وجود دارد.
🔹 یک نگاه، نگاهی است که در تکامل فقه، در پی ایجاد هماهنگی بین فقه و زندگی روزمره بشر است و می خواهد سازوکارهای فقهی را با جریان توسعه هماهنگ کند.
طبیعی است نتیجه این نوع از تفقه، عرفی شدن فقه و تغییر فقه به نفع روابط عرفی و دنیوی بشر خواهد بود.
🔹 نگاه دیگر که کاملا عکس نگاه اول است، این است که در توسعه فقه، روابط فقهی را بر روابط عرفی حاکم می کند؛ و می خواهد عرف را فقهی کند.
🔹 نگاه سوم، نگاهی است که مستقل از این دو رویکرد است و آن، تفقه بر محور حجیت است که به نظر بنده در هر یک از این سه حالت، سه محصول متفاوت هم به دست خواهد آمد.
#تخصص
آیت الله محمد مهدی میرباقری
خشت اول، شماره 8، صفحه 28.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
◀️ حوزه تخصص گرا
💠 ما در این قرن های اخیر، عملا با یک #حوزه_تخصص_گرا روبرو بوده ایم و اکر بحث های تخصص گرایی در حوزه مطرح است، بحث تکثّر تخصص است. یعنی حداقل در این چند قرن اخیر، حوزه های دینی عمدتا بر حوزه فقاهت تمرکز داشته اند.
💠 شاید بتوان سه دوره تاریخی را برای حوزه ها تصور کرد:
🔸 دوره اول: #جامع_گرایی؛
🔸 دوره دوم: #تخصص_گرایی با نگاه تاکید بر حوزه فقاهت؛
🔸 دوره سوم که بحث تنوع و تکثر #تخصص در آن مطرح است.
💠 با توجه به این مقدمه، بحث تخصص گرایی یا جامع گرایی در فضای آموزشی، یک حیطه بحث است؛ یعنی اینکه ما تا چه حد به فضای آموزش، نگاه جامع گرایانه و تا چه حد نگاه تخصص گرایانه داشته باشیم.
#حوزه_تخصص_گرا
#تخصص_گرایی
#جامع_گرایی
#تخصص
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره7، صفحه23.
@rahnameh
🔴تخصص گرایی
⭕️آسیب های تخصص گرایی
💠برخی به #تخصص_گرایی اشکال میگیرند و با عنوان آسیب یاد میکنند که جریان تخصص گرایی ممکن است به مباحث میان رشته ای بی توجه یا کم توجه باشد؛ در نتیجه، مشکل ارتباط دانشی خواهیم داشت.
💠 این آسیب، کم و بیش در دانش های غربی به وجود آمد و راه حلی که خود آنها طی کردند، تاسیس دانش های میان رشته ای بود تا مشکل حلقه های ارتباطی دانش را حل کنند یا حداقل کاهش دهند.
💠 الآن گرایش هایی که به مباحث میان رشته ای غرب میپردازند به نوعی به حوزه های ارتباطی دانش ها توجه دارند.
💠 بنابراین برای جلوگیری از این آسیب، باید دانش های میان رشته ای مناسب به خوبی تعریف شوند.
#تخصص_گرایی
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره۷، صفحه۲۷.
@rahnameh
🔴تخصص گرایی
⭕️آسیب های تخصص گرایی
💠 آسیب دومی که برای کل جریان #تخصص_گرایی مطرح میشود، همان آسیب شکلگیری شخصیت ها های تک بعدی است.
💠 حتی پُست مدرن ها در حوزه تمدن جدید و غرب، به تخصص گرایی با همین اشکال حمله میکنند.
💠 راه حلی که برای این بحث در تمدن جدید دنبال میشود، طرح ایام فراغت است که در آن سرک کشیدن به حوزههای دیگر دانش ها مطرح میشود.
💠 هر چند تاکید می شود که کسی نمی تواند بر همه دانش ها در حد تسلط، آشنایی کامل داشته باشد، اما بالاخره با سرک کشیدن در ایام فراغت، از این فضای تک بعدی تا حدودی فاصله میگیرد.
💠 به نظر می آید که اگر ایام فراغت به خوبی تعریف شود، مشکل شخصیت های تک بعدی و تک نگر تا حدودی کاهش پیدا میکند.
💠 ما میتوانیم ایام فراغت را در سیستم آموزشی و اجرایی خودمان طوری تعریف کنیم که قبل از گرفتار شدن به آن عارضه، درباره آن فکر کرده باشیم.
#تخصص_گرایی
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره۷، صفحه۲۷.
@rahnameh
🔴تخصص گرایی
⭕️آسیب های تخصص گرایی
💠 آسیب سومی که کم و بیش مطرح میشود، بحث هراس از چندپارگی حوزه در تکثر علوم و نقشه ها است.
💠 وقتی همه حوزه، فقه می خوانند و نقششان شبیه به هم بود، فضاهای ارتباطی و محورهای همگرایی شان خیلی روان و راحت بود.
💠 از دل این حوزه که یک مجموعه واحد بود، می توانست یک حرکت جمعی اتفاق بیفتد که انقلاب اسلامی، نمونه اش بود.
💠 اما حوزهای که بخواهد نقشه های متنوع و دانش های متفاوت داشته باشد، طبعاً همگرایی اش به حداقل میرسد.
💠 این یکی از اشکالات اساسی و قابل توجه است که باید باید به آن فکر کرد.
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره۷، صفحه۲۷.
@rahnameh
🔴تخصص گرایی
⭕️راه حل
💠 یکی از راه حل های قابل اعتنا این است که حوزه در دانش های مختلف و نقش های مختلف، آن وجه تهذیبی را به عنوان یک حلقه مترابط و عامل اتصال معنوی اش مورد توجه و تاکید مضاعف قرار دهد.
💠 یعنی اگر سابقه وجه دانشی و حرفهای، وجه الفت و همگرایی بود، در اینجا وجه های معنوی و تهذیبی قوت پیدا کند و بتواند جایگزین وجه دانشی و حرفهای باشد.
💠 البته این مسئله، مشکلاتی نیز دارد چون بالاخره وجود تهذیب و معنویت، به خاطر سخت بودن دستیابی، به عنوان عامل اتصال کفایت نمیکند، چرا که اگر قطب های معنوی مناسب شکل نگیرد، یکی از وجوه اصلی همگرایی حوزه در هم می ریزد.
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره۷، صفحه۲۷.
@rahnameh
🔴تخصص گرایی
⭕️راه حل
💠 راه حل دیگر این که روی راههای هویت گرایی فرعی فکر شود تا بتواند در کنار هویت خورده فرهنگی، هویت جمعی را شکل بدهد.
💠 چطور میشود وجوه اشتراک جدی تری ایجاد کرد که این مجموعه در این گریز از مرکز، از هم نپاشد؟
💠 به نظر من مشکل ترین و اساسی ترین آسیب به #تخصص_گرایی، همین است که حوزه، هویت واحدش را از دست بدهد؛ لذا باید نسبت به این آسیب، تاملات بیشتری صورت بگیرد.
#تخصص_گرایی
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره۷، صفحه۲۷.
@rahnameh
🔴تخصص گرایی
⭕️ضرورت تخصص گرایی
💠 احساس میشود #تخصص در علوم دینی هم لازم است.
💠 مخصوصا با گسترشی که مسائل مختلف دینی پیدا می کند و سوالات جدیدی که مطرح می شود و دقت های خاصی که علما انجام می دهند، دیگر یک عمر 20 یا 30 ساله تحصیل، کافی نیست تا یک نفر در همه رشته های علوم دینی کار کند.
⭕️پیشینه تخصص گرایی
💠 این #تخصص_گرایی در فقه هم پیشینه ای دارد.
چرا که روش تحقیق کسی که در مسائل اجتماعی و #حکومتی کار می کند با کسی که در صوم و صلات تحقیق می کند، تفاوت دارد؛ مثلا معلوم نیست در صوم و صلات اتفاق بیفتد که کسی به سیره عقلا یا قواعد عقلایی تمسک بجوید، چون آنجا تعبد محض است و باید از متن روایات و آیات، استفاده شود.
💠 اما در مکاسب و مسائل اجتماعی، غیر از اینکه یک سری احکام امضایی داریم، بنای عقلایی داریم، سیره عقلایی داریم، عرف هم داریم.
💠 لذا پیشنهاد می شود که هر کدام در زمینه خاصی کار کنند.
#تخصص_گرایی
#تخصص
#حکومتی
آیت الله العظمی مصباح یزدی
خشت اول، شماره 7، صفحه 33.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
هدایت شده از پاورقی
فراخوان سیزدهمین جشنواره علامه حلی
امروز در جلسهی شورای سیاستگذاری جشنواره علامه حلی(ره) زمان فراخوان جشنواره سیزدهم تصویب شد. طلاب جوان خواهر و برادر زیر ۳۱ سال از روز سهشنبه ۲۵ آذر ۱۳۹۹ (همزمان با روز پژوهش) تا پایان روز چهارشنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ فرصت دارند آثار قلمی خویش را در قالب کتاب، مقاله، پایاننامه، تحقیق پایانی و تصحیح و ترجمه از طریق سامانه جشنواره ارائه نمایند.
موضوع بخش ویژه جشنواره به مناسبت یکصدمین سال بازتأسیس حوزه است. طلاب میتوانند ذیل موضوع «حوزه و جامعه، گذشته، حال و آینده» جستار پژوهشی خویش را ارائه نمایند.
توضیحات تکمیلی در خصوص شرایط و مراحل جشنواره را در سایت جشنواره علامه حلی(ره) مطالعه نمایید:
http://www.jhelli.ir/news/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87+%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C/416069/
@masaelepazuheshi
هدایت شده از پاورقی
📝محمد صدرا مازنی
💠خبر خوب برای پژوهش دانشگاهها و دلنوشته ای برای پژوهش حوزه های علمیه
🔹در خبرها(به نقل از خبرگزاری ایرنا) آمده بود اعتبار برنامه پژوهشی دانشگاهها در بودجه ۱۴۰۰ رشد ۵۹ درصدی داشته است.
یعنی اعتبارات دانشگاهها در لایحه بودجه سال آینده ۴۳.۲ درصد نسبت به مصوب امسال افزایش یافته، این در حالی است که رشد اعتبار این مراکز در لایحه بودجه امسال نسبت به سال گذشته معادل ۹.۵ درصد بوده و این نشان از نگاه ویژه و تقویت موثر اعتبارات دانشگاهها برای سال ۱۴۰۰ است.
🔹اعتبارات برنامههای پژوهشی در قانون بودجه امسال برای دانشگاههای وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری معادل ۱.۲۲۱ میلیارد تومان است که این اعتبار در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ معادل ۱.۹۴۳ میلیارد تومان پیشبینی شده که معادل ۵۹ درصد رشد داشته است.
این خبر خوش حال کننده و امیدبخش بود.
🔹پژوهش در دوران فراصنعتی معادل توسعه است. به این دلیل که بالاترین سهم را در رشد و پیشرفت و رفاه یک جامعه دارد. البته تحلیل دقیق این رقم و وضعیت بودجه و اعتبار پژوهشی کشور ما در مقایسه با اعتبارات پژوهشی کشورهای توسعه یافته نیاز به مطالعهی عمیقتری دارد. با این حال، این نگاه به پژوهش در لایحهی بودجه امید بخش است. چنانچه این رویکرد استمرار یابد میتوانیم نسبت به آیندهی ایران عزیزمان امیدوارتر باشیم.
البته مشروط به اینکه تخصیص اعتبار به درستی انجام شود و تنها به پروژههای دارای اولویت و در راستای اقتصاد و معیشت و فرهنگ مردم تعلق گیرد.
🔹تاکید میورزم پیشبینی اعتبار برای پژوهش دانشگاهها امری لازم و ضروری است و باید بیش از این نیز اختصاص یابد؛ اما رقم پژوهش حوزه در مقایسه با آنچه در لایحهی بودجه برای دانشگاهها پیشبینی شده است، تقریبا هیچ و خجالتآور است. به یاد میآورم دو سه سال قبل به یکی از استانهای کشور سفر کرده بودم. در حاشیهی مراسمی که به مناسبت تچلیل از برگزیدگان جشنواره علامه حلی آن استان برگزار شده بود، خبرنگار چند سوال از من پرسید. یکی از پرسشها دربارهی رقم بودجهی حمایتی به بخش سخت افزاری کتابخانههای واحدهای آموزشی حوزههای علمیه کشور بود. من از ذکر آن شرم داشتم. ۵ میلیون تومان! بله پول چند تا قفسه فقط!
🔹بیشترین بار مسئولیت تامین زیرساختهای پژوهش در حوزه به مدیریت ترویج پژوهش واگذار شده است؛ این درحالی است که بهرغم انتظار بالا و تاکید همگان بر ضرورت انجام کارهای زیرساختی متاسفانه کمترین توجه به بودجه و اعتبار این بخش شده است.
اقدام مدیر محترم حوزه در حمایت از طرحهای پژوهشی خوب وستودنی است؛ اما رقمی از این اعتبار به امور زیرساختی پژوهش حوزه تعلق نگرفته است.
چند سال اخیر اعتبارات بخش پژوهش قطره چکانی بود. به خصوص مدیریت ترویج پژوهش. شرمسار طلاب و همکاران در مدیریتهای استانی و واحدهای آموزشی بودیم. ما که اینجا و آنجا رفتن و رو زدن به این و آن را بلد نبودیم، در پی خَیِّر میگشتیم تا کمکی به اجرای طرحها و برنامههای این مدیریت شود! و البته تلاشمان چندان نتیجه بخش نبود.
با همهی بی مهری به پژوهش حوزه و مخصوصا به بودجه و اعتبارات مدیریت ترویج پژوهش در استانها، اما دستبسته نبودیم. هکارانمان در استانها مجاهدانه جشنوارههای استانی علامه حلی را برگزار کردند. بخش جشنواره مدرسهای نیز به آن اضافه شد(بدون اینکه یک ریال اعتبار به مدیریتهای استانی و واحدهای آموزشی _برای برگزاری این جشنواره_ تعلق گیرد). رقم کانونهای علمی واحدهای پژوهشی(بدون یک ریال بودجه برای توسعهی کانون های علمی) به ۷۰۰ کانون رسانده شد؛ در حالی که چهار سال قبل آمار کانونهای علمی کل کشور از عدد ۷۰ هم تجاوز نکرده بود. دو دوره جشنواره مجلات واحدهای آموزشی برگزار شد و....
اینک که مرحله نخست راهاندازی کانونهای علمی به خط پایان نزدیک شده است، وارد مرحلهی جدید توسعهی کیفی کانونها و اقدام عملی برای فعالیتهایی که برای آن پیشبینی شده است، شدیم. اگر این اقدام جهادی همکارانمان در توسعهی کانونهای علمی با تخصیص بودجه و اعتبار تقویت نشود، بیم آن می رود که همهی زحمات این بخش بی ثمر شود.
برای پژوهش مراکز تخصصی نیز _بهرغم عملکرد خوب همکارانمان در آن مراکز_ بودجهای تعلق نگرفت. در حالی که بیشترین بار مسئولیت حل مسایل تخصصی جامعه و پاسخ به سوالات و شبهات روی دوش این مراکز سنگینی میکند.
امیدوارم سال ۱۴۰۰ سال خوبی برای تخصیص اعتبار به حوزهی ترویج و توسعهی فرهنگ پژوهش باشد.
@masaelepazuheshi
🔰 مدرسه علمیه معصومیه به مناسبت هفته پژوهش برگزار میکند :
♻️ سلسله نشستهای «تبیین بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی »
1️⃣ نشست اول: ماموریت طلبه عصر انقلاب در راستای تحقق سرفصل '' معنویت و اخلاق '' از بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی
🎙سخنران: استاد آیت الله اراکی حفظه الله
زمان: چهارشنبه 26 آذرماه، ساعت 10:30
🌐از طریق لینک های زیر در این نشست مجازی شرکت نمایید.
📡سامانه وبينار مدرسه علميه معصوميه
http://vm.masoumieh.ir/eseminar
http://vc.masoumieh.ir/tahzib
📣توجه:
ترافیک(ارسال و دریافت داده) در این همایش برای کلیه کاربران رایگان میباشد.
🌐 پایگاه اطلاع رسانی مدرسه علمیه معصومیه:
http://masoumieh.ir/10980
کانال اطلاع رسانی مدرسه علمیه معصومیه:
@masoumieh_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥وبینار تخصصی بیانیه گام دوم👆👆👆
🔰 مدرسه علمیه معصومیه به مناسبت هفته پژوهش برگزار میکند :
♻️ سلسله نشستهای «تبیین بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی »
1️⃣ نشست اول: ماموریت طلبه عصر انقلاب در راستای تحقق سرفصل '' معنویت و اخلاق '' از بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی
🎙سخنران: استاد آیت الله اراکی حفظه الله
زمان: چهارشنبه 26 آذرماه، ساعت 10:30
🌐از طریق لینک های زیر در این نشست مجازی شرکت نمایید.
📡سامانه وبينار مدرسه علميه معصوميه
http://vm.masoumieh.ir/eseminar
http://vc.masoumieh.ir/tahzib
پس از انتخاب گزینه Guest (مهمان) با ثبت اسم وارد شوید.
📣توجه:
ترافیک(ارسال و دریافت داده) در این همایش برای کلیه کاربران رایگان میباشد.
کانال اطلاع رسانی مدرسه علمیه معصومیه:
@masoumieh_ir
هدایت شده از پاورقی
📝محمد صدرا مازنی
💠پژوهش نوآورانه
🔹️یکی از شاخص های پژوهش استاندارد وجه نوآورانه آن به شمار می رود؛ اما این شاخصه برای برخی از نو آموزان چندان روشن نبوده و نیاز به توضیح دارد. به نظر میرسد نکات ذیل برخی از ابعاد وجه نوآوری تحقیق را ناظر به موضوع تحقیق روشن نماید.
۱) اولین وجه نوآورانه موضوع تحقیق اصطلاحا تکراری نبودن است.(البته نگارنده درباره پژوهش تکراری به طور مفصل نوشته و در همین کانال نیز درج شده است). منظور از تکراری نبودن یعنی موضوعی که تاکنون روی آن کار علمی نشده است. گاهی گفته میشود پایان نامههای کارشناسی ارشد و سطح سه حوزه نیازی به نو آوری ندارد؛ اما به نظرم این درست نیست. اگر چه جنبه ی تعلیمی پایان نامه ها پر رنگ تر است؛ اما ارتباطی با مقوله نوآوری در تحقیق ندارد. زیرا دانشجو یا طلبه میتواند با کمک اساتید و صاحب نظران موضوع نوینی را برای پایان نامه خویش انتخاب نماید. در حالی که میزان توفیق او در پژوهش مرتبط با فرایند تحقیق و در حقیقت مقوله ای دیگر است؛ از این رو اگر کسی یک موضوع یا ایده جدیدی را صید نماید، میتوان گفت تحقیق او دارای وجه نوآورانه است. البته محقق باید این بُعد را در پایان نامه یا تحقیقش منعکس کند..
۲) یکی دیگر از وجوه نوآوری موضوع تحقیق، بررسی مسأله در یک بستر مکانی و یا زمانی خاص است. به این معنی که ممکن است موضوع تحقیق در یک منطقه ی جغرافیایی یا کشور کار شده باشد؛ اما همان موضوع در کشوری دیگر انجام نشده باشد. از این رو محقق می تواند مدعی شود وجه نوآوری موضوع تحقیق انجام آن برای اولین بار در کشور می باشد. همچنین اگر تحقیق در یک منطقه یا استان و شهر انجام شود. و نیز چنانکه تحقیق در زمان دیگری انجام شود.
۳) گاهی درباره موضوعی پژوهش هایی از نوع مطالعات کتابخانه ای انجام شده و هیچ مطالعه ی میدانی درباره ی آن موضوع انجام نشده است. یا اینکه کار میدانی شده؛ اما در تحقیق جدید از روشی نوین استفاده می شود که در پژوهشهای پیشین سابقه نداشته است. مثلا محقق از روش گراندد تئوری یا روش دیکوم استفاده می کند. می توان ادعا کرد این تحقیق نیز جزو تحقیقهای نو محسوب می شود؛ البته نو از حیث استفاده از روش جدید.
نکته ی قابل توجه اثبات وجه نوآوری است. یعنی محقق می باید وجه نوآورانه ی تحقیق خویش را به اثبات برساند.
نکته آخر اینکه چنانکه از نکات پیش گفته پیداست، جنبه نوآوری تحقیق با پیشینه تحقیق پیوند دارد، از این رو نوآوری پژوهش میبایست با توجه به بررسی پیشینه تحقیق نوشته شود.
🔹️ علاوه بر وجوه نوآورنه در موضوع تحقیق انتظار می رود محتوای تحقیق نیز با نوآوری همراه باشد. به این معنی که ممکن است موضوع تحقیق نو باشد؛ اما هیچ اتفاق بدیعی در محتوای تحقیق مشاهده نشود. این تحقیق توی ذوق خواننده می زند. زیرا محتوای علمی نوآورانه به مثابه ی این است که در یک تحقیق ارائه ای روشمند از یک نظریه، دیدگاه، رویکرد و بحث علمی جدید در ساحات و سطوح مختلف ارائه شده باشد. با این همه بین پژوهش نوآورانه و نظریه پردازی نباید خلط شود؛ زیرا بین این دو اشتراکات و تمایزاتی حاکم است.
نوآورانه بودن هردو، مبتنی بودن هردو بر ادله، نتیجه داشتن و روشمندی هردو از اشتراکات و کم دامنه بودن تحقیق نوآورانه و پردامنه بودن نظریه از امتیازات آنها به شمار می رود.
در تشریح نسبت این دو گفته شد: بین نوآوری و نظریه پردازی عام وخاص است: نوآوری عام و نظریه پردازی خاص است.
#پژوهش
#مسائل_پژوهشی
@masaelepazuheshi
⭕️ تخصص گرایی
💠 طرح تجزیه تقلید از مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری یا سید محمدعلی فشارکی نقل شده، یعنی مطرح شده که ما دو تا مرجع تقلید داشته باشیم؛ یکی در باب عبادات باشد، یکی در باب معاملات.
💠 چون ما وقتی مکاسب شیخ را کنار طهارت شیخ بگذاریم، می بینیم نحوه تحقیق در این مسائل بسیار با هم تفاوت دارد.
💠 بنا براین اگر گفتیم حتی فقه هم تخصصی شود، یک مفهوم جدیدی نیست؛ بلکه دایره #تخصص، ریزتر و دقیق تر می شود.
💠 بنا براین جا دارد در علوم اسلامی هم چنین کاری بشود؛ یعنی ما آنقدر امکانات داشته باشیم و زمینه های تحقیق فراوان باشد که رشته های #تخصصی متعدد شکل بگیرد.
💠 مثلا مسائل #حکومتی اسلام از ولایت فقیه تا قضا و امر به معروف و نهی از منکر و احکام جزایی و حکومتی، همه قابلیت تخصصی دارند. مردم هم در این مسائل، از مرجعی تقلید کنند که عمرش را روی این مسائل گذاشته است.
#تخصص
#تخصصی
#حکومتی
آیت الله العظمی مصباح یزدی
خشت اول، شماره 7، صفحه 33.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
هدایت شده از پاورقی
روح علمی در کلام شهید مطهری
فرق است میان عالم بودن و روح علمی داشتن. ای بسا افرادی كه روح علمی دارند ولی عالم نیستند و ای بسا كسانی كه عالمند و روح علمی ندارند. عالم واقعی آن كسی است كه علمش با روح علمی توأم باشد.
مقصود از روح علمی چیست؟ مقصود این است: علم اساسا از غریزه حقیقت جویی سرچشمه می گیرد. خداوند انسان را حقیقت طلب آفریده است؛ یعنی انسان می خواهد حقایق را آنچنان كه هستند بفهمد، می خواهد اشیاء را همان طور كه هستند بشناسد و درك كند، و این فرع بر این است كه انسان خودش را نسبت به حقایق بی طرف و بی غرض نگاه دارد. اگر انسان خودش را بی غرض نگاه دارد و بخواهد حقیقت را آنچنان كه هست كشف كند نه اینكه بخواهد حقیقت آن طوری باشد كه او دلش می خواهد، [در این صورت او دارای روح علمی است. ]
مجموعه آثار شهید مطهری . ج22، ص: 713
@masaelepazuheshi
⭕️ تخصص گرایی
💠 ارتباط علوم با همدیگر منطقی است. فرض کنید کسی که می خواهد فیزیکدان شود، نمی تواند فقط فیزیک بخواند و ریاضیات یا شیمی نخواند، چون بعضی مسائل فیزیک و محاسباتش با ریاضیات و شیمی ارتباط دارد.
💠 منظور از #تخصص این نیست که شخص از ابتدا یک رشته ای را در نظر بگیرد و از سایر رشته ها صرف نظر بکند.
💠 مسلما یک دوره هایی را باید به عنوان جامع بگذراند. اگر کسی بخواهد فقیه شود و تخصص در فقه پیدا کند، باید ادبیات را بخواند، باید یک آشنایی با مسائل کلامی و اعتقادی داشته باشد. نمی شود اینها را از هم تفکیک کرد.
💠 مسلما باید یک جامعیتی از ابتدا داشته باشیم و پس از یک مقطع خاصی، به سراغ تخصص برویم. آنهایی که طرفدار #تخصص_گرایی در علوم دینی هستند، مرادشان همین است.
#تخصص_گرایی
#تخصص
#حکومتی
آیت الله العظمی مصباح یزدی
خشت اول، شماره 7، صفحه 33.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
💠 آشنایی اجمالی با ساختار یك مقاله علمی و آرایه های آن؛ (در بیست گام)
💠 مراحل پژوهش:
1- مسأله یابی و طرح تحقیق
2- اجرای تحقیق: گردآوری اطلاعات، ارزیابی و پردازش و نتیجهگیری
3- تدوین گزارش در قالبهای كتاب، پایان نامه یا مقاله علمی
طرح پژوهش: به نقشه كار پژوهشگر برای حل مسأله پژوهش گفته میشود.
💠 مقاله علمی:
1- عنوان مقاله و نام مؤلف یا مؤلفان
2- چكیده
3- كلید واژه
4- مقدمه
5- بدنه یا متن
6- نتیجه
7- منابع و مأخذ
#مقاله_علمی
@rahnameh
رهنامه پژوهش
💠 آشنایی اجمالی با ساختار یك مقاله علمی و آرایه های آن؛ 2
💠 توضیح تفصیلی اجزای مقاله:
💠 1. عنوان: عنوان مقاله ناظر به مسأله تحقیق و پرسش اصلی است و پوششدهندهی واژگان كلیدی نیز باید باشد.
پس باید گویا و رسا باشد، در عین حال اختصار، یك امتیاز است و كلمات باید بین سه تا هشت كلمه باشد.
عنوان نباید اعم یا اخص از محتوای مقاله یا انتخابی از روی تعصب باشد.
زمان انتخاب عنوان میتواند در ابتدا و یا پس از تكمیل مقاله باشد و در صورت تمایل میتوان آن را در انتها تعویض کرد.
از عناوین كلیشهای باید پرهیز شود و در مقالات علمی، عنوان باید علمی و بدور از صنایع ادبی و دور از ابهام باشد.
پختگی عنوان، حاكی از توان علمی نویسنده است و عنوان نامناسب ارزش مقاله را كم میكند.
#مقاله_علمی
@rahnameh