❇ #تفسیر_آیه
گفتگوى #بهشتیان و #دوزخیان
پس از بحثى که در آیات گذشته پیرامون سرنوشت بهشتیان و دوزخیان بیان شد، در این آیات اشارهاى به گفتگوى این دو گروه با هم در آن جهان شده است و از آن استفاده مىشود که بهشتیان و دوزخیان از محل خود مىتوانند با یکدیگر سخن بگویند.
نخست مىفرماید:
بهشتیان، دوزخیان را مخاطب ساخته، صدا مىزنند:
ما وعده پروردگار خویش را حق یافتیم، آیا شما هم به آنچه خدا به وسیله فرستادگانش وعده داده بود، رسیدید؟!
(وَ نادى أَصْحابُ الْجَنَّةِ أَصْحابَ النّارِ أَنْ قَدْ وَجَدْنا ما وَعَدَنا رَبُّنا حَقّاً فَهَلْ وَجَدْتُمْ ما وَعَدَ رَبُّکُمْ حَقّاً).
و آنها در پاسخ مىگویند:
آرى، همه را عین حقیقت دیدیم (قالُوا نَعَمْ).
🌼🌼🌼
باید توجه داشت با این که «نادى» فعل ماضى است، در اینجا معنى مضارع را مىبخشد، و این گونه تعبیر در قرآن فراوان است که حوادث قطعى آینده را با فعل ماضى ذکر مىکند و این یک نوع تأکید محسوب مىشود، یعنى آینده چنان روشن است که گوئى در گذشته روى داده است.
ضمناً تعبیر به نادى ـ که معمولاً براى فاصله دور است ـ روشنگر بُعد مسافت مقامى یا مکانى میان این دو گروه است.
در اینجا ممکن است سؤال شود:
گفتگوهاى این دو گروه چه فایدهاى دارد؟ با این که خودشان پاسخ آن را مى دانند.
ولى جواب آن معلوم است; زیرا سؤال همیشه براى افزایش معلومات نیست، گاهى جنبه ملامت، سرزنش و توبیخ دارد، و در اینجا چنین است، در واقع این خود یکى از کیفرهاى گنهکاران و ستم پیشگانى است که وقتى دنیا به کامشان بود، با ملامتها و سرزنشها، روح افراد با ایمان را مىآزردند، در آنجا باید کیفر آن را به عنوان نتیجه عمل ببینند، نظیر این موضوع در سورههاى مختلف قرآن از جمله در آخر سوره مطفّفین آمده است.
سپس اضافه مىکند:
در این هنگام گوینده اى، ندا در مى دهد (آن چنان که صداى او به گوش همگان مىرسد):
لعنت خدا بر ستمگران باد!
(فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَنْ لَعْنَةُ اللّهِ عَلَى الظّالِمینَ).
#تفسیر_نمونه
ذیل آیه ۴۴ #سوره_اعراف
@Roznegaar
❇ #تفسیر_آیه
اعراف، گذرگاه مهمى به سوى بهشت
در تعقیب آیات گذشته که گوشهاى از سرگذشت #بهشتیان و #دوزخیان را بیان مىکرد، در این آیات درباره اعراف که منطقهاى است حدّ فاصل میان بهشت و دوزخ، با ویژگى هاى خاص، سخن مىگوید.
نخست به حجابى که در میان بهشتیان و دوزخیان کشیده شده است اشاره کرده، مى فرماید: میان این دو گروه حجابى قرار دارد
(وَ بَیْنَهُما حِجابٌ).
از آیات بعد، چنین استفاده مىشود که حجاب مزبور همان اعراف است که مکان مرتفعى است میان این دو گروه، که مانع از مشاهده یکدیگر مىشود، ولى وجود چنین حجابى مانع از آن نیست که آواز و صداى یکدیگر را بشنوند چنان که در آیات قبل گذشت، بسیار دیدهایم که همسایگان مجاور، از پشت دیوار با یکدیگر سخن مىگویند و از حال یکدیگر جویا مىشوند، در حالى که یکدیگر را نمىبینند.
البته کسانى که بر اعراف یعنى قسمتهاى بالاى این مانع مرتفع قرار دارند، هر دو گروه را مى توانند ببینند (دقت کنید).
🌼🌼🌼
گر چه از پاره اى از آیات قرآن مانند آیه ۵۵ سوره صافات استفاده مىشود که اهل بهشت گهگاه مىتوانند، از مقام خود، سر برآورند و دوزخیان را بنگرند، ولى این گونه استثنائات منافاتى با چگونگى بهشت و دوزخ و وضع اصلى آن دو ندارد، و آنچه در بالا گفته شد، کیفیت اصلى این دو موقف را نشان مىدهد، اگر چه این قانون نیز استثناهائى دارد و ممکن است در شرایط خاصى بعضى از بهشتیان، دوزخیان را بنگرند.
آنچه در اینجا باید قبل از بحث درباره چگونگى اعراف مؤکداً یادآور شویم این است:
تعبیراتى که درباره #قیامت و زندگى جهان دیگر مىشود، هیچ گاه نمىتواند از تمام خصوصیات آن زندگى پرده بردارد.
این تعبیرات گاهى جنبه تشبیه و مثال دارد.
گاهى تنها شبحى را نشان مىدهد; زیرا زندگى آن جهان در افقى بالاتر و به مراتب از زندگى این جهان وسیعتر است، درست همانند وسعت زندگى این جهان در برابر دنیاى رحم و عالم جنین.
بنابراین اگر الفاظ و مفاهیمى که براى زندگى این جهان داریم نتواند گویاى تمام آن مفاهیم باشد، جاى تعجب نیست.
🌼🌼🌼
پس از اشاره به حدّ فاصل بین بهشتیان و دوزخیان، قرآن مىفرماید:
بر اعراف مردانى قرار دارند که همه را از سیمایشان مى شناسند
(وَ عَلَى الأَعْرافِ رِجالٌ یَعْرِفُونَ کُلاًّ بِسیماهُمْ).
اعراف در لغت، جمع عُرف (بر وزن گُفت) به معنى محل مرتفع و بلند است،و این که به یال هاى اسب و پرهاى بلند پشت گردن خروس، عُرْفُ الْفَرَس یا عُرْفُ الدِّیْک گفته مىشود، به همین جهت است که در محل مرتفعى از بدن آنها قرار دارد
(درباره خصوصیات سرزمین اعراف که در آیه آمده پس از پایان تفسیر آیات، به تفصیل سخن خواهیم گفت).
سپس مىفرماید:
مردانى که بر اعراف قرار دارند، بهشتیان را صدا زده، مىگویند:
درود بر شما باد، اما خودشان وارد بهشت نشده اند، اگر چه بسیار تمایل دارند
(وَ نادَوْا أَصْحابَ الْجَنَّةِ أَنْ سَلامٌ عَلَیْکُمْ لَمْ یَدْخُلُوها وَ هُمْ یَطْمَعُونَ).
#تفسیر_نمونه
ذیل آیه ۴۶ #سوره_اعراف
@Roznegaar
❇ #تفسیر_آیه
در آیه بعد اضافه مىکند:
اما هنگامى که به سوى یکدیگر نگاه مىکنند و دوزخیان را در دوزخ مىبینند، به درگاه خدا راز و نیاز مى کنند و مىگویند:
پروردگارا ما را با جمعیت ستمگران قرار مده
(وَ إِذا صُرِفَتْ أَبْصارُهُمْ تِلْقاءَ أَصْحابِ النّارِ قالُوا رَبَّنا لا تَجْعَلْنا مَعَ الْقَوْمِ الظّالِمینَ).
🌼🌼🌼
قابل توجه این که درباره مشاهده دوزخیان در آیه فوق تعبیر به إِذا صُرِفَتْ أَبْصارُهُمْ شده است، یعنى هنگامى که چشم آنها به سوى دوزخیان برگردانده مىشود، و این در حقیقت اشاره به آن است که آنها از مشاهده #دوزخیان تنفر دارند، گویا نگاهشان به آنها نیز آمیخته با اکراه و اجبار است.
#تفسیر_نمونه
ذیل آیه ۴۷ #سوره_اعراف
@Roznegaar
#هر_صبح_یک_آیه
#قرآن_کریم
🌺 اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم 🌺
«وَنَادَىٰ أَصْحَابُ الْأَعْرَافِ رِجَالًا يَعْرِفُونَهُم بِسِيمَاهُمْ قَالُوا مَا أَغْنَىٰ عَنكُمْ جَمْعُكُمْ وَمَا كُنتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ»
و اصحاب اعراف، مردانى (از #دوزخیان را) که از سیمایشان آنها را مىشناسند، صدا مىزنند و مىگویند:
«(دیدید که) نه جمعآورى (مال و ثروت) شما و نه تکبر ورزیدن شما، به حالتان سودى نداد!»
#سوره_اعراف آیه ۴۸
@Roznegaar
❇ #تفسیر_آیه
در این آیه مىافزاید:
اصحاب اعراف، جمعى از #دوزخیان را که از چهره و سیمایشان مىشناسند صدا مىزنند و مورد ملامت و سرزنش قرار مىدهند که دیدید عاقبت گردآورى اموال و نفرات در دنیا و تکبر ورزیدن از قبول حق، به شما سودى نداد؟!
(وَ نادى أَصْحابُ الأَعْرافِ رِجالاً یَعْرِفُونَهُمْ بِسیماهُمْ قالُوا ما أَغْنى عَنْکُمْ جَمْعُکُمْ وَ ما کُنْتُمْ تَسْتَکْبِرُونَ).
چه شد آن مالها؟ و کجا رفتند آن نفرات؟ و چه نتیجهاى گرفتید از آن همه کبر و خودپرستى؟
#تفسیر_نمونه
ذیل آیه ۴۸ #سوره_اعراف
@Roznegaar
#هر_صبح_یک_آیه
#قرآن_کریم
🌺 اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم 🌺
«وَنَادَىٰ أَصْحَابُ النَّارِ أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَنْ أَفِيضُوا عَلَيْنَا مِنَ الْمَاءِ أَوْ مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ ۚ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَهُمَا عَلَى الْكَافِرِينَ»
و #دوزخیان ، #بهشتیان را صدا مى زنند که «(ترحم کنید و) مقدارى آب، یا از آنچه خدا به شما روزى داده، به ما ببخشید.»
آنها (در پاسخ) مىگویند:
«خداوند اینها را بر #کافران حرام کرده است.»
#سوره_اعراف آیه ۵۰
@Roznegaar
❇ #تفسیر_آیه
نعمت هاى بهشتى بر #دوزخیان حرام است
پس از آن که #بهشتیان و دوزخیان هر کدام در محل مناسب خود مستقر شدند گفتگوهائى در میان آنها رد و بدل مىشود که نتیجه آن، مجازات و کیفرى است روحانى و معنوى براى دوزخیان.
🌼🌼🌼
نخست دوزخیان ـ که در وضع بسیار ناگوارى به سر مىبرند ـ خطاب به بهشتیان فریاد مىزنند:
مقدارى آب یا آنچه خداوند به شما روزى داده، به ما ببخشید
(وَ نادى أَصْحابُ النّارِ أَصْحابَ الْجَنَّةِ أَنْ أَفیضُوا عَلَیْنا مِنَ الْماءِ أَوْ مِمّا رَزَقَکُمُ اللّهُ).
آرى آنها از بهشتیان تمناى آب و ارزاق بهشتى مىنمایند، تا عطش سوزان خود را تسکین بخشند و از آلام خود بکاهند.
ولى بلافاصله بهشتیان دست رد بر سینه آنها گذارده، مىگویند:
خداوند اینها را بر کافران تحریم کرده است
(قالُوا إِنَّ اللّهَ حَرَّمَهُما عَلَى الْکافِرینَ).
#تفسیر_نمونه
ذیل آیه ۵۰ #سوره_اعراف
@Roznegaar
❇ #تفسیر_آیه
آن گاه سبب محرومیت آنها را تشریح مىکند و با ذکر صفات #دوزخیان ، روشن مىسازد که این سرنوشت شوم را خودشان براى خویشتن فراهم ساختهاند.
نخست مىفرماید:
این #دوزخیان محروم کسانى هستند که دین و مذهب خود را به سرگرمى و بازى گرفتند
(الَّذینَ اتَّخَذُوا دینَهُمْ لَهْواً وَ لَعِباً).
و زندگى دنیا آنها را فریب داد و مغرور ساخت
(وَ غَرَّتْهُمُ الْحَیاةُ الدُّنْیا).
این امور سبب شد که آنها در لجنزار شهوات فرو روند، همه چیز حتى #رستاخیز را به دست فراموشى بسپارند و گفتار پیامبران و آیات الهى را انکار کنند.
لذا به دنبال آن اضافه مىکند:
امروز هم ما آنها را فراموش خواهیم کرد، همان گونه که آنها لقاى چنین روزى را فراموش کردند و همان گونه که آیات ما را انکار نمودند
(فَالْیَوْمَ نَنْساهُمْ کَما نَسُوا لِقاءَ یَوْمِهِمْ هذا وَ ما کانُوا بِآیاتِنا یَجْحَدُونَ).
🌼🌼🌼
بدیهى است منظور از نسیان و فراموشى که در اینجا به خدا نسبت داده شده این است که با آنها آن چنان رفتار مىکند که شخص فراموشکار رفتار مىنماید درست مثل این که انسان به دوست فراموشکارش مىگوید:
حالا که تو ما را فراموش کردى ما هم تو را فراموش خواهیم کرد. یعنى با تو رفتار فراموشکارانه مىکنیم.
ضمناً از این آیه استفاده مىشود نخستین مرحله گمراهى و انحراف آن است که انسان مسائل سرنوشت ساز خود را جدى نگیرد و با آنها به عنوان یک سرگرمى و بازیچه رفتار کند این موضوع سرانجام به کفر مطلق و انکار همه حقایق منتهى مىشود.
#تفسیر_نمونه
ذیل آیه ۵۱ #سوره_اعراف
@Roznegaar