◀️ج.
قَالَ بَذَّ الْقَائِلِينَ وَنَقَعَ غَلِيلَ السَّائِلِينَ
سخن باید تشنگی را برطرف کند.
نوع حرف زدن و پاسخ دادن باید با نحوی باشد که مشکل را حل کند، نیاز مخاطب را بر آورده کند، بتواند نیاز علمی مخاطب را پاسخ گوید.
اینکه مخاطب دانسته های خود را بدون توجه به نیاز مخاطب و عطش او بیان کند، با روش و مسیر برادران امیرالمومنین موافق و همراه نیست.
⏪نهج البلاغه آب گوارایی است بر جگر تشنگان حقیقت.
فرمایشات امیرالمومنین در بخش خطبه ها و نامه ها و حکمت ها، چه آنجایی که با خدا مناجات مبکند، چه آنجایی که با دوستان صحبت میکند، چه آنجایی که با مخالفین احتجاج میکند، چه در وقت فریاد زدن بر سر تنبل ها، چه وقتی که از مرگ و قیامت صحب میکند، چه آنجایی که سیمای حکومت اسلامی را به تصویر میکشد و.... همه و همه بر طرف کننده تشنگی مشتاقان حقیقت است.
🟢در خطبه ۱۵۶در مورد قرآن فرمود:
عَلَيْكُمْ بِكِتَابِ اللَّهِ، فَإِنَّهُ الْحَبْلُ الْمَتِينُ
کتاب خدا را محکم بگيريد; چرا که رشته اى است مستحکم
وَ النُّورُ الْمُبِينُ وَ الشِّفَاءُ النَّافِعُ
و نورى است آشکار; شفابخش و پرمنفعت و سيراب کننده،
وَ الرِّيُّ النَّاقِعُ
و فرو نشاننده عطش تشنگان حقّ است.
🟢 خود حضرت فرمود من قرآن ناطق ام. در خطبه ۱۸۵ فرمود:
ذَلِكَ الْقُرْآنُ، فَاسْتَنْطِقُوهُ وَ لَنْ يَنْطِقَ وَ لَكِنْ أُخْبِرُكُمْ عَنْهُ
اين کتاب همان قرآن است. آن را به سخن آريد تا همه چيز را بازگو کند; هر چند هرگز براى شما نسبت به تمام اين امور سخن نمى گويد; ولى من از جانب او به شما خبر مى دهم.
وقتی قرآن صامت سیراب کننده عطش تشنگان است، قرآن ناطق امیرالمومنین نیز سیراب کننده عطش مشتاقات حق و حقیقت است.
↙️
نکاتی در مورد سکوت:
آیت الله جوادی: در اسلام اصل بر سکوت است مگر آنکه انسان دلیلی داشته باشد برای حرف زدن.
در حکمت ۶۰ فرمود :
اَللِّسانُ سَبُعٌ إِن خُلِّىَ عَنهُ عَقَرَ
زبان درنده اى است که اگر رها شود، گاز مى گیرد.
اگر انسان مراقب نباشد و هر حرفی بزند و سکوت را بشکند، این حیوان درنده هم به دیگران آسیب میزند هم به خود او.
↙️ خواری انسان گاهی از طریق حرفهایش ایجاد میشود.
امام صادق علیه السلام فرمودند :
إِذا أَرادَ اللّه بِعَبدٍ خِزیا أَجرى فَضیحَتَهُ عَلى لِسانِهِ
هرگاه خداوند بخواهد بنده اى را رسوا کند، از طریق زبانش او را رسوا مى کند.
↙️سخن را مثل دارو استفاده کنید.
امیرالمومنین علیه السلام :
الکَلامُ کالدَّواءِ قَلیلُهُ یَنفَعُ وَ کَثیرُهُ یُهلِکُ سخن چون دوا است، اندکش سودمند و زیادش کشنده است.
📗در رساله حقوق امام سجاد علیه السلام آمده است :
حَقُّ اللِّسانِ إِکرامُهُ عَنِ الخَنى
حق زبان، دور داشتن آن از زشت گویى،
وَ تَعویدُهُ الخَیرَ
عادت دادنش به خیر و خوبى،
وَ تَرک الفُضولِ
ترک گفتار بى فایده،
الَّتى لافائِدَةَ لَها وَ البِرُّ بِالنّاسِ
و نیکى کردن زبانی به مردم
وَ حُسنُ القَولِ فیهِم
و خوشگویى درباره آنان است.
#حکمت۲۸۹