✍️ نقش همراهی یا عدم همراهی توده مردم در تصمیم گیری برای جنگ به بهانه واکنش ضعیف ایران در کشتار مردم غزه و ترور شهید سیدرضی موسوی 🔶 تصمیم گیران نظامی و امنیتی در مسائلی همچون دخالت در جنگ غزه همواره با نگرانی هایی پیرامون عدم همراهی مردم مواجه هستند تا جایی که در ماجرای شهادت حاج قاسم، عملیات طوفان الاقصی و کشتار مردم غزه و اخیرا ترور فرماندهان سپاه قدس در سوریه با واکنشهای ضعیفی از سوی ایران مواجه بوده ایم. 🔶 نگاه قرآن به مساله همراهی مردم در چنین تصمیماتی را میتوان از آیاتی مثل آیات 62 تا 66 سوره انفال دریافت کرد. این آیات که بعد از اتمام جنگ بدر نازل شده است شرایط پس از جنگ را توصیف میکند و در میانه مباحث به فراخور، به مباحث قبل از جنگ و حین جنگ فلش بک میزند. جنگ بدر در شرایطی رخ داده است که بخشی از همراهان پیامبر که با وصف (مومن) یاد میشوند نسبت به همراهی با ایشان در این جنگ ناخوشنود بوده اند (كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَ إِنَّ فَرِيقاً مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ5﴾ طبق شواهد قرآنی این افراد حتی در لحظات نزدیک به وقوع جنگ هم در صحنه بوده اند و پیامبر و مومنین حقیقی را به بی خردی ناشی از توهمات ایدئولوژیک متهم می کرده اند (إِذْ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ غَرَّ هٰؤُلاَءِ دِينُهُمْ 49﴾ با این حال به علت همراهی مومنین خالص و حقیقی که در آیات ابتدایی سوره توصیف شده اند (أُولٰئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقّاً لَهُمْ دَرَجَاتٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ 4﴾ جنگ بدر با نصرت الهی همراه شده و پیامبر و مومنین در این جنگ پیروز میشوند. 🔶 در آیات پایانی سوره انفال بحث از ادامه جنگ و قتال با کفار میشود. خداوند متعال می فرماید همانطور که خداوند در گذشته در مقابل دشمنی کفار، پیامبر را حمایت کرد از این جا به بعد نیز این فرآیند حمایت ادامه خواهد داشت. اما این فرآیند به چه نحوی انجام میشود؟ خداوند در آیات 62 و 63 عنصر اصلی این حمایت را همان همراهیِ مومنین خالص و ناب و نه همراهی توده های مردم میداند: (وَ إِنْ يُرِيدُوا أَنْ يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ اللَّهُ هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِينَ ﴿62﴾ وَ أَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ لَوْ أَنْفَقْتَ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً مَا أَلَّفْتَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَ لٰكِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَيْنَهُمْ إِنَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ ﴿63﴾ در واقع این حمایت الهی با نصرت مومنین (و نه توده مردم) رخ میدهد. خداوند با الفت دادن به قلوب مومنین آنان را در راستای نصرت پیامبر همدل کرده بود و لذا به جنگ بدر آمدند و پیامبر را حمایت کردند. همدلی ای که با خرج کردن دارایی های بسیار و مقدم کردن سیاستهای رفاهی بر سیاستهای هزینه بری همچون جنگ هم قابل به دست آمدن نبود. 🔶 اکنون برای ادامه این مسیر سخت که رکن اصلی آن قتال و جنگ با کفار است باز هم پیامبر باید روی همین نصرت الهی و نصرت مومنین خاص که اهل تبعیت از ایشان هستند حساب باز کند: (يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ وَ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ 64﴾. اگر اینان اهل مقاومت باشند کل مومنین پیروز میشوند. 20 مرد جنگی از جریان حزب اللهی ها و مومنین خالص و تابع رسول کافی هستند تا بر 200 نفر از دشمن غلبه کنند و 100 جنگنجوی حزب اللهی کافی هستند تا بر 1000 نفر از دشمن غلبه کنند. و البته هر چه درجه ایمان این مومنین خالص و حلقه اصلی کمتر باشد توان رویارویی با دشمنان نیز کمتر میشود و به تناسب تکلیف حاکم برای جنگ با دشمنان نیز سبک تر میگردد. (آیات 65 و 66 سوره انفال) 🔶 با توجه به این رویکرد در سوره انفال و بررسی سایر سور قرآنی که مفاهیم مشابهی را با الفاظی همچون (مومنین در معیت رسول) یا (حزب الله) بیان میکند میتوان فهمید که آنچه به عنوان یک شاخص در بررسی میزان همراهی مردم برای سیاستگذارِ مساله جنگ می بایست مد نظر باشد همراهی تام و تمام توده ها نیست. بلکه آنچه مهم است همراهی امت حزب الله و مومنین خالص و درجه ایمان و ثبات آنها است. این شاخصی است که باید در زمینه سنجش میزان همراهی مردم، توسط سیاستمدار ملاک محاسبه باشد و بر اساس آن تصمیم بگیرد تا در جنگ غزه دخالت بکند یا نه. وگرنه تنها محاسبه ی نظر عموم مردم با نظرسنجی ها و حدس و گمان ها نمیتواند شاخص درستی باشد. 🔶و البته روشن است که این نگاشته درصدد احصاء تمام شاخصهای موثر در محاسبات مربوط به دخالت یا عدم دخالت در جنگها نیست. بلکه تنها از منظر مساله «همراهی عمومی» به این مساله پرداخته است. --------------------------------------------- بینات - حرفهای روشن قرآنی برای امروز 🆔 بله| ایتا