♨️سه قول در رابطه با التفات در کلام عرب وجو دارد،قول مشهور از جانب جمهور بلغاء: ✅آن است که التفات یعنی تغییر اسلوب کلام از کلام قبلی، بر خلاف مقتضای ظاهر حال( و طبق مقتضای حال). ⁉️اما التفات چه پیامی در پی دارد که موجب شده، متکلم اسلوب کلام را تغییر داده و بر خلاف مقتضای ظاهر سخن براند؟ ❇️شاهدی که تفتازانی و خطیب برای وجه التفات کلام اورده اند در رابطه با سوره حمد،این است: 💯در سوره حمد ،ابتدا مخاطب که الله تعالی است،به صورت غایب مورد خطاب است و صفات برای او به صورت غایب به کار می رود. ♻️پس عبد وقتی با حضور قلب، کسی که شایسته حمد است را متذکر می شود، در نفس و‌جان خود محرّکی برای اقبال و روی اوردن به او می یابد ،لذا هر زمان صفاتی از صفات عظام بر آن محمود جاری می شود،این محرّک درونی عبد برای اقبال و مواجهه با خالق یکتا قوی تر می شود،تا پایان این صفات که(مالک یوم الدین )است. ♨️که این صفتِ مالک، دلالت دارد که آن شایسته ی حمد، مالک همه امور است در روز قیامت. ✅(نکته:اینکه مالک یوم الدین را، به مالک همه امور در روز قیامت ترجمه کردیم، بدان خاطر است که مالک، به به خاطر اتساع کلام عرب در تعلیق، به ظرف اضافه شده است، یعنی می توان گاهی به جای یک معلّق فعل مثل مفعول به ،کما فی ما نحن فیه،مفعول فیه آورد،که مفعول به مالک حذف شده و اضافه به ظرف شده تا دلالت بر تعمیم مالکیت باشد زیرا حذف متعلق دال بر عمومیت است). ♻️و این محرّک که از همه قوی تر است، موجب اقبال به موصوف و خطاب او با تخصیص دادن او به غایت خضوع و تخصیص حق تعالی به استعانت در مهمات است. ❇️یعنی اینکه : فقط اوست که عبادت (که غایت خضوع است) برای اوست نه غیر او،و استعانت در جمیع مهمات از اوست نه غیر او. ❇️خطیب گفته است: اینکه استعانت را تعمیم دادیم به جمیع مهمات، بخاطر اطلاق نستعین است. 💢اما شارح می گوید وجه احسن ان است که مراد فقط استعانت در امر عبادت باشد زیرا : ۱.با صدر و ذیل ایه می سازد، زیرا ایهٔ بعد (اهدنا الصراط المستقیم) بیان برای معونت و مربوط به عبادت است. ۲.موجب میشود عبادت برای ذات حق تعالی باشد نه وسیله ای برای استعانت برای رسیدن به حوائج و... ♨️این ها همه به کنار،آن نکته دقیقی که این التفات برای ان نکته روی داده،تنبیه بر آن است که عبد با چنان حضور قلبی باید اذکار را قرائت کند که این محرّک را به سوی اقبال به حق در نفس خود بیابد، و حال او حین اتمام حمد و ستایش اقتضاء کند اقبال و خطاب را به سوی او. 📔مطول ص ۲۸۰ ❌نشر فقط با ذکر ادرس جایز است ❌ @alnokat