🔹نکاتی چند درباره تفاوت های اخلاق و عرفان
🔻تأكید بر تفاوت های عرفان و اخلاق به این دلیل است که همانندی این دو موجب گشته که یکی انگاشته شوند.
بسیارند کسانی که در برخورد با هر شخصیت اخلاقی، او را سالک و عارف می پندارند و یا هر کتاب مشتمل بر مواعظ و معنویات را کتابی عرفانی می شمارند. البته انسان های اخلاقی و کتاب های اخلاقی که بوی عرفان می دهند نیز وجود دارند ، ولی در لیست عارفان و کتاب های عرفانی نمی گنجند.
🔻مرحوم علامه طهرانی می فرمودند :
با اخلاق ریشه رذایل از وجود انسان کنده نمی شود و فقط با عرفان رذایل ریشه کن می شود؛ پس عرفان حتی در تامین هدفی که اخلاق به دنبال اوست موفق تر است.
در مقام تمثيل فرض کنید دیواری است که شما می خواهید در سایه و پناه آن زندگی و استراحت کنید، اما این دیوار پر از مار و مور است و انواع حشرات و حیوانات موذی در آن لانه دارند.
کسی به شما دارویی می دهد که اگر به دیوار بپاشید پنج ساعت حیوانات را بی حس می کند و شما می توانید کنار دیوار استراحت کنید؛ اما قبل از اتمام مهلت باید برخیزید و دو مرتبه دارو را به کار ببرید، وگرنه با حمله حیوانات مواجه می شوید.
در این صورت، دائما باید با مبارزه با حیوانات موذی مقداری بیارامید.
اخلاق چنین وظیفه ای را به عهده گرفته است.
اخلاق می گوید:
با تقویت قوه عاقله، قوای شهوانی و غضبی را دائما کنترل کنید تا گزیده نشوید، اما عرفان می گوید این دیوار را باید خراب کرد و دیواری بدون سوراخ و غیرقابل نفوذ و مطمئن ساخت تا بتوان عمری در کنارش آرام گرفت.
آن دیوار جدید با فنای في الله و بقای بالله ساخته می شود.
نفس فانی در خدا از انانیت و اثار ان به دور است.
مرحوم علامه طهرانی میفرمود :
اگر ادم بخواهد عمری به روش اخلاق ، یکی از صفات رذیله را از وجودش ریشه کن کند ، نمیتواند.
#تفاوت_اخلاق_و_عرفان
@erfanvaakhlagh