جامعه و امتناع «خودبودن»
نقدی بر سخنان اخیر دکتر خدایاری درباره حجاب
✍ دکتر ابوالفضل اقبالی پژوهشگر حوزه زن و خانواده
🔴 اخیرا دکتر خدایاریفرد استاد روانشناسی در شیراز اظهاراتی را علیه حجاب مطرح کردهاند که کلیپ آن در فضای مجازی منتشر گردید. یکی از نکاتی که ایشان مطرح کردهاند این است که افراد اعم از محجبه و بیحجاب با پوشش اختیاری دارند هویت حقیقی و اصیل خود را نشان میدهند و این به نفع سلامت روان جامعه است. اما الزام به حجاب باعث اختلال در سلامت جامعه میگردد زیرا مانع «خودبودن» افراد میگردد.
این یادداشت پاسخی به این سخن ایشان است.
⚫️ بحثی که ایشان مطرح نمودند #گرتهبرداری ناقصی از نظریهی «تفرّد»(Individuation) کارل یونگ روانشناس معروف است که ناظر به تبیین مراحل #رشد و کسب استقلال هویتی افراد است که از رهگذر ایجاد تعادل میان ویژگیهای مثبت و منفی و نیروهای متضاد وجود خود فرد محقق میگردد. نظریه تفرد یونگ به بیان ساده این است که فرد وقتی به #استقلال_هویتی دست مییابد که «خودبودن» خود را با تمام نیروهای و ویژگیهای متعارض وجود خودش بپذیرد.
حال این نظریه را با سخن دکتر خدایاری فرد مقایسه کنید!
🔵 دکتر خدایاری میگویند #جامعه باید تفرّد و خودبودن افراد را به رسمیت بشناسد! در حالی که یک اصل بدیهی در #زندگی_اجتماعی وجود دارد و آن هم لزوم #سازگاری افراد با قوانین و هنجارهای اجتماعی است. حتی اگر لازمه این سازگاری، عدول از برخی ترجیحات، خواستهها و انتخابهای فردی باشد. زیرا اساسا زندگی اجتماعی از رهگذر پذیرش واقعیتهای فرافردی همچون #قانون، #هنجار، #اخلاق و... بهعنوان میانجی میان هویتهای فردی افراد قابل تحقق است.
🟢 جامعه تا جایی که ممکن است تفرّد و استقلال هویتی افراد را به رسمیت شناخته و تکثر وضعیت افراد را میپذیرد. اما قرار نیست دامنه این پذیرش به وجود #تعارض میان فرد و دیگر افراد جامعه یا تزاحم میان وضعیت فرد و ساختارهای اجتماعی منجر گردد. اساسا #تمدن و #فرهنگ یعنی لجام زدن بر برخی تمنیّاتِ فردگرایانه!
در حالیکه دکتر خدایاری برخلاف این اصل بدیهی دارد به جامعه و قانون توصیه به تمکین در مقابل خواهشهای فردی میکند!
🟠 اقتضاء این سخن، رواداریِ منفعلانهی جامعه در برابر تفرّدهای متکثر جامعه است که نتیجهای جز #بیهنجاری و #آنومی_اجتماعی (فقدان هنجار) در بر نخواهد داشت. اگر بنا بر تمکین جامعه در برابر وضعیتهای حقیقی افراد باشد، برای یک عدهای #مقررات اداری، برای عدهای دیگر قوانین راهنمایی و رانندگی و برای برخی دیگر آییننامههای آموزشی مانع تحقق فردیّت و خودبونشان است.
در چنین وضعیتی که آقای دکتر خدایاری تجویز میکنند، آیا اساسا امکان زندگی اجتماعی وجود دارد؟
🟡 این پرسش از دکتر خدایاری وقتی پیچیدهتر میشود که متوجه #تسلط_رسانهها و نفوذ آنها در انعطافبخشی به وضعیتهای مـتـکـثّـر انسانی در عصر امروز باشیم. ما امروز بیش از هر زمانی با پدیده «تفرّد سیّال» مواجه هستیم. هویتهای فردی در #عصر_مدرن و #پست_مدرن تحولات پرشتابی را تجربه میکنند و سیّالیت بیسابقهای را نسبت به جوامع پیشین دارند.
🟣 تمکین جامعه در برابر چنین وضعیتِ متکثر و منعطفی یک نتیجه بیشتر ندارد و آن هم #زوال_جامعه و فرهنگ است.
#حجاب
@eqbali62
•┈┈••✾💌✾••┈┈•
🆔 https://eitaa.com/revolutionson
#روز_ششم
#روایت_اردو
#اردو_جهادی
#یادداشت_۶
أیْنَ البُلُوکیّون؟! 😳
فکر میکنم سال ۹۵ بود، شهرستان نظرآباد اردوجهادی بودیم. یه روز امام جمعه و چند نفر دیگه از مسئولین شهر اومدن.
امام جمعه گفت: "هر کمکی از دست ما بربیاد در خدمتیم."
آقاسیّد هم در جواب گفت: "کمکِ دستبهنقد الآن یدونه داریم😬
قراره، بلوکسیمانی برامون بیاد و نیازه چند نفر خالیش کنن."
و از امامجمعه تا اعضای شورای شهر و شهردار و مدیر حوزههای علمیه استان داشتن بلوک خالی میکردن😁
امروز که امامجمعه به همراه فرماندار و شهردار و یکیدونفر دیگه اومده بودن، آقاسیّد یدفعه با لبخند ژکوندی بر لَب گفت؛ آقا بلوک برسونین.😏
منم بعدش بلند گفتم: أینَ البُلوکیّون (کجا هستند اهالیِ بلوک)⁉️😁
منتها رفقایی که در این اردو با ما هستن، اکثراً اردویِ نظرآباد نبودن و بیخبر از قضیّه🥲🤦♂
و اینگونه بود که عملیّات سربازان گمنام و جانبَرکفِ امام زمان علیهالسلام با یاری حضرت حق، الحمدللّه شکست سنگینی خورد🤕🤦♂
حالا چرا گفتم الحمدللّه شکست خورد🥷
⚖ خیلیها وقتی میخوان یه #مسئول تَراز و خوب اسم ببرن، نام مبارک امیرالمؤمنین علیهالسلامُ میگن که حرف درستی هم هست اما به عنوان جلوهی صحیح #حکومتداری از چاه کندنِ حضرت یاد میکنن.
اینکه #جامعه به سمتی بره که امامِ جامعه بجای حکومتداری و راهبریِ مردم به سمت سعادت و رشد، بیاد چاه بِکنه، یعنی اون جامعه خیلی بدبخته.
بله، باید یه مسئول اونقدر خاکی و به دور از تکبر باشه که اگه گفتن بیا آجر بده هم بهش برنخوره و اگر جایی نیاز بود کارگری کنه.
❌ اما، نه اینکه انتظار داشته باشیم بجای رسیدگی به برنامههای مدیریتی و وظایفی که بهش محول شده بیاد بیل بزنه، چاه بکنه و کارِ یَدی کنه.
به قول مرحوم استاد صفایی:
مفت خور کسی است که مشغول انجام #تکلیف نباشد. اگر پزشکی بتواند پزشک تربیت کند، ولی تعلیم را رها کرده و مطب باز کند که خود را تأمین مالی کند بر مَسنَدِ وظیفه ننشسته است.🔬
📿 علی که روی زمین کار میکرد به این خاطر بود که او را از کار کردن روی استعدادها محروم کرده بودند وگرنه هرگز آدمها را رها نمی کرد.
___________________
پ.ن: ما همهجا در کمین مسئولین هستیم.
پ.ن۲: بلوک، سنگر ماست.
پ.ن۳: ندای أین البُلوکیّون یا أین الآجُرِیّون، رمز مشترکِ بچههای جهادی، برای، بالای درخت فرستادن.
پ.ن۴: #بی_بلوک_هرگز.
پ.ن۵: تصاویری که در بالا دیدین به ترتیب؛ اول لبخندِ ژکوندِ آقاسید، تصویر دوم حضور مسئولین و تصاویر بعدی شیرمردان پایهثابتِ این اردوی جهادی. بزرگواران زیاد دیگهای هم بودن اما کسانی که تصویرشون هست ثابت بودن.
🗓دوشنبه ۲۳ مرداد ۱۴۰۲
#ادامه_دارد
•┈┈••✾🖤✾••┈┈•
https://eitaa.com/joinchat/1994850655C49e3c10ea8
هدایت شده از نویسندگان حوزوی البرز
🔘 کارنامه فردی و اجتماعی در اندیشه شهید صدر: واکاوی هویت و مسئولیت جامعه
✍ محمدجواد خمسه
شهید صدر با استناد به آیاتی از قرآن، به تمایز میان عمل فردی و عمل اجتماعی میپردازد و از این طریق، هویت و موجودیتی مستقل برای جامعه قائل میشود. در نظر ایشان، قرآن کریم دو کارنامه برای انسان در آخرت بیان میکند: یکی مخصوص اعمال و رفتارهای فردی و دیگری مربوط به اعمال امت و جامعه. تفاوت این دو کارنامه در ابعاد و گستره اعمال ثبت شده در آنهاست.
عمل فردی دو بُعد دارد: سبب و هدف. اما عمل امت علاوه بر این دو بُعد، شامل بُعد سومی نیز میشود که شهید صدر آن را موج مینامد. به گفته ایشان:
* اعمال دو بعدی در کارنامه فردی ثبت میشوند.
* اعمال سهبعدی هم در کارنامه فردی و هم در کارنامه امت مربوطه درج میشوند.
فرد به خاطر اعمال دو بعدی (سبب و هدف) مورد بازخواست قرار میگیرد و امت به خاطر بعد سوم (موج) اعمالش مورد حسابرسی قرار میگیرد. (منبع: سنتهای اجتماعی و فلسفه تاریخ در مکتب قرآن، ص ۱۳۴)
شهید صدر این دیدگاه را از آیه ۲۸ و ۲۹ سوره جاثیه استنباط میکند:
«وَتَرَىٰ كُلَّ أُمَّةٍ جَاثِيَةً ۚ كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَىٰ إِلَىٰ كِتَابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»
بر اساس این آیه، در روز قیامت هر امتی به طور جداگانه مورد حسابرسی قرار میگیرد. شهید صدر از این آیه نتیجه میگیرد که امت و جامعه در قبال اعمال خود، جدای از افراد، مسئول هستند. ایشان همچنین معتقد است که در روز قیامت دو نوع احضار صورت میگیرد: احضار فرد به پیشگاه خداوند و احضار امت و جامعه.
این احضار فردی و اجتماعی برای بررسی کارنامه و عملکرد شخصی و اجتماعی انسان است.
ممکن است فردی در مقام شخصی، اعمالی نیکو انجام دهد، اما در مقام اجتماعی آن اعمال جزو حسنات او محسوب نشود. به عنوان مثال، کسانی که در زمان طاغوت به وظایف مذهبی خود عمل میکردند، اما در قبال ظلم و ستم رژیم، منفعلانه رفتار میکردند، از نظر شهید صدر در کارنامه امتی خود نمره قبولی نخواهند گرفت.
حال سوالی که مطرح میشود این است:
* کسانی که در عرصه انتخابات به عنوان کنشگر فعالیت میکردند، چه چیزی را در کارنامه امتی خود ثبت کردهاند؟
* آیا کنشگری آنها با علم به وجود کارنامه امتی صورت گرفته یا صرفاً یک عمل فردی تلقی شده است؟
پرسش دقیقتر:
* نقش، جایگاه و تکلیف خود را در امت (اجتماع) نیز میشناسیم؟
#جامعه
#انتخابات
#شهید_صدر
#نویسندگان_حوزوی_البرز
@howzavian_alborz