#درسنامه_روش_سنتی
#علوم_نقلی
🔻مقصود از علوم نقلی، علومی غیر از علوم ادبی است، که یا تماماً نقلی بوده و یا دارای جنبههای نقلی نیز میباشد مانند علم اصول فقه. در اینجا به تفصیل تنها به دو علم اصول فقه و فقه میپردازیم و سپس به ذکر برخی علوم نقلی دیگر بسنده میکنیم .
🔹علم اصول فقه
🔻مقطع آشنایی «مقدماتی»
🔹معالم الدین معروف به معالم الأصول نوشتۀ شیخ حسن فرزند شهید ثانی
🔹الموجز نوشتۀ آیت الله جعفر سبحانی دامت إفاضاته
🔻شروح و حواشی معالم :
🔸أجود الشروح نوشتۀ آیت الله دوزدوزانی تبریزی دامت إفاضاته
🔸شرح استاد مرحوم مصطفی اعتمادی
🔸هدایة المسترشدین نوشتۀ شیخ محمد تقی رازی اصفهانی
🔸حاشیه سلطان العلماء
🔸حاشیه ملا صالح مازندرانی
🔸حاشیه وحید بهبهانی
🔸حاشیه محقق شیروانی
🔸حاشیه سید علی قزوینی
🔸شرح فارسی ملا هادی فرزند ملا صالح مازندرانی
↩️ ادامه دارد.
👉 @raveshsonnati
#مطایبات_العلماء
💥لاخير في أسد أبتر
🔹آقای شیخ محمدرضا مسجد شاهی صاحب وقاية الأذهان میگفت: من در سنه ۱۳۱۶ که اصول (یا درس دیگری) میگفتم، نظریهای راجع به مجاز مطرح کردم و نظریه من در نجف منتشر شد. یک وقت بالای پشت بام بودم، دیدم آشیخ عبدالله گلپایگانی آمد. آشیخ محمدرضا با تجلیل از ایشان یاد کرده بود. آشیخ محمدرضا عقیدهاش این بود که در مثال «رأيت أسداً يرمي»، «أسد» در همان معنای «حيوان مفترس» استعمال میشود.
🔹آشیخ محمدرضا میگفت: من بالای پشت بام بودم و آشیخ عبدالله پایین. آشیخ عبدالله گفت: «این چه حرفی بود که تو زدی؟ آیا اگر من گفتم: «رأیت أسداً يرمي» یعنی دم هم داشت؟
🔹من گفتم: «لاخير في أسد أبتر». سپس مقداری مباحثه کردیم و آشیخ عبدالله پذیرفت و رسالهای نوشت به نام «فصل القضاء في الانتصار للرضا».
📚 جرعهای از دریا، ج۲، ص ۴۰۷.
👉 @raveshsonnati
#سخن_بزرگان
💥ادبیات عرب و فقه القرآن
✔️آیت الله العظمی سبحانی در مراسم آغاز سال تحصیلی جامعةالمصطفی(ص):
🔹در دانشگاههایی که من در کشورهای دیگر رفتهام فقهالقرآن درسی رسمی است و اگر بتوانیم ما هم فقه قرآن را از طهارت تا دیات درس رسمی کنیم، بسیار کارآمد خواهد بود.
🔹بر دو نکته تاکید دارم؛ یکی ادبیات عرب و دیگری فقه القرآن؛ از طهارت تا دیات که هم به علم و هم به تبلیغ کمک میکند.
🔹امروز برای هدایت جامعه الگو لازم است خواه الگوهای بد و یا خوب؛ اگر مردم ببینند که یک روحانی زندگی متوسطی دارد و در حد بقیه مردم زندگی میکند الگو برای آنان میشود؛ بنابراین الگو بودن روحانی دهها برابر کلام و بیان تاثیر میگذارد.
👉 @raveshsonnati
#سخن_معصوم
#شرح_کلمات_قصار
✔️ قال امیرالمومنین علیه السلام
💥أَخُوكَ مَنْ وَاسَاكَ فِي الشِّدَّةِ.
1⃣ ترجمه
🔹برادر تو كسى است كه تو را در سختى همراهى و دستگيرى كرده است.
2⃣ اعراب
🔹اخوک: لفظ اخ يكى از اسماء سته است كه اعرابشان نيابتى و به حروف است يعنى رفع به واو، و نصب به الف، و جرّ به ياء است مانند «أَخُوكَ دِينُك» و «زُرْ أَخَاكَ فِي اللَّه» و «سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ» و گاهى با نقص میآيند و گاهى چون مقصور استعمال میشوند. و شرط اعراب به حروف چهار امر است: ۱- اضافه شدن ۲- بغير ياء متكلم ۳- مفرد بودن ۴- مكبر بودن.
🔹من: موصوله، و جمله بعد صله، و جمله خبر مبتدا.
🔹واساک: واسى فعل ماضى است از مواساة به معناى همراهى و كمک كردن از كلام امير عليه السلام است «وَ لْيَكُنْ آثَرُ رُءُوسِ جُنْدِكَ عِنْدَكَ مَنْ وَاسَاهُمْ فِي مَعُونَتِهِ وَ أَفْضَلَ عَلَيْهِمْ مِنْ جِدَتِه» و جمال الدين اصفهانى گويد:
🔸نه اندر رسم اين ايام انصاف
🔸نه اندر طبع اين مردم مواسا
🔹في الشدة: در حال سختى و تنگدستى.
3⃣ معنى
🔹مراد آن است كه برادر كسى است كه در روز شدت و سختى به جان و مال تو را كمك كند پس اگر برادر نسبى در روز شدت از تو كناره كند و طريق بيگانگان پيشه كند بيگانه محسوب میشود، و اگر بيگانه در روز سختى بياد تو باشد و از جان و مال و عرض و جاه خويش دريغ نكند برادر تو محسوب میگردد، و عادت اخوان روزگار آن است كه در روز شدت از شخص كناره گيرند، و در روز صحت و نعمت و نياز حاجت تو را میشناسند و سلام روستائى دارند، شاعر گويد:
🔸قد كنت احجو ابا عمرو اخا ثقة
🔸حتّى المّت بنا يوماً ملمات
🔹و مؤلف (= ابومعین حجت هاشمی خراسانی حفظه الله) را جدى بود ۹۰ ساله، میگفت من تا كنون نيم مرد نديدهام، و استادى بود صد و پانزده ساله، و میگفت من مردى نديدهام، و ما خود كه در قرن چهاردهم هجرى هستيم اين چنين مردى نديده، و چنين يارى برنگزيدهايم و البته هست ولى اندک است، و در زاويه عزلت، و گوشه خلوتست، و شيخ شيراز در گلستان راز گويد دوستان در زندان به كار آيند كه بر سفره همه دشمنان دوست نمايند:
🔸دوست مشمر آنكه در نعمت زند
🔸لاف يارى و برادر خواندگى
🔸دوست آن باشد كه گيرد دست دوست
🔸در پريشان حالى و درماندگى
🔹و ما مؤلف قريب چهل سال است كه مشغول تدريس هستم و شايد سالى ۳۰۰ شاگرد مرا بوده و اكنون با اين كه مشغول تدريسم در سال چهار نفر به خبرگيرى از من نيايند چون حاجت ندارند پس آنكه در سراء، و بأساء و شدّت و رخاء يار و معين است خداوند است و ائمه اطهار و در دعا گوئى: «يَا جَارِيَ اللَّصِيقَ يَا رُكْنِيَ الْوَثِيقَ يَا إِلَهِي بِالتَّحْقِيقِ يَا رَبَّ الْبَيْتِ الْعَتِيقِ يَا شَفِيقُ يَا رَفِيق» و در دعاى ديگر گوئى «يَا نَعِيمِي وَ جَنَّتِي وَ يَا دُنْيَايَ وَ آخِرَتِي» پس او را يار گير و ياران او را، و از ديگران دل ببر و چشم بردار كه از دوش بارى بر نگيرند و از دل غمى را بر طرف نكنند «وَ نَزَعْنا ما فِي صُدُورِهِمْ مِنْ غِلٍّ إِخْواناً عَلى سُرُرٍ مُتَقابِلِين.»
🔹كاتب حروف گويد:
🔸آن كس كه به روز رنج و غم يار تو شد
🔸در شدت و در بلات غمخوار تو شد
🔸میخوانش برادر و نگهدارش سخت
🔸زيرا كه شريك غم و آزار تو شد
📚شرح ۱۱۰ کلمه از کلمات امیرالمؤمنین علیه السلام، ص ۹۷- ۱۰۰.
👉 @raveshsonnati
#فوائد_بلاغی
🔹یکی از مباحث بسیار مهم و تاثیرگذار در معنای واژه و مقصود از کلام، بحث ادبی (لغوی- نحوی- بلاغی) تضمین است.
🔹دانستن قاعده تضمین، حقیقت آن، انواع آن، شروط آن، فوائد آن، سماعی یا قیاسی بودن آن و مباحثی از این قبیل، در تحلیل، تعمیق و تدقیق معنای برخی واژگان و مرکبات و مقصود از آن، بسیار مهم است. به ویژه در قرآن و روایات، بطوریکه ادعا شده در حدود ۵۰۰ واژه در قرآن از قاعده تضمین استفاده شده است.
🔹از آنجا که بحث همه جانبه و مفصل و مستدل آن، وقتی وسیع میطلبید و چنین فرصتی فعلا نبود، از باب ما لا یدرک کله لا یترک کله (یا به قول دیگر لا یترک جلّه)، این مباحث را در ۴ جلسه نظری و تئوری و یک جلسه عملی و کاربردی با ارائه مثالهایی از قرآن بیان کردیم. ان شاء الله که مفید باشد.
🔺محمد امین مؤمنی
👉 @raveshsonnati