🧠 اصطلاحات پرکاربرد هوش مصنوعی در یک نگاه؛ مفاهیم AI به زبان ساده
⬅️هوش مصنوعی (AI) حوزهای پیچیده و در حال تحول است که در آن پژوهشگران برای توصیف نوآوریهای خود از اصطلاحات تخصصی فراوانی بهره میگیرند.
⬅️این پیچیدگی زبانی، اغلب درک عمومی از فناوریهای نوین را دشوار میسازد. به همین دلیل، در این واژهنامه، مهمترین اصطلاحات رایج در مقالات تخصصی هوش مصنوعی را به زبان ساده و قابل فهم گردآوری کردهایم. این فهرست بهطور منظم بهروزرسانی خواهد شد تا مفاهیم جدید و کاربردی به آن افزوده شود.
هوش عمومی مصنوعی (AGI)
⬅️هوش عمومی مصنوعی یا AGI مفهومی نسبتاً مبهم است، اما بهطور کلی به سامانهای اطلاق میشود که در بیشتر وظایف شناختی انسانی، حداقل به اندازه یک انسان عادی یا حتی بهتر عمل میکند.
عامل هوش مصنوعی (AI Agent)
⬅️عامل هوش مصنوعی، سامانهای است که میتواند بهصورت خودکار و بدون دخالت مستقیم انسان، وظایف پیچیدهای را انجام دهد؛ فراتر از قابلیتهای یک چتبات معمولی.
زنجیره تفکر( Chain of Thought)
⬅️ زنجیره تفکر روشی در استدلال است که در آن، مدل هوش مصنوعی بهجای ارائه مستقیم پاسخ، مسئله را به بخشهای کوچکتر و میانی تجزیه میکند.
یادگیری عمیق (Deep Learning)
⬅️یادگیری عمیق شاخهای از یادگیری ماشین است که در آن، از شبکههای عصبی چندلایه برای تحلیل و یادگیری از دادهها استفاده میشود. این مدلها بدون نیاز به تعریف ویژگیها توسط انسان، قادر به استخراج الگوهای پیچیده در دادهها هستند.
شبکه مولد تخاصمی (GAN)
⬅️شبکههای مولد تخاصمی (GAN) شامل دو شبکه عصبی هستند: یک مولد که دادههایی مصنوعی تولید میکند، و یک تفکیککننده که صحت دادهها را میسنجد. این دو شبکه در یک فرآیند رقابتی به بهبود عملکرد یکدیگر کمک میکنند.
توهم (Hallucination )
⬅️توهم، پدیدهای است که در آن مدلهای هوش مصنوعی اطلاعات نادرست و ساختگی تولید میکنند. این مسئله، بهویژه در مدلهای مولد زبان (GenAI)، یکی از چالشهای اساسی محسوب میشود.
استنتاج (Inference)
⬅️استنتاج به فرآیند اجرای مدل آموزشدیده برای تولید خروجی از دادههای جدید گفته میشود. این مرحله برخلاف آموزش، نسبتاً سبکتر است، اما در مدلهای بزرگ نیازمند سختافزارهای پیشرفته مانند GPU یا شتابدهندههای خاص است.
مدل زبانی بزرگ (LLM )
⬅️مدلهای زبانی بزرگ مانند GPT (OpenAI)، Claude (Anthropic)، Gemini ، LLaMA (متا) و Le Chat (Mistral) مدلهایی هستند که از میلیاردها پارامتر عددی تشکیل شدهاند و با تحلیل الگوهای زبان، توانایی درک و تولید زبان طبیعی را دارند. این مدلها ستون فقرات دستیارهای هوش مصنوعی امروزی هستند.