🔴 تخصص گرایی
💠...بنابراین اگر علوم دینی را منحصر به علوم کنونی کنیم، تخصصی شدن یک معنا پیدا می کند؛ ولی اگر پذیرفتیم که علوم دینی موجود برای ایجاد یک #تمدن_اسلامی، به خصوص در دنیای مدرن کفایت نمی کند و نمی تواند پاسخ گوی نیازهای تمدن اسلامی باشد و باید دامنه اش توسعه پیدا کند، #تخصصی_شدن معنای دیگری پیدا می کند.
💠 در این حالت، شما باید نسبت بین دین و عقلانیت بشر –اعم از عقلانیت تجربی و نظری- را تبیین کنید و مشخص کنید که اینها چه نسبتی با دین برقرار می کنند.
💠 اگر شما نسبت بین دین و عقلانیت بشر را تعریف کردید و دین را در موضع مدیریت این عقلانیت قرار دادید، قاعدتا دین باید بر همه حوزه ها نظارت داشته باشد و آنها را هدایت کند.
💠 به تعبیر دیگر، دامنه تفقه دینی به همه حوزه های عقلانیت بشر، تسری پیدا میکند.
💠 در این نگاه که رسالت حوزه، سرپرستی –البته سرپرستی عقلی و منطقی، نه سرپرستی اداری و اجرایی- علوم و دانش های بشری، اعم از دانش های نظری و کاربردی است، #تخصص یک ضرورت قطعی و کاملا واضح است.
#تخصصی_شدن
#تمدن_اسلامی
#تخصص
آیت الله محمد مهدی میرباقری
خشت اول، شماره 8، صفحه 26.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
۶ آذر ۱۳۹۹
🔴 تخصص گرایی
💠 در صورت اثبات ضرورت #تخصص_گرایی، باید برای آن سازمان و برنامه متناسب با یک رویکرد دورنگر تولید بشود، نه اینکه برنامه ریزی فقط متناسب با امور روزمره باشد.
💠 باید به دنبال برنامه ریزی برای تکامل رسالت حوزه باشیم و در مسیر این برنامه ریزی، باید #تخصصی شدن انجام بگیرد و سازماندهی شود.
💠 بنابراین نگاه روزمره ای که به افق های آینده حوزه توجهی ندارد، نباید در کارهای ما حاکم باشد؛ بلکه برنامه ریزی باید ناظر به ایجاد یک سازماندهی جامع و متناسب با پژوهش های حوزه با نگاه به افق های فرارو باشد.
💠 همچنین سازماندهی باید متناسب با محتوا باشد؛ به عنوان مثال سازماندهی تخصص در حوزه پژوهش های دانشگاهی، برای حوزه پژوهش های دینی پاسخگو نیست.
💠 بنابراین محتوا، سازمان و برنامه سه مولفه اصلی در این موضوع هستند.
💠 بنابراین منظور ما این است که
🔹 اولا دامنه رسالت حوزه، سرپرستی فرهنگِ مذهبِ جامعه، اعم از فرهنگ بنیادین، تخصصی و عمومی است و تخصصی شدن در این دامنه وسیع، موضوع نظر است.
🔹 ثانیا اگر تخصصی شدن بخواهد به شکل مطلوب اتفاق بیفتد، نیاز به سازماندهی پژوهش و آموزش دارد؛ یعنی ایجاد سازمانی که بتواند مجموعه تحقیقات را به صورت یک نظام، مورد مطالعه و دقت قرار دهد و بین آنها نسبت برقرار کند.
ایجاد این نوع سازمان، منجر به بهینه سازی نظام تخصص خواهد شد.
#تخصص_گرایی
#تخصص
آیت الله محمد مهدی میرباقری
خشت اول، شماره 8، صفحه 26.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
۷ آذر ۱۳۹۹
🔴تخصص گرایی
💠 اگر شما دامنه تفقّه دینی را توسعه ندهید و آن را با همین وضعیت موجود، تخصصی کنید؛ در این صورت، #تخصص فقط برای افزایش کمی تفقّه است و تخصصتان هم در حد تخصص های گروهی میماند و نخواهید توانست در حوزه علوم، وحدت رویه ایجاد کنید.
💠 ولی اگر پذیرفتید که دامنه تفقّه دینی باید گسترش پیدا کند و در حوزه احکام تکلیفی، احکام توصیفی، احکام ارزشی، اخلاق و عرفان، حکمت، فلسفه و کلام و فقه، باید وارد عرصه اداره جامعه بشود، در این صورت تخصصی شدن به معنای افزایش کمی و کیفی تفقّه است.
💠 تخصصهای کنونی حوزوی عمدتاً فرد محور هستند و برای سرپرستی جامعه و ایجاد تکامل اجتماعی طراحی نشدهاند.
💠 البته نه به این معنا که دین فاقد ضرورتهای اداره است؛ بلکه به این معنا که نظام معرفتی حوزه باید تکامل پیدا کند.
#تخصص
آیت الله محمد مهدی میرباقری
خشت اول، شماره ۸، صفحه ۲۷.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
۹ آذر ۱۳۹۹
تخصص گرایی
💠 ما در جریان تخصص باید مراقب باشیم که سازماندهی #تخصص به گونه ای باشد که بر تکامل تفقه دینی، تعبد حاکم شود، نه عقلانیت تجربی.
💠 متاسفانه گاهی جهت گیری های تخصصی حوزه فاقد این نکته است و این جزء آفت های مهم تخصصی شدن است.
💠 اگر شما بخواهید تخصصی کردن را آسیب شناسی کنید، یکی از مهم ترین آسیب ها این است که طبقه بندی تخصص های موجود و اطلاعات موجود بشری به جای تفقه، مبنا قرار بگیرد؛ که در این صورت، جریان تاویل بر اساس دانش بشری اتفاق خواهد افتاد.
💠 به عنوان مثال در توسعه فقه، نگاه های مختلفی وجود دارد.
🔹 یک نگاه، نگاهی است که در تکامل فقه، در پی ایجاد هماهنگی بین فقه و زندگی روزمره بشر است و می خواهد سازوکارهای فقهی را با جریان توسعه هماهنگ کند.
طبیعی است نتیجه این نوع از تفقه، عرفی شدن فقه و تغییر فقه به نفع روابط عرفی و دنیوی بشر خواهد بود.
🔹 نگاه دیگر که کاملا عکس نگاه اول است، این است که در توسعه فقه، روابط فقهی را بر روابط عرفی حاکم می کند؛ و می خواهد عرف را فقهی کند.
🔹 نگاه سوم، نگاهی است که مستقل از این دو رویکرد است و آن، تفقه بر محور حجیت است که به نظر بنده در هر یک از این سه حالت، سه محصول متفاوت هم به دست خواهد آمد.
#تخصص
آیت الله محمد مهدی میرباقری
خشت اول، شماره 8، صفحه 28.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
۱۰ آذر ۱۳۹۹
◀️ حوزه تخصص گرا
💠 ما در این قرن های اخیر، عملا با یک #حوزه_تخصص_گرا روبرو بوده ایم و اکر بحث های تخصص گرایی در حوزه مطرح است، بحث تکثّر تخصص است. یعنی حداقل در این چند قرن اخیر، حوزه های دینی عمدتا بر حوزه فقاهت تمرکز داشته اند.
💠 شاید بتوان سه دوره تاریخی را برای حوزه ها تصور کرد:
🔸 دوره اول: #جامع_گرایی؛
🔸 دوره دوم: #تخصص_گرایی با نگاه تاکید بر حوزه فقاهت؛
🔸 دوره سوم که بحث تنوع و تکثر #تخصص در آن مطرح است.
💠 با توجه به این مقدمه، بحث تخصص گرایی یا جامع گرایی در فضای آموزشی، یک حیطه بحث است؛ یعنی اینکه ما تا چه حد به فضای آموزش، نگاه جامع گرایانه و تا چه حد نگاه تخصص گرایانه داشته باشیم.
#حوزه_تخصص_گرا
#تخصص_گرایی
#جامع_گرایی
#تخصص
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره7، صفحه23.
@rahnameh
۱۱ آذر ۱۳۹۹
🔴تخصص گرایی
⭕️آسیب های تخصص گرایی
💠برخی به #تخصص_گرایی اشکال میگیرند و با عنوان آسیب یاد میکنند که جریان تخصص گرایی ممکن است به مباحث میان رشته ای بی توجه یا کم توجه باشد؛ در نتیجه، مشکل ارتباط دانشی خواهیم داشت.
💠 این آسیب، کم و بیش در دانش های غربی به وجود آمد و راه حلی که خود آنها طی کردند، تاسیس دانش های میان رشته ای بود تا مشکل حلقه های ارتباطی دانش را حل کنند یا حداقل کاهش دهند.
💠 الآن گرایش هایی که به مباحث میان رشته ای غرب میپردازند به نوعی به حوزه های ارتباطی دانش ها توجه دارند.
💠 بنابراین برای جلوگیری از این آسیب، باید دانش های میان رشته ای مناسب به خوبی تعریف شوند.
#تخصص_گرایی
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره۷، صفحه۲۷.
@rahnameh
۱۱ آذر ۱۳۹۹
🔴تخصص گرایی
⭕️آسیب های تخصص گرایی
💠 آسیب دومی که برای کل جریان #تخصص_گرایی مطرح میشود، همان آسیب شکلگیری شخصیت ها های تک بعدی است.
💠 حتی پُست مدرن ها در حوزه تمدن جدید و غرب، به تخصص گرایی با همین اشکال حمله میکنند.
💠 راه حلی که برای این بحث در تمدن جدید دنبال میشود، طرح ایام فراغت است که در آن سرک کشیدن به حوزههای دیگر دانش ها مطرح میشود.
💠 هر چند تاکید می شود که کسی نمی تواند بر همه دانش ها در حد تسلط، آشنایی کامل داشته باشد، اما بالاخره با سرک کشیدن در ایام فراغت، از این فضای تک بعدی تا حدودی فاصله میگیرد.
💠 به نظر می آید که اگر ایام فراغت به خوبی تعریف شود، مشکل شخصیت های تک بعدی و تک نگر تا حدودی کاهش پیدا میکند.
💠 ما میتوانیم ایام فراغت را در سیستم آموزشی و اجرایی خودمان طوری تعریف کنیم که قبل از گرفتار شدن به آن عارضه، درباره آن فکر کرده باشیم.
#تخصص_گرایی
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره۷، صفحه۲۷.
@rahnameh
۱۲ آذر ۱۳۹۹
🔴تخصص گرایی
⭕️آسیب های تخصص گرایی
💠 آسیب سومی که کم و بیش مطرح میشود، بحث هراس از چندپارگی حوزه در تکثر علوم و نقشه ها است.
💠 وقتی همه حوزه، فقه می خوانند و نقششان شبیه به هم بود، فضاهای ارتباطی و محورهای همگرایی شان خیلی روان و راحت بود.
💠 از دل این حوزه که یک مجموعه واحد بود، می توانست یک حرکت جمعی اتفاق بیفتد که انقلاب اسلامی، نمونه اش بود.
💠 اما حوزهای که بخواهد نقشه های متنوع و دانش های متفاوت داشته باشد، طبعاً همگرایی اش به حداقل میرسد.
💠 این یکی از اشکالات اساسی و قابل توجه است که باید باید به آن فکر کرد.
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره۷، صفحه۲۷.
@rahnameh
۱۳ آذر ۱۳۹۹
🔴تخصص گرایی
⭕️راه حل
💠 یکی از راه حل های قابل اعتنا این است که حوزه در دانش های مختلف و نقش های مختلف، آن وجه تهذیبی را به عنوان یک حلقه مترابط و عامل اتصال معنوی اش مورد توجه و تاکید مضاعف قرار دهد.
💠 یعنی اگر سابقه وجه دانشی و حرفهای، وجه الفت و همگرایی بود، در اینجا وجه های معنوی و تهذیبی قوت پیدا کند و بتواند جایگزین وجه دانشی و حرفهای باشد.
💠 البته این مسئله، مشکلاتی نیز دارد چون بالاخره وجود تهذیب و معنویت، به خاطر سخت بودن دستیابی، به عنوان عامل اتصال کفایت نمیکند، چرا که اگر قطب های معنوی مناسب شکل نگیرد، یکی از وجوه اصلی همگرایی حوزه در هم می ریزد.
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره۷، صفحه۲۷.
@rahnameh
۱۶ آذر ۱۳۹۹
🔴تخصص گرایی
⭕️راه حل
💠 راه حل دیگر این که روی راههای هویت گرایی فرعی فکر شود تا بتواند در کنار هویت خورده فرهنگی، هویت جمعی را شکل بدهد.
💠 چطور میشود وجوه اشتراک جدی تری ایجاد کرد که این مجموعه در این گریز از مرکز، از هم نپاشد؟
💠 به نظر من مشکل ترین و اساسی ترین آسیب به #تخصص_گرایی، همین است که حوزه، هویت واحدش را از دست بدهد؛ لذا باید نسبت به این آسیب، تاملات بیشتری صورت بگیرد.
#تخصص_گرایی
سیدعباس صالحی امیری؛
خشت اول، شماره۷، صفحه۲۷.
@rahnameh
۱۹ آذر ۱۳۹۹
🔴تخصص گرایی
⭕️ضرورت تخصص گرایی
💠 احساس میشود #تخصص در علوم دینی هم لازم است.
💠 مخصوصا با گسترشی که مسائل مختلف دینی پیدا می کند و سوالات جدیدی که مطرح می شود و دقت های خاصی که علما انجام می دهند، دیگر یک عمر 20 یا 30 ساله تحصیل، کافی نیست تا یک نفر در همه رشته های علوم دینی کار کند.
⭕️پیشینه تخصص گرایی
💠 این #تخصص_گرایی در فقه هم پیشینه ای دارد.
چرا که روش تحقیق کسی که در مسائل اجتماعی و #حکومتی کار می کند با کسی که در صوم و صلات تحقیق می کند، تفاوت دارد؛ مثلا معلوم نیست در صوم و صلات اتفاق بیفتد که کسی به سیره عقلا یا قواعد عقلایی تمسک بجوید، چون آنجا تعبد محض است و باید از متن روایات و آیات، استفاده شود.
💠 اما در مکاسب و مسائل اجتماعی، غیر از اینکه یک سری احکام امضایی داریم، بنای عقلایی داریم، سیره عقلایی داریم، عرف هم داریم.
💠 لذا پیشنهاد می شود که هر کدام در زمینه خاصی کار کنند.
#تخصص_گرایی
#تخصص
#حکومتی
آیت الله العظمی مصباح یزدی
خشت اول، شماره 7، صفحه 33.
💡 رهنامه پژوهش👇👇
@rahnameh
۲۱ آذر ۱۳۹۹
هدایت شده از پاورقی
فراخوان سیزدهمین جشنواره علامه حلی
امروز در جلسهی شورای سیاستگذاری جشنواره علامه حلی(ره) زمان فراخوان جشنواره سیزدهم تصویب شد. طلاب جوان خواهر و برادر زیر ۳۱ سال از روز سهشنبه ۲۵ آذر ۱۳۹۹ (همزمان با روز پژوهش) تا پایان روز چهارشنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ فرصت دارند آثار قلمی خویش را در قالب کتاب، مقاله، پایاننامه، تحقیق پایانی و تصحیح و ترجمه از طریق سامانه جشنواره ارائه نمایند.
موضوع بخش ویژه جشنواره به مناسبت یکصدمین سال بازتأسیس حوزه است. طلاب میتوانند ذیل موضوع «حوزه و جامعه، گذشته، حال و آینده» جستار پژوهشی خویش را ارائه نمایند.
توضیحات تکمیلی در خصوص شرایط و مراحل جشنواره را در سایت جشنواره علامه حلی(ره) مطالعه نمایید:
http://www.jhelli.ir/news/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87+%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C/416069/
@masaelepazuheshi
۲۲ آذر ۱۳۹۹