کلاهبرداری عاطفی؛ قصه واقعی پدری تنها که قربانی عشق مجازی شد
«همه‌چیز با یک پیام شروع شد. پدر سالخورده من، پس از فوت مادرم به شدت احساس تنهایی می‌کرد. سال گذشته تصمیم گرفت خانه‌اش را بفروشد و به خانه سالمندان نقل‌مکان کند تا باقی عمرش را در آرامش بگذراند. اما همین تنهایی و زخم‌های روحی کهنه، او را به طعمه‌ای بی‌صدا بدل کرد و در دام دنیای مجازی گرفتار شد.»
روایتی که می‌خوانید، نمونه‌ای عینی از «کلاهبرداری عاطفی» (Romance Scam) است؛ از پیچیده‌ترین و خطرناک‌ترین نوع فریب آنلاین، زیرا قربانی علاوه بر از دست دادن سرمایه مالی، به سبب نزدیکی عاطفی با فرد سوءاستفاده‌گر، آسیب روانی نیز متحمل می‌شود.
طبق توضیح فرزند خانواده در شبکه اجتماعی Reddit، زنی که ادعا می‌کرد ساکن لندن است وارد زندگی پدر شد؛ با عکس‌های جذاب، لحنی دلنشین، وعده عشق، ازدواج و ارثی بزرگ در راه. پدر بی‌اختیار شیفته‌اش شد و همه‌چیز را باور کرد.
بی‌آنکه به هشدارها اعتنا کند، تصویر کارت شناسایی‌اش را برای زن فرستاد. اعتماد آن‌چنان بالا گرفت که همه دارو ندارش را به دست کسی سپرد که اصلاً وجود خارجی نداشت؛ عکس دسته‌چک، اطلاعات بانکی و هر چه داشت، قدم به قدم در اختیار او قرار گرفت.
فرزندان ابتدا شک کردند، اما کمی بعد مطمئن شدند. عکس‌های زن با هوش مصنوعی ساخته شده بود، غلط‌های گرامری و درخواست‌های مالیِ پی در پی، همه نشانه‌های آشکار یک کلاهبرداری اینترنتی بود. نتیجه این شد که پدر خانواده بیش از ۱۵۰ هزار دلار، یعنی تمام پس‌انداز عمرش را از دست داد.
وقتی حقیقت بر خانواده روشن شد، خواستند جلوی فاجعه را بگیرند، اما پدر نپذیرفت. گوشی‌اش را پس خواست، به فرزندانش توهین کرد، سرشان فریاد کشید و حتی دخترش را کتک زد. آخر شب، گوشی به دست، به اتاقش بازگشت و خانواده ماندند با زخمی عمیق‌تر از زیان مالی: از دست رفتن اعتماد، عشق، امنیت و آینده.
🔺 چرا سالمندان بیشتر در معرض خطرند؟
سالخوردگانِ تنها از نظر عاطفی حساس‌تر و آسیب‌پذیرترند، اما تصور نکنید فقط آن‌ها هستند که طعمه می‌شوند؛ کلاهبرداران می‌توانند هر کسی را شکار کنند. معمولاً از عکس‌های جعلی یا تصاویر ساخته‌شده با هوش مصنوعی بهره می‌برند و گاه با هویت دزدیده‌شده افراد واقعی، اعتماد قربانی را جلب می‌کنند.
🔺 نشانه‌هایی که باید جدی گرفته شوند:
• خودداری از برقراری ارتباط تصویری آنلاین
• استفاده از عکس‌های جعلی یا غیرواقعی
• اشتباهات نگارشی فراوان
• روایت‌های عجیب و غیرمنطقی
• درخواست پول به دلایل احساسی
• تأکید بر رازداری مطلق
• تغییر لحن ناگهانی (از محبت به تهدید)
• درخواست اطلاعات شخصی یا مالی
• ابراز عشق و علاقه شدید و زودهنگام