#شرح_حکمت ۱۴۶
❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد :
✨وَادْفَعُوا أَمْوَاج الْبَلاَء بِالدُّعَاءِ✨
💠 امواج بلا را با دعا از خود دور كنيد
✍ در مورد اين جمله يعنى رابطه دفع امواج بلا به وسيله دعا نيز روايات فراوانى داريم و پيش از روايات، قرآن مجيد از آن سخن گفته، مى فرمايد:
🔅بگو: پروردگارم براى شما ارزشى قائل نيست اگر دعاى شما نباشد🔅
❣در حديثى در كتاب شريف كافى از امام صادق(عليه السلام) مى خوانيم:
✨دعا حوادث سخت را باز مى گرداند حتى اگر دستور آن از آسمان صادر و محكم و مبرم شده باشد✨
✔️ البته استجابت دعا شرايطى دارد كه از جمله شرايط آن توبه و نهى از منكر و استفاده از غذاى حلال است.
#شرح_حکمت ۱۴۷
📌قسمت اول
🔴کمیل بن زیاد مى گوید:
💢قَالَ کُمَیْلُ بْنُ زِیَاد: أَخَذَ بِیَدِی أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِب علیه السلام، فَأَخْرَجَنِی إِلَى الْجَبَّانِ، فَلَمَّا أَصْحَرَ تَنَفَّسَ الصُّعَدَاءَ، ثُمَّ قَالَ:
💝«امیرمؤمنان على بن ابى طالب علیه السلام دست مرا گرفت و به سوى صحرا برد هنگامى که به صحرا رسید آه پردردى کشید و فرمود»
✨یَا کُمَیْلُ بْنَ زِیَاد: إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ أَوْعِیَهٌ، فَخَیْرُهَا أَوْعَاهَا
💠 «اى کمیل بن زیاد! دل ها همانند ظرف هاست پس بهترین آنها ظرفى است که مقدار بیشترى را بتواند نگهدارى کند»
✍امام علیه السلام اشاره به این است که در مبدأ فیض الهى هیچ محدودیتى نیست و اگر استفاده انسان ها از آن مبدأ متفاوت است به سبب تفاوت ظرفیت هاى آنهاست; درست به این مى ماند که گروهى ظرف هاى مختلفى را با خود بردارند و به سوى چشمه زلال پرآبى حرکت کنند. پیداست هر یک به اندازه پیمانه اى که به همراه دارد از آن چشمه آب بر مى گیرد; یکى به اندازه آشامیدن یک مرتبه انسان و دیگرى به اندازه دفعات زیاد.
🔹 به بیان دیگر، باران فیض الهى بر صحرا و دشت و دره ها و گودال ها مى بارد، هر زمینى وسعت بیشترى داشته باشد بهره اش از آن باران بیشتر است. این سخن اشاره به آن است که اى کمیل! تا مى توانى ظرفیت خود را گسترش ده.
🌸 از این رو امام مى فرماید:
🔅فَاحْفَظْ عَنِّی مَا أَقُولُ لَکَ
✔️«بنا بر این، آنچه را به تو مى گویم حفظ کن و در خاطر خود بسپار»
#شرح_حکمت۱۵۱
❣امیرالمومنین علیه السلام اشاره به نکته مهمى مى کند که بسیارى از آن غافلند و آن توجه دادن به عاقبت کارها و عاقبت انسان هاست. مى فرماید:
✨لِکُلِّ امْرِئ عَاقِبَهٌ، حُلْوَهٌ أَوْ مُرَّهٌ
💠براى هر کس سرانجامى است، شیرین یا تلخ»;
✍ یعنى انسان نباید امروز خود را در نظر بگیرد، باید مراقب عاقبت خویش باشد. ابن الوقت بودن و به نتیجه اعمال خود نیندیشیدن و عاقبت کار را ندیدن مایه بدبختى است.
🔹مسئله تدبر و تدبیر که از صفات برجسته انسان شمرده مى شود به همین معناست که انسان عاقبت اندیش باشد نه ابن الوقت. به یقین غفلت از عاقبت کارها و عاقبت زندگى انسان مشکلات عظیمى براى او در دنیا و آخرت به بار مى آورد. افراد موفق و پیروز عاقبت اندیش اند و سعى مى کنند از عاقبت «مُرّه» (تلخ) بپرهیزند و به عاقبت «حُلوه» (شیرین) روى آورند.
✔️خداوندا! به ما حسن عاقبت عنايت فرما.
#شرح_حکمت ۱۵۳
❣امیر المومنین علیه السلام می فرماید:
✨لاَ يَعْدَمُ الصَّبُورُ الظَّفَرَ وَإِنْ طَالَ بِهِ الزَّمَانُ
💠«شخص صبور (و با استقامت) پيروزى را از دست نخواهد داد، هرچند زمان طولانى بگذرد»
✍حقيقت صبر همان استقامت است; استقامت در برابر موانع وصول به مقصد و پيمودن راه طولانى وصول به هدف و استقامت در برابر دردها و رنج ها و كار شكنى هاى اين و آن.
🔹تا چنين استقامتى در انسان نباشد به جايى نمى رسد، زيرا طبيعت زندگى دنيا اين است كه با مشكلات آميخته شده و غالباً در كنار گل ها خارهايى است و در كنار عسل ها نيش زنبورانى.
✔️ تاريخ نيز بارها و بارها نشان داده است كه پيروزى ها در انتظار افراد بااستقامت و صبور است.
#شرح_حکمت ۱۵۵
❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد :
✨اِعْتَصِمُوا بِالذِّمَمِ فِي أَوْتَادِهَا✨
💠 به پيمان كسانى چنگ بزنيد كه به پيمانشان وفا دارند.
✍ براى اين كلام حكمت آميز تفسيرهاى فراوانى ذكر شده است;
نخست همان چيزى كه در ترجمه بالا آمد كه هرگاه مى خواهيد پيمان ببنديد به سراغ افراد بى اعتبار و پيمان شكن و غير قابل اطمينان نرويد، بلكه با كسانى عهد ببنديد كه داراى دين و شخصيت و تعهدند.
👈تفسير دوم
🔹هنگامى كه مى خواهيد با كسى پيمان ببنديد شرايط دقيق و محكمى براى آن ذكر كنيد تا راه فرارى براى طرف باقى نماند.
👈تفسیر سوم
🔹اين كه وفاى به پيمان لازم است; اما نه در برابر پيمان شكنان
هرگاه آنها پيمان شكستند شما هم مى توانيد دست از پيمان برداريد،
✔️مناسب تر از همه اين تفاسير همان تفسير اول به نظر مى رسد، هرچند جمع تفاسير مختلف در يك عبارت طبق عقيده ما كه بارها به آن اشاره كرده ايم امكان پذير است
#شرح_حکمت ۱۶۶
❣ امام علیه السلام این سخن حکمت آمیز را در پاسخ کسى مى گوید که از آن حضرت پرسید چرا شما در گرفتن حق خود در امر امامت شتاب نکردید.
👈 امام علیه السلام در پاسخ مى فرماید:
✨لاَ یُعَابُ الْمَرْءُ بِتَأْخِیرِ حَقِّهِ، إِنَّمَا یُعَابُ مَنْ أَخَذَ مَا لَیْسَ لَهُ
💠 «براى انسان عیب نیست که حقش به تأخیر افتد. عیب آن است که چیزى را که حقش نیست بگیرد»;
✍البته شک نیست که تأخیر امام علیه السلام در مسئله امامت ـ که از یک سو نص رسول اکرم صلى الله علیه وآله بر خلافت آن حضرت در داستان غدیر و غیر آن بود و از سوى دیگر افضلیت آن حضرت نسبت به تمام صحابه که جاى انکار براى هیچ فرد منصفى نیست ایجاب مى کرد که آن حضرت خلیفه بلا فصل پیامبرصلى الله علیه وآله باشد ـ بدین رو بود که آن حضرت حق خود را در مسئله امامت که در واقع حق مسلمانان است مطالبه کرد; اما مخالفان دست به دست هم دادند و او را از رسیدن به آن حق محروم نمودند،.
#شرح_حکمت۱۷۸
❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد :
✨اُحْصُدِ الشَّرَّ مِنْ صَدْرِ غَيرِكَ بِقَلْعِهِ مِنْ صَدْرِكَ.✨
💠 كينه و بدخواهى ديگران را از سينه خود درو كن تا بدخواهى به تو از سينه ديگران ريشه كن شود.
✍ واژه «شر» مفهوم وسيعى دارد كه هر نيت سوء و كينه و عداوتى را فرا مى گيرد.
اين روايت به ما مى آموزد:
از خود شروع كن، ابتدا به قلب خويش مراجعه كن ببين آيا نيت سوئى درباره ديگران دارى يا نه؟ اگر دارى آن را از سينه ات پاك كن چيزى نمى گذرد كه خواهى ديد سينه ديگران نيز از نيات سوء درباره تو پاك شده است.
🔹در حديث جالبى از امام صادق (عليه السلام) مى خوانيم كه مردى خدمت آن حضرت عرض كرد: شخصى به من مى گويد من تو را دوست دارم چگونه
بدانم كه او راست مى گويد و واقعاً مرا دوست مى دارد؟
امام(عليه السلام) در پاسخ فرمود:
«اِمْتَحِنْ قَلْبَكَ فَإنْ كُنْتَ تَوَدُّهُ فَإنَّهُ يَوَدُّكَ; قلب خود را بيازماى اگر تو او را دوست مى دارى او هم تو را دوست مى دارد».
✔️اين يعنى قلوب با يكديگر راه دارند
#شرح_حکمت ۱۸۸
❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد :
✨مَنْ أَبْدَى صَفْحَتَهُ لِلْحَقِّ هَلَكَ
💠«آن كس كه در برابر حق قد علم كند (و به مبارزه برخيزد) هلاك خواهد شد»
✍مفهوم اين جمله اين است كه امام عليه السلام به همه كسانى كه به مخالفت با حق برمى خيزند هشدار مى دهد كه به عاقبت سوء كار خود بينديشند و از اين راه باز گردند
زيرا حق قدرتى دارد كه انسان را بر زمين مى كوبد;
✔️اگر در كوتاه مدت انجام نشود در دراز مدت انجام خواهد شد
و تاريخ، به ويژه تاريخ اسلام، نشان مى دهد آنها كه به مقابله با حق برخاستند چگونه طومار زندگانى شان در هم پيچيده شد.