✨﴾﷽﴿✨
⬇️ادامه تفسیر سورا مبارکه آل عمران
✅آیه (۱۴۰)
🔹در این آیه، درس دیگرى براى رسیدن به پیروزى نهائى به مسلمانان داده شده است و آن این که: شما نباید از دشمنان کمتر باشید، آنها در میدان بدر شکستى سخت و سنگین از شما خوردند و هفتاد نفر کشته، و تعداد زیادى مجروح و اسیر دادند و با آن همه از پاى ننشستند، و در این میدان شکست خود را بر اثر غفلت شما جبران کردند.
شما هم اگر در این میدان گرفتار شکست شدید باید از پاى ننشینید تا آن را جبران کنید، و لذا مى فرماید: اگر به شما جراحتى رسید به آنها هم جراحتى همانند آن رسید بنابراین سستى و اندوه شما براى چیست؟ (إِنْ یَمْسَسْکُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ).
قَرْح به معنى جراحتى است که در بدن بر اثر برخورد با یک عامل خارجى پیدا مى شود.
بعضى از مفسران آیه را اشاره به جراحاتى که بر کفار در میدان احد نشست مى دانند، ولى
اولاً ـ این جراحات مانند جراحات مسلمین نبود بنابراین با کلمه مِثْلُهُ سازگار نیست.
و ثانیاً ـ با جمله بعد که تفسیر آن خواهد آمد تناسب ندارد.
🔹در قسمت بعد، نخست اشاره به یکى از سنن الهى شده است که در زندگى بشر حوادث تلخ و شیرینى رخ مى دهد که هیچکدام پایدار نیست، شکست ها، پیروزى ها، قدرت ها، عظمت ها و ناتوانى ها، همه در حال دگرگونى هستند.
بنابراین، نباید شکست در یک میدان و آثار آن را پایدار فرض کرد، بلکه باید با بررسى عوامل و انگیزه هاى شکست از سنت تحول، استفاده نمود، و آن را به پیروزى تبدیل کرد، دنیا فراز و نشیب دارد و زندگى در حال دگرگونى است، لذا خداوند مى فرماید: این ایام را در میان مردم به طور مداوم گردش مى دهیم (وَ تِلْکَ الأَیّامُ نُداوِلُها بَیْنَ النّاسِ)(۲) تا سنت تکامل از لابلاى این حوادث آشکار شود.
🔹سپس اشاره به نتیجه این حوادث ناگوار کرده، مى فرماید: اینها به خاطر آن است که افراد با ایمان، از مدعیان ایمان، شناخته شوند (وَ لِیَعْلَمَ اللّهُ الَّذینَ آمَنُوا).
و به عبارت دیگر: تا حوادث دردناک در تاریخ ملتى روى ندهد، صفوف از هم مشخص نخواهند شد; زیرا پیروزى ها خواب آور و اغفال کننده است در حالى که شکست ها براى افراد آماده، بیدار کننده و نشان دهنده ارزش ها است.
🔹و در جمله بعد مى فرماید: یکى از نتائج این شکست دردناک این بود که: شما شهیدان و قربانیانى در راه اسلام بدهید (وَ یَتَّخِذَ مِنْکُمْ شُهَداءَ) و بدانید: این آئین پاک را ارزان به دست نیاورده اید تا در آینده ارزان از دست بدهید.
اصولاً ملتى که قربانى در راه اهداف مقدس خود ندهد، همیشه آنها را کوچک مى شمرد، اما به هنگامى که قربانى داد، هم خود او، و هم نسل هاى آینده، به دیده عظمت به آن مى نگرند.
🔹ممکن است: منظور از شهداء در اینجا گواهان باشد، یعنى خدا مى خواست با این حادثه، گواهانى از شما بگیرد که چگونه نافرمانى ها به شکست هاى دردناکى مى انجامد، و این گواهان در آینده معلمانى خواهند بود نُداوِلُها از مُداوَلَة به معنى این است که چیزى را در میان عده اى یکى بعد از دیگرى گردش دهند.
براى مردم در برابر حوادث مشابهى که در پیش دارند.
🔹در پایان آیه مى فرماید: خداوند ستمگران را دوست نمى دارد (وَ اللّهُ لایُحِبُّ الظّالِمینَ). و بنابراین از آنها حمایت نخواهد کرد.
@Nahjolbalaghe2