#یک_لغت_قرآنی
رَقَب:
به معنی گردن است. "فَضَرْبَ الرِّقَابِ" یعنی گردن شان بزنید.
وَإِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ لَا يَرْقُبُوا فِيكُمْ (۸_توبه) یعنی اگر بر شما تسلط یابند بر عهد خود گردن ننهند.
فَخَرَجَ مِنْهَا خَائِفًا يَتَرَقَّبُ (۲۱_قصص)
موسی (ع) از شهر مصر با حال ترس و نگرانی و مراقبت از دشمن بیرون رفت. رَقَب در اینجا به معنای کسی است که می ترسد گرفتار شود.
"وَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ" یعنی آزار و حرّ کند کسی را که گردن اش زیر تیغ و زندانی است و مراقب او هستند.
یکی از مصادیق صرف زکات "وَفِي الرِّقَابِ" یعنی کسانی که گردن شان در زیر دِینی است و در ترس هستند.
آتَى الْمَالَ عَلَىٰ حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ (۱۷۷_بقره) بخشش به رقاب مصداق انفاق هم علاوه برگیرندگان زکات شامل می شود.
خداوند در بحث تأکید به صله ارحام می فرماید:
وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسَاءَلُونَ بِهِ وَالْأَرْحَامَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا (۱_نساء)
یعنی مراقب باشید که گردن شما در دستان من قرار دارد و من رقیب شما هستم پس از من تقوی پیشه کنید و قطع ارحام ننمایید. (وَارْتَقِبُوا إِنِّي مَعَكُمْ رَقِيبٌ)
"فَكُّ رَقَبَةٍ" به معنی آزاد کردن اسیر و زندانی نیست، بلکه جدا کردن کسی است که گردن اش از ترس و وحشت زیر تیغ است.
مثال، کسی مبلغی بدهی دارد که از دست طلبکار فراری است، پرداخت بدهی او و برداشتن او از زیر مراقبت کسی که طلبکار اوست مصداق فَكُّ رَقَبَةٍ است. پرداخت بدهی بدهکار و مقروض را حق تعالی بعد از رقاب ذکر کرده است. وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ؛ که غارمین معرفی شان کرده است.
وَالْغَارِمِين، کسانی هستند که بدهی سنگین دارند ولی برای پرداخت آن مانند وَفِي الرِّقَابِ در ترس و وحشت و فراری نیستند.
ایجاد صلح بین طلبکار و بدهکار هم نوعی مصداق فَكُّ رَقَبَةٍ محسوب می شود که طبق کلام وحی از اعمالی است که انسان برای رها شدن از عقبه های تنگ و تاریک روز قیامت نیازمند آن است. پس پرداخت بدهی یک زندانی ورشکسته و آزاد کردن او تنها فقط فَكُّ رَقَبَةٍ نیست، بلکه پرداخت بدهی مردی که از دست طلبکاران خود، از منزل خود گریزان و در ترس و وحشت است نیز مصداق "فَكُّ رَقَبَةٍ و فِي الرِّقَابِ" است.
🎁انتشار مطالب جهت نشر معارف و شادی روح امام حسین ع و شهدا برای اعضای کانال مجاز میباشد!
@raz_quran
•┈••✾🍃🦋🍃✾••┈•
#یک_لغت_قرآنی
🍃خرّ:
به معنای متلاشی شدن و تکه تکه شدن یک شئ قائم یا سقف آسمان، در نتیجه فروریختن آنی آن گفته می شود.
فَخَرَّ عَلَيْهِمُ السَّقْفُ مِنْ فَوْقِهِمْ (۲۶_ نحل)
که اشاره دارد در مجازات خداوند سقف خانه هایشان با زلزله در یک لحظه تکه تکه شده و بر سرشان فرو ریزد.
وَ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّـهِ فَكَأَنَّما خَرَّ مِنَ السَّماءِ (۳۱_ حج)
که اشاره به فرو ریختن آسمان است.
وَ تَخِرُّ الْجِبالُ هَدًّا (۹۰_مریم)
یعنی کوهای ایستاده تکه تکه شده و فرو می ریزد.
این واژه در باب انسان هم آمده است که نوعی عمل نافله عبادی محسوب می شود. می دانیم نافله از انفال است، یعنی چیزی که جمع کردن آن مانند غنائم جنگی واجب نیست؛ ولی اگر کسی جمع کند قطعا سود کرده است و خداوند آن را به اختیار او گذاشته است.
🧎"خرّ" از حالت ایستاده افتادن به خاک برای سجده یا صورت مالیدن در آن گویند.
وَ خَرَّ مُوسى صَعِقاً (۱۴۳_ اعراف)
موسی بیهوش بر زمین افتاد.
چنانچه موسی نبی با دیدن انوار الهی در طور سینا از حالت ایستاده بر زمین خورد.
مثال بهتری که برای خرّ می توان زد آن است که، کسی که سرپا ایستاده است بر اثر افت فشارخون با صورت بر زمین می خورد. پس خرّ اتصال از قیام به سجده است و در خرّ انسان گویی چنان از عظمت خداوند وجودش در حال متلاشی شدن است که در لحظهای متلاشی شده و بر زمین فرو می ریزد که یا سرش در زمان اصابت به زمین با پیشانی به سجده می افتد.
إِذا ذُكِّرُوا بِها خَرُّوا سُجَّداً (۱۵_سجده)
که چون به آیات ما متذکّر میشوند، بی آن که تکبّر ورزند، سجدهکنان (به خاک) میافتند.
و یا با صورت بر زمین می افتد و صورت بر زمین می گذارد در حالی که گریه می کند.
وَ يَخِرُّونَ لِلْأَذْقانِ يَبْكُونَ وَ يَزِيدُهُمْ خُشُوعاً
(۱۰۹_ إسراء)
و گریهکنان (در مقابل خدا) به رو درمیافتند و (شنیدن قرآن،) بر فروتنیشان میافزاید.
"خرّ"بالاترین فعل عبادی متقین است که طبق قرآن در زمان شنیدن آیات الهی یا ذکر عظمت و قدرت الهی بر آنان غیرارادی و با خواطر ملکی وارد می شود.
🎁انتشار مطالب جهت نشر معارف و شادی روح امام حسین ع و شهدا برای اعضای کانال مجاز میباشد!
@raz_quran
•┈••✾🍃🦋🍃✾••┈•