#پرسش_پاسخ
#شبهه👇
سلام
تقسیم بیت المال در احکام شرعی چگونه است؟
اگر تقسیم بالسویه هست پس چرا در حکومت امروز مردم به دهک های ده گانه تقسیم شده و دریافتی آنها از حق بیت المال متفاوت است؟
ادله شرعی این نوع تقسیم بندی را اگر می دانید در اختیار من قرار دهید.
✅
#پاسخ 👇
🔆از همان آغاز اجراي قانون هدفمندي يارانه ها، اين سوال مطرح شد که آيا يارانه ها بايد به تساوي ميان تمام دهک هاي جامعه تقسيم شود يا اين که مي توان آن را به اقشار نيازمند و دهک هاي درآمدي متوسط و پايين جامعه اختصاص داد و دهک هاي درآمدي بالا را از فهرست دريافت يارانه حذف کرد؟ اين سوال به ويژه پس از اين که دولت تصميم گرفت در مکاتبه با خانوارهاي با درآمد بالا، آن ها را به انصراف از دريافت يارانه ترغيب کند به صورت جدي تري مطرح شد و از نظر فقهي اين پرسش به ميان آمد که آيا يارانه حق مردم و به اصطلاح بيت المال است يا نه عنوان ديگري دارد و در اختيار نظام اسلامي است؟
🔰 ابتدا بايد مشخص شود که محل تامين يارانه ها از کجاست.
🌸تا قبل از اجراي هدفمندي يارانه ها دولت براي بسياري از حامل هاي انرژي و کالاهاي اساسي يارانه پرداخت مي کرد.
به عنوان مثال قيمت واقعي بنزين بسيار بيشتر از قيمتي بود که به مردم داده مي شد. در مورد آب و برق و گاز نيز چنين بود.
🌹اين مابه التفاوت را دولت از محل درآمدهاي نفتي پرداخت مي کرد.
⏮در حال حاضر آن مابه التفاوتي را که دولت به عنوان يارانه براي حامل هاي انرژي و کالاهاي اساسي مثل نان پرداخت مي کرد، به صورت نقدي مستقيم و به صورت هدفمند به عنوان يارانه به حساب مردم واريز مي کند.
✅با توجه به اين که يارانه ها از پول نفت داده مي شد، اکنون مجلس دولت را موظف کرده است که از تفاوت درآمدي که از محل فروش حامل هاي انرژي به دست مي آورد، اين پول را تامين کند.
🌸 پس مي توان نتيجه گرفت که محل تامين يارانه ها نفت و منابع نفتي است.
♥️به لحاظ فقهي و غالب فقها نفت جزو معادن و در زمره انفال قرار مي گيرد و مالکيت آن در اختيار امام معصوم(ع) و در عصر غيبت در اختيار ولي فقيه و حاکم جامعه اسلامي است
🔆 بنابراين اگرمعادن را جزو انفال به حساب آوريم چون مالکيت انفال مربوط به حاکم جامعه و نظام اسلامي است، نحوه مصرف درآمدهاي نفتي که يارانه ها ازجمله آن هاست در اختيار حاکم جامعه اسلامي خواهد بود و او براساس مصالح مسلمانان بايد اين منافع را مصرف کند. 🔆پس نمي توان عنوان بيت المال و حق مردم را که درصدر اسلام مطرح بوده است، به اين منابع اطلاق کرد چون آن زمان بيت المال شامل غنايم جنگي بود که بين همه مردم به طور مساوي تقسيم مي شد؛ در حالي که مالکيت انفال در اختيار امام و حاکم جامعه اسلامي بوده و او براساس مصالح مسلمانان آن را تقسيم مي کرده است.
❇️گاهي معناي بيت المال با انفال اشتباه گرفته مي شود
درباره بيت المال که از غنايم جنگي تامين مي شد، بايد توجه داشت که غنايم به دو دسته تقسيم مي شود غنايم منقول مثل ادوات جنگي که از جنگ به دست مي آمد و هم چنين غنايم غير منقول که شامل سرزمين هايي بود که در جنگ به تصرف سپاه اسلام در مي آمد.
🌸غنايم غير منقول تقسيم نمي شود و در اصطلاح فقهي در مالکيت عموم مسلمانان است اما منافع آن بين مسلمانان تقسيم مي شود.
✅اختيار و سرپرستي اين زمين هاي فتح شده که به آن ها اراضي «مفتوح العنوه» گفته مي شود، در اختيار حاکم جامعه اسلامي بود.
♥️اميرالمومنين(ع) بيت المال را به طور مساوي تقسيم مي کردند نه انفال را
✅گاهي اين اصطلاحات که مربوط به صدر اسلام است خيلي گفته مي شود ولي درباره معناي آن توضيح داده نمي شود به همين دليل مثلا معناي بيت المال با انفال اشتباه گرفته مي شود و با همين معيار گفته مي شود که اميرالمومنين(ع)بيت المال را به صورت مساوي تقسيم مي کردند و به همه اقشار جامعه به طور مساوي مي دادند.
♥️در حالي که بيت المال همان غنايم جنگي بود که متفاوت از انفال است که درآمدها و منابع نفتي ما جزو انفال به شمار مي آيد و مطابق مصلحت مسلمانان و تشخيص امام تقسيم مي شود.
🌸البته ممکن است در برهه اي حاکم جامعه اسلامي به اين نتيجه برسد که مصلحت اقتضا مي کند به طور مساوي انفال را تقسيم کند. مهم اين است که ما بدانيم اختيار انفال در دست امام معصوم و در عصر غيبت در اختيار حاکم جامعه اسلامي است.
حاکم جامعه اسلامي طبق مصلحت انفال را تقسيم مي کند
ممکن است در يک زمان مصالح جامعه اسلامي اقتضا کند که براساس تساوي اين منابع تقسيم شود و در زمان ديگري حاکم جامعه اسلامي مصلحت را در اين بداند که به طور غير مساوي انفال تقسيم شود.
🔰به عبارتي نحوه مصرف اين منابع در اختيار مردم نيست بلکه در اختيار حاکم اسلامي است تا براساس مصالح آن ها را به مصرف برساند.
🌸در عصر رسول ا...(ص) هم اين طور بود يعني ايشان در زمان هاي مختلف بر