هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا هر گونه «سخن درگوشى» در اسلام حرام است؟
🔹#نجوا تنها به معنى «سخنان درگوشى» نیست، بلکه هر گونه #جلسات_سرّى و مخفیانه را نیز شامل مى شود؛ زیرا در اصل، از ماده «نجوة» - بر وزن دفعة - به معنى «سرزمین مرتفع» گرفته شده است، بدین جهت که سرزمین هاى مرتفع از اطراف خود جدا هستند، و از آنجا که #جلسات_سرّى و #سخنان_درگوشى از اطرافیان جدا مى شود، به آن #نجوا گفته اند. بعضى معتقدند: همه اینها از ماده «نجات» به معنى «رهایی» گرفته شده است؛ زیرا یک نقطه مرتفع از هجوم سیلاب در امان است، و یک «مجلس سرّى» یا #سخن_درگوشى از اطلاع دیگران برکنار مى باشد.
🔹به هر حال در «آیه ۱۱۴ سوره نساء» مى خوانیم: (در غالب جلسات محرمانه و مخفیانه آنها که بر اساس نقشه هاى شیطنت آمیز بنا شده خیر و سودى نیست)؛ «لا خَیْرَ فی کَثیر مِنْ نَجْواهُمْ». پس از آن براى این که گمان نشود هرگونه #نجوا و #سخن_درگوشى یا جلسات سرّى مذموم و ممنوع است، به چند مورد به عنوان مقدمه بیان یک قانون کلى، به صورت استثناء در ذیل آیه اشاره کرده، مى فرماید: (مگر کسى که در #نجواى خود، توصیه به #صدقه و #کمک به دیگران، یا انجام #کار_نیک، و یا #اصلاح در میان مردم نماید)؛ «إِلاّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَة أَوْ مَعْرُوف أَوْ إِصْلاح بَیْنَ النّاس».
🔹و (این گونه #نجواها اگر به خاطر #تظاهر و ریاکارى نباشد، بلکه منظور از آن کسب #رضای_پروردگار بوده باشد، خداوند #پاداش_بزرگى براى آن مقرر خواهد فرمود)؛ «وَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللهِ فَسَوْفَ نُؤْتیهِ أَجْراً عَظیما». اصولاً «نجوا»، #سخنان_درگوشى و «تشکیل جلسات سرّى» در قرآن (سوره مجادله آيه ۱۰) به عنوان یک #عمل_شیطانى معرفى شده است، مى فرماید: «اِنَّمَا النَّجْوى مِنَ الشَّیْطانِ»؛ (نجوا از #شیطان است). زیرا این کار غالباً براى اعمال نادرست صورت مى گیرد، چرا که انجام کار خیر، مفید و مثبت معمولاً چیز محرمانه و مخفیانه اى نیست که مردم بخواهند با سخنان درگوشى آن را انجام دهند.
🔹ولى از آنجا که گاهى #شرایط_فوق‌العاده‌اى پیش مى آید که انسان مجبور مى شود در #کارهای_نیک از روش #نجوا استفاده کند، این استثناء مکرر در قرآن آمده است. در «آيه ۹ سوره مجادله» مى خوانیم: «یا أَیُّهَا الَّذِیْنَ آمَنُوا اِذا تَناجَیْتُمْ فَلا تَتَناجَوا بِالإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ مَعْصِیَةِ الرَّسُولِ وَ تَناجَوا بِالْبِرِّ وَ التَّقْوى»؛ (اى کسانى که ایمان آورده اید هنگامى که #نجوا مى کنید براى گناه، ستم و نافرمانى پیامبر نجوا نکنید، و تنها براى #کار_نیک و #پرهیزکارى نجوا داشته باشید). اساساً #نجوا اگر در حضور جمعیت انجام پذیرد، #سوءظن_افراد را برمى‌انگیزد، و گاهى حتى در میان دوستان ایجاد #بدبینى مى کند؛ به همین دلیل، بهتر است جز در موارد ضرورت از این موضوع استفاده نشود و فلسفه حکم مزبور در #قرآن نیز همین است.
🔹البته گاهى #حفظ‌آبروى‌انسانى ایجاب مى کند از #نجوا استفاده شود، و از جمله #کمکهای_مالى است که در آیه فوق به عنوان #صدقه از آن یاد شده است. و یا #امر_به_معروف کردن که گاهى اگر آشکارا گفته شود، طرف، در برابر جمعیت شرمنده مى شود، و شاید به همین علت از پذیرش آن امتناع ورزد و مقاومت کند، که در آیه فوق از آن تعبیر به #معروف شده است. و یا در موارد «اصلاح بین مردم» که گاهى #آشکارا گفتن مسائل، جلو اصلاح را مى گیرد، و باید با هر کدام از طرفین دعوا جداگانه و به صورت #نجوا صحبت شود تا #نقشه_اصلاحى پیاده گردد. در این سه مورد و آنچه مانند آن است، ضرورت اقتضاء مى کند کار مثبت در زیر چتر #نجوا قرار گیرد.
🔹قابل توجه این که: موارد سه گانه فوق، همه در عنوان #صدقه مندرج است؛ زیرا آن کس که امر به معروف مى کند، زکات علم مى پردازد، و آن کس که اصلاح ذات البین مى نماید، زکات نفوذ و حیثیت خود را در میان مردم اداء مى کند، چنان که از #امام_على (عليه السلام) نقل شده: «اِنَّ اللهَ فَرَضَ عَلَیْکُمْ زَکاةَ جاهِکُمْ کَما فَرَضَ عَلَیْکُمْ زَکاةَ ما مَلَکَتْ أَیْدِیْکُمْ» [۱] (خداوند بر شما #واجب کرده است #زکات #نفوذ و #حیثیت_اجتماعى خود را بپردازید، همان طور که بر شما واجب کرده زکات مال خود را بدهید). و از #پیامبر_اکرم (صلی الله علیه و آله) نقل شده که به «ابو ایوب» فرمود: «آیا نمیخواهى تو را از صدقه اى آگاه کنم که خدا و پیامبرش آن را دوست مى دارند: هنگامى که مردم با یکدیگر دشمن شوند، آنها را #اصلاح ده و زمانى که از هم دور گردند آنها را به هم نزدیک کن». [۲]
پی نوشت‌ها؛
[۱] وسائل الشيعه، ج۱۶، ص۳۸۱، چ آل البيت
[۲] كنزالعمال، ج۳، ص۵۹، مؤسسة الرسالة بيروت، ۱۶ جلدى
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی، مکارم شيرازى، دارالکتب الإسلامیۀ، چ۳۶، ج۴، ص۱۶۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#نجوا
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد