نگاهی به نظامی نظامی گنجوی عاشقانه سراست. داستان عشق ودلدادگی را به خوبی می سراید. گویا دردل عاشقان زیسته است . عشق ودلدادگیش به آفاق درمنظومه ی خسروشیرین در شرح عشق فرهادبه شیرین از نا خودآگاه نظامی سرمی کشدواز زبان فرهاد بیان می شود. شروانشان کنیزک زیبایی را که آفاق نام داشت واز ترکان قبچاق بود به نظامی هدیه کرد. نظامی اورا به همسری برگزیدوعشق وشیدایی را تجربه کرد. واین عشق وشیدایی سبب شد که خسرو وشیرین ولیلی ومجنون را عاشقانه بسراید. هرچند آفاق عمر کوتاهی داشت ولی نظامی باشرح زیبایی شیرین وشکر ومریم خاطره ی آفاق را زنده کرد‌. آنچنان خاطره ی آفاق زنده شدکه نظامی برخلاف میلش وبرخلاف رسم زمانه راز عشقش را فاش کرد. نظامی درعرفان هم دستی داردومخزن الاسراراوگنجینه ای ازراز های عرفانی واخلاقی است. مخزن الاسرار بخش عمده ای از ناروایی ها وبیدادهایی را که ریاکاران وتظاهرکنندگان به دین انجام می دادند بیان می کند. مخزن الاسرار دنیای زهدوپرهیز کاری نظامی است. نظامی دراسکندر نامه مدینه ی فاضله ای مطرح می کند که درآرزوهای خوداشته است. مدینه فاضله ی مردمی نه مدینه ی فاضله ی افلاطونی. مدینه ی فاضله نظامی یاد آور جامعه ی آرمانی سعدی در بوستان وجامعه ی آرمانی فردوسی درزمان حکمروایی کیخسرو  است. چند بیت از جامعه ی آرمانی نظامی نقل می شود. درکجرویی بر جهان بسته ایم زدنیا بدین راستی رسته ایم دروغی نگوییم درهیچ باب به شب باژگونه نبینم خواب چوعاجز بود یار یاری کنیم چوسختی رسد بردباری کنیم نداریم درخانه ها قفل وبند نگهبان نه با گاو با گوسفند سخن چینی از کس نیاموختیم زعیب کسان دیده بر دوختیم به غمخواری یکدگر غم خوریم به شادی همان یار همدیگریم پس کس نگوییم چیزی نهفت که درپیش رویش نیاریم گفت کسی گیر د از خلق با ما قرار که باشدچوما پاک وپرهیز گار چوازسیرت ما دگرگون شود زپرگار ما زود بیرون شود نظامی آیا طرح این مدینه فاضله نقدی کنایه بربیداد زمانه در دوران نظامی نیست وسخن را به کنایت نگفته است؟ 🌱🌱🌱 @TAMASHAGAH