eitaa logo
فصلنامه رهیافت اندیشه
615 دنبال‌کننده
736 عکس
8 ویدیو
10 فایل
🔖تحلیل و پاسخ‌یابی مسائل اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، حقوقی و... در چهارچوب اندیشه اسلامی 🔖گفت‌وگوهای چالشی با اساتید و صاحب‌نظران 🔖بهره‌گیری از یادداشت‌های مسئله‌محور پژوهشگران و نویسندگان ارتباط با ادمین: @admin_rahyaftandisheh تبادل: @rahyaft_t
مشاهده در ایتا
دانلود
🔘 نهادهای ناتراز؛ عواملی مهم در ایجاد تورم بالا 📌 دکتر میثم خسروی در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 طیف وسیعی از نهادها اعم از شرکت‌ها، دولت و بانک‌ها این امکان را دارند که ناتراز باشند و این ناترازی را به متغیرهای پولی سرایت دهند. حال اینکه این‌ها چه نهادهایی هستند و هرکدام چه اولویتی دارند و چه سهمی از این تورش تورمی را می‌توان به گردن آن‌ها انداخت، در کشورهای مختلف متفاوت است. 🔖 عموماً تورش تورمی بالا معمولاً از این جهت اتفاق می‌افتد که نهادهای ناترازی وجود دارد و ممکن است آن نهادها بتوانند ناترازی خود را با خلق نقدینگی پوشش دهند. وقتی این دو شرط هم‌زمان اتفاق بیفتد، کشورها گرفتار تورشی تورمی می‌شوند. 🔖 زمانی که یک شرکت به‌صورت ساختاری و مزمن، ناتراز می‌شود و اساساً هیچ امیدی نباشد که هزینه و درآمد یا دارایی بدهی آن جبران شود و به‌طور واگرا زیاد شود، اینجاست که شرکت نباید به حیات خود ادامه دهد و اساساً تداوم حیات آن به ضرر اقتصاد است. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 مهم‌ترین آسیب‌های موجود در نظام توزیع کالا 📌 محسن محمدزاده در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 اولین آسیب نظام توزیع کالا و خدمات، زنجیرۀ توزیع کالا در کشور است. زنجیرۀ عرضۀ کالا و فرایندی که این زنجیره را تعریف کرده، غیرشفاف و ناکارآمد است. در صنایع و محصولات مختلف، یک زنجیرۀ توزیعی در کشور وجود دارد که چون بخشی از آن سنتی است و سابقۀ 70، 80‌ساله دارد، هیچ‌گاه خودش را با حال حاضر تطبیق نداده است. 🔖 دومین آسیب صادرنکردن فاکتور الکترونیکی است. دربارۀ این مسئله می‌توان ساعت‌ها صحبت کرد. اگر قرار باشد برای اصلاح زنجیرۀ توزیع کالا اقدام مؤثری در کشور انجام شود، همین فاکتور الکترونیک است. همۀ دستگاه‌های کشور باید برای جاانداختن فاکتور الکترونیک تلاش کنند. تا این اتفاق نیفتد، نمی‌توان دربارۀ تحول در چرخۀ توزیع و حلقه‌های توزیع کالا صحبت کرد. در هر مسئله‌ای که وارد می‌شویم، صادرنشدن فاکتور الکترونیک مشکل جدی ایجاد کرده است. 🔖 بحث سوم، یارانه‌هایی است که در بعضی از حلقه‌ها در نظام توزیع پرداخت می‌شود. در علم اقتصاد یارانۀ مستقیم و غیر مستقیم و یارانۀ کالایی و غیرکالایی وجود دارد؛ اما در یک‌سری از حلقه‌ها، یارانه‌هایی پرداخت می‌شود که در نظام توزیع فساد به بار می‌آورند؛ مثلاً یکی از این یارانه‌ها، سهمیه‌هایی است که در برخی حلقه‌های نظام تولید و توزیع کشور پرداخت می‌شود؛ مثل سهمیۀ آرد، شکر و مواد اولیه. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 فشار تقاضا و هزینه‌؛ دو عامل مهم در پدیدآمدن تورم 📌 دکتر احسان قمری در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 تورم می‌تواند از دو جهت ایجاد شود؛ یکی از فشار تقاضا و دیگری از فشار هزینه‌ها. بسیاری از اوقات این فشار تقاضا ناشی از پایۀ پولی است و می‌بینیم که در بازار میان عرضه و تقاضا به‌صورت کلان تعادل به‌هم می‌خورد و وقتی که به تقاضا فشار وارد می‌شود، افزایش قیمت به‌وجود می‌آید. این موارد در ادبیات اقتصادی به‌عنوان دلیل تورم شناخته می‌شوند. 🔖 یکی دیگر از عللی که باید به‌عنوان فشار تقاضا دربارۀ آن بحث کرد، نقدینگی است که درحقیقت روی دیگرِ تقاضا را به ما نشان می‌دهد و این هم مشخص است که نقدینگی کنار آن سلسله اتفاقاتی که ایجاد می‌شود، تقاضای کل را زیاد کرده و تورم را ایجاد می‌کند. 🔖 حال باید دید آیا نرخ ارز بر تورم اثر می‌گذارد؟ باید گفت به‌صورت مطلق نمی‌توان به این سؤال پاسخ داد. چون متغیرها بسیار اثرگذارند. مثلاً ابتدای دولت دهم میزان نقدینگی، چیزی در حدود ۴۸۰‌همت بود؛ اما درحال حاضر چهار‌هزار‌همت است. حال آیا این نقدینگی کاملاً ناشی از نرخ ارز است؟ نمی‌توان به‌راحتی همه را ناشی از آن دانست. 🔖 به اینجا که می‌رسیم، وارد بخش بعد می‌شویم و می‌گوییم تورم می‌تواند از جای دیگر هم ناشی شود و آن فشار هزینه‌هاست. به‌نظر می‌آید که نرخ ارز در اینجا بیشترین تأثیر خود را می‌گذارد و آن قیمت نهاده‌های تولید است. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 جهش نرخ ارز؛ عاملی مهم در افزایش تورم در اقتصاد ایران 📌 دکتر حسین صمصامی در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 در اقتصاد ایران وقتی به آمارهای تورم نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که بعد از انقلاب و جنگ تحمیلی، تورم تقریباً در حدود 11درصد، 10درصد، 18درصد، 20درصد، 15درصد، 9درصد و 8درصد بوده است؛ یعنی بعضاً در دوران جنگ، نرخ‌های تورم بسیار پایینی داشتیم. 🔖 در زمان جنگ، کشتی‌های ما را در آب می‌زدند، نفت ما را نمی‌خریدند، دولت از بانک مرکزی قرض می‌گرفت و عامل اصلی پایۀ پولی هم بدهی دولت به بانک مرکزی بود؛ اما باز هم تورم ما 50درصد نشد. یکی از دلایل اصلی این امر، کنترل نرخ ارز بود. 🔖 اگر شما به تاریخ اقتصاد ایران بعد از انقلاب نگاه کنید، می‌بینید که بالاترین نرخ‌های تورم، زمانی بوده که نرخ ارز در بازار جهش پیدا کرد؛ یعنی سال‌های 74، 90، 91 و 97. نرخ ارز به این دلیل بالا می‌رود که مثلاً وقتی گفته می‌شود که شما تحریم شدید، عده‌ای سودجو همانند سفته‌بازها و دلال‌ها که همیشه می‌خواهند از فرصت‌ها سوءاستفاده کنند، به بازار هجوم می‌برند و همچنین با کمک افرادی، فرار سرمایه رخ می‌دهد. این امور باعث می‌شود قیمت بالا برود و بانک مرکزی درمقابل، متناسب با این بازار، نرخ ارز را افزایش می‌دهد. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 فتوا نمی‌تواند جایگزین قانون باشد 📌 حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 فتوا نمی‌تواند جایگزین قانون باشد. این یک نکتۀ مهمی است که اگر به آن التفات درستی داشته باشیم، می‌توان به خیلی از اشکالات که یک سابقۀ صد‌ساله و بلکه بیش از صد‌ سال در فضای علمی کشور دارد، پاسخ داد. 🔖 دلیل اول این است که هر مجتهدی می‌تواند فتوا را صادر کند؛ اما اگر قرار باشد ما به سراغ قانون برویم و دستگاهی برای وضع قانون در جامعۀ اسلامی داشته باشیم و بخواهیم بر اساس فتوایی که فقها صادر کردند قانون وضع کنیم، قطعاً در جامعه دچار هرج‌ومرج و اختلال نظام خواهیم شد. 🔖 دلیل دومی که فتوا نمی‌تواند جایگزین قانون بشود، این است که در همۀ موارد یا اکثریت قاطع موارد، فتاوا مشخص‌کنندۀ چگونگی اجرای حکم شرعی نیستند، بلکه چگونگی آن را برعهدۀ خود مکلف می‌گذارند و این مطلب موجب بروز هرج‌ومرج در ناحیۀ اجرای حکم شرعی خواهد شد. 🔖 دلیل سومی که فتوا نمی‌تواند جایگزین قانون بشود، این است که فتوا در مواردی صادر می‌شود که فقیه بتواند به یک حکم ثابت شرعی برسد. اما در خصوص آن موضوعاتی که غالباً یا دائماً در حال تغییر هستند، چون حکم ثابت شرعی وجود ندارد، هیچ فتوایی هم دیده نمی‌شود. 🔖 بنابراین ما در حکومت اسلامی به سه دلیل مشخص نیازمند دستگاه قانون‌گذار هستیم؛ دستگاهی که باید نهایتاً توسط یک مرجع واحدی تمام این مقرراتی که به نام قانون وضع می‌شود را موردبررسی قرار دهد و عدم‌مغایرتش با شریعت را احراز کند. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 راهکارهایی برای بهبود وضعیت اقتصادی ایران 📌دکتر محمدجواد توکلی در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 آن چیزی که در حال حاضر برای اقتصاد ایران اهمیت زیادی دارد، ایجاد نوعی ثبات در آن است و اگر بخواهید ثبات باشد، متغیرهای کلیدی از جمله نرخ ارز را در کوتاه‌مدت تثبیت کنید که هزینۀ فرصت همه‌چیز از جمله صادرات و واردات و تولید را تغییر می‌دهد و همچنین نرخ ارز را به‌سمت نرخ ارز واقعی ببرید. ارز واقعی هم ارزی است که با واقعیت اقتصاد ایران سازگار باشد؛ نه اینکه آن را به بازار آزاد مختل‌شده‌ای واگذار کنید. 🔖 گام دوم هم این است که به‌سمت کنترل خلق نقدینگی حرکت شود. 🔖 سومین گام به نظام مالیاتی مربوط است. باید کاری کرد که سفته‌بازی به‌صرفه نباشد و فقط تولید به‌صرفه باشد. 🔖 بنابراین وضعیت اقتصاد ایران در صورتی بهبود پیدا می‌کند که: نظام بانکی را کنترل کنیم که دائماً پول در اقتصاد کشور می‌ریزد و هیچ تولید و فعالیتی هم بیرون نمی‌دهد؛ نظام مالیاتی را اصلاح کنیم؛ از متغیر باثبات ارز هم برای کمک به این وضع استفاده کنیم. 🌐 @rouyesh_andisheh
💢 بازتاب انتشار چهارمین شماره ماهنامه رویش اندیشه با موضوع ابعاد تورم در اقتصاد ایران: ✅ خبرگزاری حوزه: 🌐 https://hawzahnews.com/xbBx9 ✅ خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) 🌐 https://iqna.ir/fa/news/4039184/چهارمین-شماره-ماهنامه-رویش-اندیشه-منتشر-شد ✅ خبرگزاری کار ایران(ایلنا) 🌐 https://www.ilna.ir/بخش-فرهنگ-هنر-6/1200362-شماره-جدید-ماهنامه-رویش-اندیشه-منتشر-شد ✅ پایگاه خبری - تحلیلی مفتاح انسانی اسلامی 🌐 http://ihkn.ir/?p=27404 ✅ پایگاه خبری - تحلیلی قدس آنلاین 🌐 https://www.qudsonline.ir/news/789238/چهارمین-شماره-از-ماهنامۀ-رویش-اندیشه-منتشر-شد 🔲 با ما همراه باشید 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 چگونگی برنامه‌ریزی دولت برای احیای حقوق عامه 📌دکتر محمود حکمت‌نیا در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 سؤال این است که در حقوق عامه نقش دولت به چه شکل است؟ آیا نقش دادخواهی دارد؟ آیا نقش ذی‌نفعی دارد؟ دولت قرار است چه نقشی را ایفا کند؟ اگر ذینفع باشد، هزینۀ حقوق عامه را در خزانه می‌ریزد و اگر به نمایندگی از مردم باشد، باید هزینه را در موضوع موردنظر صرف کند؛ یعنی مثلاً برای جنگل و یا برای آب هزینه کند، نه اینکه هزینه آن‌ها را بگیرد و برای کارمندان خود خرج کند. بنابراین اگر حقوق عامه را به این معنا بگیریم و بخواهیم نقش دولت را در آن تعیین کنیم باید حد مثبت و منفی را در نظر بگیریم. 🔖 اما اینکه دولت برای حقوق عامه برنامه داشته باشد، یک صحبت است و اینکه این برنامه کارآمد و موفق باشد، یک صحبت دیگر است. در حقوق مثبت نباید دو امر را با هم اشتباه بگیریم؛ چون همیشه کمبود منابع وجود دارد. شما در موجّه‌بودن برنامۀ خود با توجه به پیامدها و آثاری که می‌خواهید حساب کنید، وارد برنامه‌ریزی می‌شوید. 🔖 پس برنامه‌ریزی مشتمل بر سه مورد است؛ اول اینکه باید مفاهیم حقوق عامه را داشته باشید. دوم اینکه باید در زمینۀ اهداف، پیامدها را محاسبه کنید تا اهداف مشخص شود و سوم اینکه باید بتوانید منابع را هم تخصیص دهید. این سه مورد در کنار یکدیگر قرار می‌گیرد و جزء برنامۀ شما در باب احیای حقوق عامه می‌شود؛ یعنی نظریۀ حق مشخص. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 کسری‌ بودجه و مالی دولت؛ عاملی مهم در افزایش نقدینگی 📌حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدهادی عربی در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 در اقتصاد ایران مجموعه‌ای از عوامل دست‌اندرکار است که برخی اسم آن را تورم ساختاری گذاشته‌اند؛ یعنی یک‌سری از عوامل است که البته درنهایت یا به افزایش تقاضا یا به کاهش هزینه منجر می‌شود. اما این مسئله در ساختارهای مختلفی سرچشمه دارد. 🔖مثلاً بخش زیادی از تورم در اقتصاد ایران به کسری‌های بودجه و مالی دولت برمی‌گردد که معمولاً از طریق استقراض از بانک‌ها یا بانک مرکزی تأمین مالی می‌شود و این‌ها نقدینگی را افزایش داده و موجب بروز تورم می‌شوند. 🔖 البته افزایش نقدینگی در مرحلۀ اول، تقاضا را تحریک می‌کند و از آن طرف هم تولید به اندازه‌ای که تقاضا افزایش یافته، افزایش پیدا نکرده و لذا سطح عمومی قیمت‌ها را بالا می‌برد. 🔖 بنابراین یکی از عوامل مهم در کشور ما، تورم پولی است که افزایش نقدینگی عمدتاً ناشی از کسری‌های بودجه و مالی دولت می‌شود. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 تنظیم درست قانون منوط به لایحه‌محور بودن آن است 📌دکتر سیدحسین میرمحمدصادقی در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 مطلب مهم این است که یک نهاد تخصصی باید مجلس را تغذیه کند، البته ممکن است یکی بگوید مرکز پژوهش‌های مجلس می‌تواند چنین کاری را انجام دهد. در حالی که از این مجموعه هم در این زمینه چندان کاری برنمی‌آید. 🔖 به‌نظر من باید هر سه قوه در این کار دخالت داشته باشند و آن وقت می‌توان گفت که پیش‌نویس‌ها به‌طور تخصصی آماده می‌شود؛ چون نکتۀ مهم در قوانین، تهیۀ طرح اولیه است و بعد که وارد صحن مجلس می‌شود زیاد تغییر نمی‌کند و بسیاری از نمایندگان هم در این زمینه تخصصی ندارند و اصلاً حوصله ندارند که یک قانون هزار ماده‌ای مثل قانون تجارت را ماده ‌به‌ ماده مورد بحث‌وبررسی قرار دهند. 🔖 بنابراین قانون، از اول باید درست تنظیم شود و به‌نظر من درست تنظیم‌کردن آن هم منوط به لایحه‌محور بودن آن است و اگر امکان آن باشد، باید یک‌چنین نهادی در قانون پیش‌بینی شود که به‌طور کل یاور مجلس باشد و همه‌چیز در آنجا پخت‌وپز شود و بعد هم قانون در پارلمان به‌صورت یک متن شُسته‌رفته مطرح شود. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 تحقق همۀ اهداف حذف ارز ترجیحی دست نیافتنی است 📌 دکتر مجید شاکری در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 حذف ارز ترجیحی بسته‌به اینکه چرا حذف می‌شود، نتایج کاملاً متفاوتی دارد. اگر ارز ترجیحی به این خاطر حذف شود که ارز موجود نیست، وقایعی مثل سال 72 رخ می‌دهد؛ یعنی تقاضایی که قبلاً با ارز ترجیحی پوشش داده می‌شد، به بازار ارز آزاد گسیل می‌شود، بدون اینکه ارز در بازار آزاد موجود باشد. 🔖 البته گاهی هم ارز ترجیحی به‌عنوان اقدامی اصلاحی حذف می‌شود؛ مثل سال 81 که ارز موجود در بازار آزاد حرکتی نمی‌کند و سال‌ها تک‌نرخی‌ می‌شود. بنابراین هدف حذف ارز خیلی مهم است. 🔖 به عبارت دیگر اگر کسی گمان کند با حذف ارز ترجیحی هم می‌شود به کسری بودجه کمک کرد، هم سبد خانوار تقویت می‌شود و هم پرداختها تراز می‌یابد، نشدنی است. عملاً بعضی از این اهداف درمقابل اهداف دیگر قربانی می‌شود. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 اتخاذ راهکارهای مختلف در مدیریت فعالیت‌ها و پدیده‌های اجتماعی 📌دکتر مسلم آقایی‌طوق در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 ما در عرصه‌های گوناگون فعالیت‌های اجتماعی داریم. هنگام توجه به این فعالیت‌ها و پدیده‌های اجتماعی ممکن است راهکارهای مختلفی داشته باشیم تا بتوانیم این موارد را مدیریت و کنترل کنیم. 🔖 به‌عنوان مثال شما بحث پدیدۀ طلاق را در نظر بگیرید. این پدیده را اگر بخواهیم مدیریت کنیم، متوجه می‌شویم که همۀ راهکارها، راهکارهای حقوقی نیستند؛ یعنی ما یک‌ سری راهکارهایی داریم که به دامنۀ اقتصاد برمی‌گردد و ممکن است بخشی از طلاق‌هایی که صورت می‌گیرد، به‌خاطر عدم‌تکاپوی مالی زوج و زوجه باشد و مشکلات مالی باعث طلاق بشود. برای کمک به این دست از زوجین و برای جلوگیری از طلاق، شما می‌توانید مباحث و مشکلات مالی آن‌ها را حل کنید. 🔖 همچنین ممکن است بحث، بحث روان‌شناختی باشد و یکی از زوجین بر اثر مشکلات روان‌شناختی دچار چالش شود و بحث مشاوره‌های روان‌شناختی برای حل این مسئله پیش بیاید. 🔖 اما بعضاً پیش می‌آید که مشکلات، ناشی از نظام حقوقی و قوانین و مقررات است و اگر قانون‌گذار اقدامی انجام دهد، آن مشکلات تا حدودی حل می‌شود؛ به‌عنوان مثال شما می‌توانید مواردی را در نظر بگیرید که به‌فرض در معاملات بورس مقررات‌گذاری می‌کنند و پنج ‌درصد نوسان را به‌عنوان سقف در نظر می‌گیرند. در غیر این صورت ممکن است معاملات به سمت‌وسوی ناسالمی سوق داده شوند. این تعیین سقف یک راهکار است. 🌐 @rouyesh_andisheh