#درسنامه_روش_سنتی #علوم_نقلی 🔻مقصود از علوم نقلی، علومی غیر از علوم ادبی است، که یا تماماً نقلی بوده و یا دارای جنبه‌های نقلی نیز می‌باشد مانند علم اصول فقه. در اینجا به تفصیل تنها به دو علم اصول فقه و فقه می‌پردازیم و سپس به ذکر برخی علوم نقلی دیگر بسنده می‌کنیم . 🔹علم اصول فقه 🔻مقطع آشنایی «مقدماتی» 🔹معالم الدین معروف به معالم الأصول نوشتۀ شیخ حسن فرزند شهید ثانی 🔹الموجز نوشتۀ آیت الله جعفر سبحانی دامت إفاضاته 🔻شروح و حواشی معالم : 🔸أجود الشروح نوشتۀ آیت الله دوزدوزانی تبریزی دامت إفاضاته 🔸شرح استاد مرحوم مصطفی اعتمادی 🔸هدایة المسترشدین نوشتۀ شیخ محمد تقی رازی اصفهانی 🔸حاشیه سلطان العلماء 🔸حاشیه ملا صالح مازندرانی 🔸حاشیه وحید بهبهانی 🔸حاشیه محقق شیروانی 🔸حاشیه سید علی قزوینی 🔸شرح فارسی ملا هادی فرزند ملا صالح مازندرانی ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درسنامه_روش_سنتی #علوم_نقلی ↪️ 🔻مقطع یادگیری «متوسّطه» 🔹القوانین المحکمة معروف به قوانین الأصول نوشتۀ محقّق میرزای قمّی 🔹أصول الفقه نوشتۀ مرحوم شیخ محمّد رضا مظفّر 🔹الوسیط نوشتۀ آیت الله جعفر سبحانی دامت إفاضاته 🔹 دروس فی علم الاصول (الحلقة الثانیة) نوشته شهید سیدمحمدباقر صدر 🔻شروح و حواشی قوانین : 🔸شرح استاد مرحوم مصطفی اعتمادی به نام موضح القوانین 🔸حاشیه سید علی قزوینی 🔸حاشیه شیخ جواد طارمی 🔸حاشیه شیخ حسین قمّی از شاگردان صاحب قوانین 🔸حاشیه حاج میرزا تقی حسینی حسنی طباطبایی تبریزی 🔸حاشیه میرزا موسی فرزند میرزا جعفر فرزند میرزا احمد مجتهدی تبریزی 🔸حاشیه سیّد محمد اصفهانی 🔸حاشیه آخوند ملا محمد تقی هروی 🔸حاشیه سیّد اسماعیل تبریزی 🔸توضیح القوانین نوشتۀ محمد حسین بن بهاء الدین قمّی از شاگردان صاحب قوانین ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درسنامه_روش_سنتی #علوم_نقلی ↪️ 🔻مقطع تخصّصی «پیشرفته» 🔹فرائد الأصول معروف به رسائل نوشتۀ شیخ مرتضی انصاری؛ 🔹کفایة الأصول نوشتۀ شیخ محمد کاظم خراسانی. 🔻شروح و حواشی : 🔹رسائل 🔸وسیلة الوسائل نوشتۀ سیّد محمّد باقر یزدی 🔸بحر الفوائد نوشتۀ میرزا محمد حسن آشتیانی 🔸أوثق الوسائل نوشتۀ میرزا موسی تبریزی 🔸قلائد الفرائد نوشتۀ شیخ غلامرضا قمّی 🔸ایضاح الفرائد نوشته محقق محمد تنکابنی 🔸تسدید القواعد فی حاشية الفرائد نوشته محمد امامی خوانساری 🔸تشریح المقاصد فی شرح الفرائد نوشته محمد جواد ذهنی تهرانی 🔸التعليقة على فرائد الأصول نوشته عبدالحسين لأرى شيرازى 🔸تعليقة على فرائد الأصول نوشته على شيرازي 🔸تمهيد الوسائل في شرح الرسائل نوشته على مروجى 🔸التنقيح نوشته محمد سعيد طباطبایی حكيم 🔸الحاشية على الفرائد نوشته عبدالرسول ساباطى يزدى 🔸حواشی شیخ رحمت الله کرمانی 🔸شرح فارسی و عربی استاد موسوی طهرانی 🔹کفایه 🔸نهایة الدرایة نوشتۀ محقق محمد حسین اصفهانی 🔸حاشیه محقق بروجردی 🔸حاشیه شیخ عبدالحسین رشتی 🔸حاشیه شیخ ابوالحسن مشکینی 🔸حاشیه محمد علی حائری قمی 🔸حاشیه شیخ علی قوچانی 🔸حاشیه آیت الله شیخ جواد تبریزی (دروس فی مسائل علم الأصول) 🔸منتهی الدّرایة نوشتۀ محقق مروج جزایری 🔸حاشیه علامه سیّد محمد حسین طباطبایی 🔸عنایة الأصول فی شرح کفایة الأصول نوشتۀ مرتضی حسینی فیروزآبادی 🔸منتهی العنایة فی شرح الکفایة نوشتۀ محمد حسینی فیروزآبادی 🔸أنوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایة نوشتۀ امام خمینی 🔸نهایة النهایة فی شرح الکفایة نوشتۀ محقق علی ایروانی 🔸الهدایة إلی أسرار الکفایة نوشتۀ مرحوم استاد مصطفی اعتمادی 🔸الهدایة فی شرح الکفایة نوشتۀ عبدالحسین تستری کاظمینی 🔸الهدایة فی شرح الکفایة نوشتۀ محمد جعفر مجتهد شیرازی 🔸غایة الأصول فی شرح کفایة الأصول نوشتۀ علی آقامیری دزفولی 🔸منتهی الوصول إلی غوامض کفایة الأصول نوشتۀ محقق محمد تقی آملی ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درسنامه_روش_سنتی #علوم_نقلی ↪️🔹اصول فقه: 🔻توضیح: 🔹مناسب است آغاز علم اصول فقه پس از گذراندن کامل ادبیات عرب و علم منطق و مقطع مقدماتی علم کلام باشد. پیشنهاد می‌شود کسی که جویای سیر منظم اصولی است، در آغاز کتاب اصول فقه شهید مطهّری را مطالعه کرده و پس از آن برای آشنایی با مبانی علمای علم اصول در گذشته، کتاب معالم را فرا گرفته و سپس به آموختن کتاب الموجز مشغول شود. در ادامه (پس از فراگیری مقطع متوسطۀ علم کلام و مقطع مقدماتی علم فلسفه) به فراگیری یکی از کتب مقطع متوسطۀ علم اصول بپردازد. پس از آن (بعد از فراگیری مقطع متوسّطۀ فلسفه و پیشرفته کلام) وارد رسائل و سپس کفایه شود. 🔹شایان ذکر است، اگر کسی با دقت و عمق و روش سنتی، مقطع مقدماتی و متوسطۀ علم اصول را آنطور که گذشت، فرا گرفت، می‌تواند نخست وارد کفایه شده و به مباحث جزء نخست از دو جزء آن «یعنی تا ابتدای مباحث قطع و ظن» بسنده کرده و سپس رسائل را کامل بیاموزد. 🔻تتمّه: 🔹از مهم‌ترین منابع غیر درسی علم اصول می‌توان به کتب ذیل اشاره کرد: 🔸أجود التقریرات «تقریرات دروس محقق نائینی» نوشتۀ مرحوم آیت الله خوئی 🔸مصباح الأصول «تقریرات دروس آیت الله خوئی» نوشتۀ واعظ حسینی بهسودی 🔸محاضرات فی أصول الفقه «تقریرات دروس آیت الله خوئی» نوشتۀ آیت الله محمد اسحاق فیّاض 🔸تهذیب الأصول «تقریرات دروس امام خمینی» نوشتۀ آیت الله سبحانی دامت إفاضاته 🔸فوائد الأصول «تقریرات دروس میرزای نائینی» نوشتۀ محمد علی کاظمی خراسانی 🔸منتقی الأصول «تقریرات دروس آیت الله روحانی» نوشتۀ سید عبدالصاحب حکیم 🔸نهایة الأفکار «تقریرات دروس محقق ضیاء عراقی» نوشتۀ محقق بروجردی 🔸الفصول فی الأصول نوشتۀ محمد حسین اصفهانی غروی ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درسنامه_روش_سنتی #علوم_نقلی 🔹علم فقه 🔻مقطع آشنایی «مقدماتی» 🔹تبصرة المتعلّمین نوشتۀ علامه حلّی 🔹المختصر النافع فی فقه الإمامیّة نوشتۀ نجم الدین جعفر بن حسن معروف به محقق حلّی 🔻شروح وحواشی : 🔹تبصره 🔸شرح محقق ضیاء الدین عراقی 🔸شرح شیخ علی بن جواد مرندی 🔸شرح مدرس خیابانی تبریزی 🔸ترجمه و شرح علامه ابوالحسن شعرانی 🔹مختصر نافع 🔸المعتبر فی شرح المختصر نوشتۀ مؤلّف «محقق حلّی» 🔸المهذّب البارع نوشتۀ جمال الدین احمد بن محمد اسدی معروف به ابن فهد حلّی 🔸کشف الرموز فی شرح المختصر النافع نوشتۀ حسن بن ابی طالب یوسفی فاضل آبی 🔸الشرح الصغیر نوشتۀ سید علی بن محمد طباطبایی حائری 🔸جامع المدارک نوشتۀ سید احمد بن یوسف خوانساری 🔸حاشیه شهید ثانی ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درسنامه_روش_سنتی #علوم_نقلی ↪️ 🔹 علم فقه 🔻مقطع یادگیری «متوسّطه» 🔹شرح اللمعة الّدِمَشقیّة للشهید الأوّل نوشتۀ زین الدین عاملی معروف به شهید ثانی 🔸 متن شرائع الإسلام را می توان در این مرحله گنجاند. 🔹شروح و حواشی شرح لمعه : 🔸حاشیه آقا جمال خوانساری 🔸حاشیه ملا احمد نراقی 🔸حاشیه سلطان العلماء 🔸حاشیه محمد علی 🔸شرح فارسی النّضید نوشتۀ استاد معظم آقای قاروبی تبریزی دام ظله 🔻مقطع تخصّصی «پیشرفته» 🔹مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام للمحقق الحلّی نوشتۀ شیخ زین الدین عاملی معروف به شهید ثانی 🔹ریاض المسائل نوشتۀ سیّد علی طباطبایی 🔹المکاسب نوشتۀ شیخ مرتضی أنصاری 🔻توضیح: 🔹در مقطع پیشرفته، دو کتاب نخست، جامع ابواب فقه است ولی کتاب مکاسب تنها شامل بخش معاملات (مکاسب محرّمه ، بیع و خیارات) می‌باشد. از این رو پیشنهاد می‌شود که طالب علم در آغاز، بخش‌های عبادات و معاملاتِ یکی از دو کتاب نخست را (غیر از محرمه و بیع و خیارات) فراگیرد، پس از آن مکاسب شیخ انصاری را بیاموزد. گرچه می‌توان برای آمادگی بیشتر، آن سه مبحث را نیز از یکی از دو کتاب نخست، فرا گیرد. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درسنامه_روش_سنتی #علوم_نقلی ↪️ 🔹 علم فقه ↪️🔻مقطع تخصّصی «پیشرفته» 🔻شروح و حواشی: 🔹ریاض المسائل 🔸الورود الجعفریّة فی حاشیة الریاض الطباطباییة نوشتۀ شیخ جعفر کاشف الغطاء 🔸حواشی مدرس خیابانی تبریزی 🔹مکاسب 🔸حاشیه محقق میرزا حبیب الله رشتی 🔸حاشیه محقق سیّد کاظم یزدی طباطبایی (صاحب عروة الوثقی) 🔸حاشیه محقق محمد حسین اصفهانی 🔸حاشیه محقق محمد کاظم خراسانی 🔸حاشیه محقق ضیاء الدین عراقی 🔸حاشیه محقق علی بن عبدالحسین نجفی ایروانی 🔸حاشیه میرزا فتّاح شهیدی 🔸حاشیه محقق آقا رضا همدانی 🔸منیة الطالب فی حاشیة المکاسب «تقریرات دروس میرزای نایینی» نوشتۀ محقق شیخ موسی نجفی خوانساری 🔸إرشاد الطالب إلی التعلیق علی المکاسب نوشتۀ آیت الله شیخ جواد تبریزی 🔸هدی الطالب فی شرح المکاسب نوشتۀ محقق سیّد محمد جعفر مروّج جزایری 🔸مصباح الفقاهة «تقریرات دروس آیت الله خوئی» نوشتۀ محقق توحیدی 🔻تتمه: 🔹از مهمترین منابع غیر درسی علم فقه می‌توان به کتب ذیل اشاره کرد : 🔸جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام للمحقق الحلِّی نوشتۀ محقق شیخ محمد حسن نجفی 🔸جامع المقاصد فی شرح القواعد للعلامة الحلی نوشتۀ محقق ثانی علی بن حسین عاملی کرکی 🔸الحدائق النّاضرة فی أحکام العترة الطاهرة نوشتۀ محدّث یوسف بحرانی 🔸مستمسک العروة الوثقی نوشتۀ آیة الله سید محسن حکیم 🔸مستند العروة الوثقی یا التنقیح فی شرح العروة الوثقی تقریرات دروس آیة الله خوئی 🔸مدارک الأحکام نوشتۀ سید موسوی عاملی 🔸المبسوط نوشتۀ شیخ طوسی 🔸تذکرة الفقهاء نوشتۀ علامه حلی 🔸مصباح الفقیه نوشتۀ محقق آقارضا همدانی ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درس_نامه_روش_سنتی #علوم_نقلی 🔹از دیگر علوم مهم، می‌توان از علم اخلاق، علوم قرآنی، درایه، رجال، طب، هیئت و نجوم، تاریخ، تفسیر و حدیث نام برد. بی‌اطلاعی و نا آشنایی نسبت به این علوم، شایسته طالب علم نیست. 🔹لازم به ذکر است که فراگیری تفسیر و حدیث از اهمیت ویژه ای در روش سنتی برخوردار است؛ زیرا چنانکه در قسمت قبل گذشت روش سنتی فرایندی تحصیلی است با هدف فهم عمیق کتاب و سنت، و آموختن علوم دیگر مقدمه‌ای است برای فهم درست این دو علم (قرآن و حدیث). 🔹در این بخش به چند کتاب مهم درباره علوم یاد شده اشاره می‌شود: 🔻علم اخلاق 🔹شایسته بلکه لازم است طالب علم بلکه هر مسلمانی در ابتداء يكبار به طور کامل کتاب گناهان کبیره اثر شهید دستغیب را مطالعه کند تا با گناهان کبیره و آثار و عواقب آن آشنا شده و از آنها دوری نمایند . 🔸آداب المتعلمین منسوب به محقق نصیر الدین طوسی 🔸منیة المرید فی آداب المفید والمستفید نوشتۀ شهید ثانی 🔸معراج السعادة نوشتۀ مولی احمد نراقی 🔸جامع السعادات نوشتۀ مولی مهدی نراقی 🔸المحجة البیضاء نوشتۀ مولی محسن فیض کاشانی 🔸حقائق در اخلاق و سیر و سلوک نوشتۀ مولی محسن فیض کاشانی 🔸الأخلاق نوشتۀ سیّد عبدالله شبّر 🔸تهذیب الأخلاق و تطهیر الأعراق نوشتۀ ابن مسکویه 🔸رساله لقاء الله نوشتۀ میرزا جواد آقای ملکی تبریزی 🔸اخلاق ناصری نوشتۀ محقق نصیرالدین طوسی 🔸قلب سلیم نوشتۀ شهید دستغیب ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درس_نامه_روش_سنتی #علوم_نقلی ↪️🔻علوم قرآنی 🔹البیان فی تفسیر القرآن نوشتۀ آیت الله ابوالقاسم خوئی 🔹التمهید فی علوم القرآن نوشتۀ آیت الله شیخ هادی معرفت 🔹الإتقان فی علوم القرآن نوشتۀ جلال الدین سیوطی 🔹البرهان فی علوم القرآن نوشتۀ بدرالدین زرکشی 🔹مناهل العرفان فی علوم القرآن نوشتۀ محمد عبدالعظیم زرقانی 🔹مقدمه تفسیر مجمع البیان نوشتۀ امین الإسلام طبرسی 🔹مقدمه تفسیر صافی نوشتۀ مولی محسن فیض کاشانی 🔹مقدمه تفسیر نفحات الرحمن نوشتۀ محمد نهاوندی 🔹سرّ البیان فی علم القرآن نوشتۀ حسن بیگلری 🔹نصوص فی علوم القرآن نوشتۀ سید علی موسوی دارانی ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درس_نامه_روش_سنتی #علوم_نقلی ↪️🔻علم درایة الحدیث و رجال الحدیث 🔹البدایة ( الرعایة ) فی علم الدرایة نوشتۀ شهید ثانی 🔹الوجیزة فی الدرایة نوشتۀ شیخ بهایی 🔹مقباس الهدایة فی علم الدرایة نوشتۀ شیخ عبدالله مامقانی 🔹دراسات فی علم الدرایة نوشتۀ محقق علی اکبر غفاری 🔹کلیات فی علم الرجال نوشتۀ آیت الله سبحانی دام ظله 🔹أصول الحدیث و أحکامه نوشتۀ آیت الله سبحانی دام ظله 🔹دروس موجزة فی علمی الرجال و الدرایة نوشتۀ آیت الله سبحانی دام ظله ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درس_نامه_روش_سنتی #علوم_نقلی ↪️🔻برخی کتب رجالی ⬅️ در این بخش به جهت اختصار، کتب رجال و فهرست با هم ذکر شده است و بر اهل فن تفاوت روش نگارش و اهداف این دو علم پوشیده نیست. مثلا كتاب نجاشي فهرس نگارندگان شیعی است ولی رجال شیخ طوسی به هدف ذکر اسامی رجال شیعه اعم از صاحب کتاب و غیرآن تألیف شده است. 🔹طبقات الرجال «رجال برقی» نوشتۀ احمد بن محمد بن خالد برقی 🔹رجال ابن الغضائری نوشتۀ احمد بن حسین معروف به ابن غضائری 🔹رجال النجاشی نوشتۀ ابوالحسن احمد نجاشی 🔹رجال الطوسی نوشتۀ شیخ الطائفة ابوجعفر طوسی 🔹اختیار معرفة الرجال معروف به رجال کشّی نوشتۀ شیخ الطائفة ابوجعفر طوسی 🔹الفهرست نوشتۀ شیخ الطائفة ابوجعفر طوسی 🔹رجال ابن داوود نوشتۀ تقی الدین بن داوود حلی 🔹خلاصة الأقوال فی معرفة الرجال نوشتۀ علامه حلی 🔹الفوائد الرجالیة نوشتۀ علامه سید محمد مهدی بحرالعلوم 🔹خاتمه مستدرک الوسائل نوشتۀ محدث نوری 🔹معجم رجال الحدیث نوشتۀ آیت الله ابوالقاسم خوئی 🔹قاموس الرجال نوشتۀ علامه شیخ محمد تقی تستری ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درس_نامه_روش_سنتی #علوم_نقلی ↪️🔻علم طب 🔹قانونچه نوشتۀ محمود بن محمد چغمینی 🔹الموجز فی الطب نوشتۀ علاء الدین علی بن أبی حزم قرشیّ معروف به ابن نفیس 🔹شرح الأسباب والعلامات نوشتۀ برهان الدین نفیس بن عوض بن حکیم کرمانی 🔹القانون نوشتۀ بو علی سینا 🔻علم هیئت و نجوم 🔹تشریح الأفلاک نوشتۀ شیخ بهایی 🔹هیئت فارسی علاء الدین علی بن محمد سمرقندی معروف به قوشچی 🔹شرح چغمینی بر الملخّص فی الهیئة قاضی زاده رومی 🔹سی فصل (مختصری در معرفت تقویم) نوشتۀ محقق نصیرالدین طوسی 🔹شرح بیست باب در معرفت تقویمِ نظام الدین بیرجندی نوشتۀ ملا مظفر منجم گنابادی 🔸(سه کتاب نخست در علم هیئت و دو کتاب اخیر در علم نجوم است.) ⬅️ مناسب است در کنار آموختن کتب هیئت از دو کتاب الهیئة و الإسلام نوشته سید هبت الدین شهرستانی و هیئت و نجوم اسلامی نوشته استاد معظم زمانی قمشه‌ای دام ظله استفاده شود. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#درس_نامه_روش_سنتی #علوم_نقلی ↪️🔻علم تاریخ و تفسیر و حدیث 🔹در علم تاریخ لازم است طالب علم یک دوره کامل، تاریخ پیامبران به ویژه پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وآله و تاریخ امامان معصوم علیهم السلام را از کتاب‌های معتبر و مستند با مشورت از اهل فن فرا گیرد. 🔸کتب تاریخی‌ای مانند حیاة القلوب علامه مجلسی و منتهی الأمال شیخ عباس قمی و ... . 🔹در علم تفسیر و حدیث نیز واجب است طالب علم از همان اوائل طلبگی به ویژه پس از گذراندن علم ادبیات عرب از کتاب‌های تفسیری و حدیثی موجز شروع کرده و سپس به کتابهای مفصل مشغول شود . 🔸تفاسیری مانند تفسیر شبّر و جوامع الجامع طبرسی و تفسیر صافی و مجمع البیان طبرسی و المیزان علامه طباطبایی و ... . 🔸و کتابهای حدیثی‌ای مانند نهج البلاغة و ارشاد القلوب دیلمی و تحف العقول ابن شعبه حرّانی و عدة الداعی ابن فهد حلّی و اصول کافی کلینی و .... . 🔹از کتاب‌های اسلامی دیگر مانند کتب شهید مطهری رحمة الله علیه و آیت الله جوادی آملی و آیت الله سبحانی دام ظلهما و دیگر بزرگان نیز نباید غافل بود. 👉 @raveshsonnati