#گزیده_نڪات_تفسیرے #صفحه_490 ❇️ما #مختار و صاحب #آزادی اراده هستیم تا آزموده شویم و پرورش یابیم! 💠وَ قالُوا لَوْ شاءَ الرَّحْمنُ ما عَبَدْناهُمْ ما لَهُمْ بِذلِكَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلاَّ يَخْرُصُونَ (۲۰/زخرف) 🌱‏و (مشركان در توجيه خلاف خود) گفتند: اگر (خدای) رحمن می‌خواست، ما آنها را نمی‌پرستيديم. برای آنان نسبت به اين گفتار هيچ گونه آگاهی (و دليل علمی) نيست وايشان جز از روی حدس وگمان سخنی نمی‌گويند. 🔷آيات مورد بحث ، به ابطال اين خرافه زشت از طرق ديگری می‌پردازد، نخست يكی از دلائل واهی آنها را به طور فشرده همراه با جواب آن نقل كرده می‌گويد:" آنان گفتند: اگر خدا می‌خواست ما آنها را هرگز پرستش نمی‌كرديم" اين خواست او بوده است كه ما به پرستش آنان پرداخته‌ايم! (وَ قالُوا لَوْ شاءَ الرَّحْمنُ ما عَبَدْناهُمْ‌). ‏اين تعبير ممكن است به اين معنی باشد كه آنها معتقد به جبر بودند، و می‌گفتند هر چه از ما صادر می‌شود به اراده خداوند است، و هر كاری انجام می‌دهيم مورد رضايت او است. 🔷‏يا اينكه اگر اعمال و عقائد ما مورد رضای او نبود بايد از آن نهی می‌كرد، و چون نهی نكرده است دليل بر خشنودی او است! در حقيقت آنها برای توجيه عقائد فاسد و خرافی خود دست به خرافات ديگری می‌زدند، و برای پندارهای دروغين خود دروغهای ديگری به هم می‌بافتند در حالی كه هر كدام از دو احتمال بالا مقصود آنها باشد فاسد و بی اساس است. 🔷درست است كه در عالم هستی چيزی بی اراده خدا واقع نمی‌شود ولی اين به معنی جبر نيست، زيرا نبايد فراموش كرد كه خدا خواسته است ما مختار و صاحب آزادی اراده باشيم تا ما را بيازمايد، و پرورش دهد. ‏و درست است كه خدا بايد اعمال بندگان را مورد نقد قرار دهد، ولی نمی‌توان انكار كرد كه همه انبيای الهی هر گونه شرك و دوگانه پرستی را نفی كردند. 🔷‏از اين گذشته عقل سليم انسان نيز اين خرافات را انكار می‌كند، مگر" عقل"، پيامبر خداوند در درون وجود انسان نيست؟ ‏و در پايان اين آيه با اين جمله كوتاه به اين استدلال واهی بت‌پرستان پاسخ می‌گويد:" آنها به چنين چيزی كه ادعا می‌كنند علم ندارند، و جز دروغ چيزی‌ نمی‌گويند" (ما لَهُمْ بِذلِكَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ‌). ‏آنها حتی به مساله جبر و يا رضايت خداوند به اعمالشان علم و ايمان ندارند بلكه مانند بسياری از هواپرستان و مجرمان ديگر هستند كه برای تبرئه خويشتن از گناه و فساد موضوع جبر را پيش می‌كشند و می‌گويند: دست تقدير ما را به اين راه كشانيده! در حالی كه خودشان نيز می‌دانند دروغ می‌گويند، و اينها بهانه‌ای بيش نيست، و لذا اگر كسی حقوقی از آنها را پايمال كند هرگز حاضر نيستند از مجازات او چشم بپوشند به اين عنوان كه او در كار خود مجبور بوده است! 📚تفسیر نمونه ༻🍃‌🌸🍃༺