علمای همدان
🔰مرحوم حاج سید محمد حسینی کمالی همدانی فرزند مرحوم حاج میرزا (متوفی ۱۲۶۵ شمسی) در سال ۱۲۵۸ شمسی(۱۲۹۶قمری) در شهر همدان به دنیا آمد. پدرش مرحوم میرزا سید موسی بن فضل الله کلانتر همدانی از شاگردان مرحوم حکیم آیت الله شیخ ملاهادی سبزواری بود. ایشان همچنین ابوالزوجه مرحوم آیت الله شیخ (رضوان الله علیه) می باشد. مرحوم سید محسن امین عاملی مؤلف کتاب اعیان الشیعه که او را ملاقات کرده، در شرح حال او می نویسد : «السَّيد محمد الهمذاني المعروف بالكمالی ابن الميرزا موسى المشهور بكلانتری، كَان عَالماً عَامِلاً زَاهِداً عَابِداً متقشفاً في مَعيشتِه مَع كَونِهِ مِن ذوي الثِّروَةِ...» «سید محمد حسینی کمالی سیدی عالم و زاهد و عامل و عابد بود با این که خاندان او ثروتمند و از پدر اموال و املاک زیادی برای وی باقی مانده بود، اغلب با فقرا و مساكين مأنوس بود و از معاشرت و مصاحبت با صاحبان ثروت و مقام دوری می جست و آن چه داشت به مستمندان می بخشید و شبها را به زنده داری و عبادت می گذراند و هر وقت با اهل علم می نشست مسائل مشکل در اصول و فقه را مطرح می نمود و با آنان به مذاکره و مباحثه می پرداخت. وی دوبار به زیارت خانه خدا مشرّف شد. نوبتی در جوانی و بار دیگر در اواخر عمر و برای بار دوم که مشرف می شود به عللی احتیاط می کند و در عربستان میماند تا سال دیگر مجدداً اعمال را به جا می آورد.(اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۷۸) مرحوم سید محمد کمالی مبادی و مقدمات علوم دینی را در همدان فرا گرفت و برای ادامه تحصیل و تکمیل مدارج علمی خود به تهران و اصفهان و سپس به نجف اشرف رهسپار می گردد و در آنجا نزد مرحوم آیت الله آخوند ملا محمدكاظم خراسانی و بزرگانی دیگر تلمذ نمود. از آن پس به سیر آفاق پرداخت و به شهرهای شام و دمشق و از آنجا به جبل عامل رفت و با بسياری از علمای آنجا ملاقات نمود و مدت زیادی در نزد مرحوم آیت الله سید محسن امین جبل عاملی اقامت داشت و سپس عازم بيت المقدس و مصر گردید و از آنجا به هند و سپس به مشهد رضوی مشرف شد و آنگاه به همدان مراجعت نمود. ایشان مدتی در همدان ماند و بعد از تعمیر مسجدی که پدرش بنا نهاده بود و به مسجد پیغمبر معروف است به نجف اشرف رفت و دو سال در آنجا ماند و مجدد به همدان مراجعت نمود و سپس به قم رفت و بعد از مدت یک سال و نیم توقف در قم به همدان برگشت و پس از مدتی اقامت در همدان در اثر خوابی که دیده بود به مشهد مشرف شد و پس از سه ماه اقامت در مشهد وفات نمود. مرحوم آیت الله کمالی چهل شب چهارشنبه مسجد سهله را درک کرده بود. از آثار و تالیفات و تصنیفات ایشان می توان به آثاری چون؛ ۱)رساله ای در معرفت نفس ۲)شرح بر کفایه در دو جلد ۳)حاشیه بر منظومه سبزواری ۴)رساله ای در عصیر عنبی ۵)رساله ای در حج ۶)حاشیه بر لمعه ۷)کتابی در فقه در دو جلد ۸)شرح بر خلاصة الحساب شیخ بهایی ۹)رساله ای در بیع فضولی ١۰)كتاب الاجاره ۱۱)اصول در سه جلد ۱۲)حاشیه کامل بر جواهر در چند مجلد ۱۳)خلاصه تفسیر بر بعض آیات ۱۴)رساله هایی جداگانه در باب طهارت و صوم و حج و اجاره ۱۵)رسائل عرفانی ۱۶)حاشیه بر نجات العباد ۱۷)شرح بر قانون ابن سینا ۱۸)رساله ای در قصد قربت ۱۹)حاشیه بر عروة الوثقى ۲۰)حاشیه بر متاجر ۲۱)یادداشتهای متفرقه ۲۲)رساله ای در جبر و تفویض که در سفر سوریه نوشته شده ۲۳)رساله ای در نجوم ۲۴)رساله ای در استصحاب سرانجام ایشان در روز سه شنبه ۳ فروردین سال ۱۳۱۰ شمسی برابر با روز ۵ ذی القعده سال ۱۳۴۹ قمری در مشهد از دنیا رفت و پس از تشییع پیکر ایشان، در صحن ایوان عتیق حرم امام رضا(علیه السلام) به خاک سپرده شد. ✍کانال 🆔 @OlamayeHamedan
309 مشاهده