📕 انواع و ادوار روشنفکری| بخش دوم 🔹 چیستی روشنفکری حوزوی؛ 🔸 با نظر به معانی مغایر و گاه متضادی که روشنفکری دا رد، ترکیب روشنفکری حوزوی پیچیدگی و دشواری بیشتری نسبت به روشنفکری دینی خواهد داشت و به‌همین‌دلیل این ترکیب بیش از ترکیب روشنفکری دینی نیازمند به ایضاح مفهومی است. 🔸 روشنفکری حوزوی در برخی از معانی، ریشه در سنت عقلانی و اجتهادی جهان اسلام دارد و در برخی دیگر از معانی هویتی مدرن و منورالفکرانه و یا روشنفکرانه پیدا می‌کند. تبیین مفهومی معانی مربوط به این ترکیب زمینه را برای مباحث مربوط به هریک از آن معانی فراهم می‌سازد. 🔹 سنت روشنفکری حوزوی؛ 🔸 روشنفکری در معنای دینی خود، که با ادراک عقلی و شهود حقایق کلی قرین و همراه است، ریشه در سنت تاریخی تفکر جهان اسلام دارد. این معنا از روشنفکری در دوران معاصر نیز در دو عرصۀ اندیشه و عمل فعال و کارآمد بوده است. عملکرد سنت روشنفکری حوزوی چگونه بوده است؟ حکمت صدرایی در تاریخ معاصر ایران چه نقشی داشته است؟ فقه اجتماعی و سیاسی تشیع در قبل و بعد از مشروطه چه مسیری را طی کرده است؟ 🔸 سنت حوزوی روشنگری به دلیل عقبۀ فرهنگی و تاریخی و جایگاه اجتماعی خود در طی قرن بیستم توانست دو انقلاب مردمی اجتماعی را در آغاز و پایان قرن ایجاد کند. انقلاب نخستین (مشروطه) گرچه ناکام ماند، لکن انقلاب دوم نقطۀ عطف تاریخی جدیدی برای ایران، جهان اسلام و بلکه جامعه بشری ایجاد کرد. 🔹 منورالفکری حوزوی؛ 🔸 منورالفکری هنگامی‌که به‌معنای روشنگری مدرن به‌کار می‌رود ترکیب آن با وصف حوزوی ترکیبی ناسازگار و چالش برانگیز است. 🔹 روشنفکری مدرن حوزوی؛ 🔸 روشنفکری حوزوی به‌عنوان بخشی از روشن‌فکری دینی تابعی از اصل جریان روشنگری مدرن است و تفاوت روشنفکری حوزوی با منورالفکری حوزوی از نوع تفاوت روشنفکری و منورالفکری است. چهار مقطعی که برای روشنفکری مدرن و جریانات متأثر از آن وجود داشت، در روشن‌فکری حوزوی نیز به‌گونه‌ای فشرده وجود دارد. 🔹 گونه‌شناسی نظری–اجتماعی روحانیت معاصر شیعه؛ 🔸 این بخش از کتاب یادداشت مستقلی است که در آن نظر به عملکرد و یا موقعیت فرهنگی و اجتماعی روحانیت معاصر شیعه نمی‌شود و تنها به رویکردهای نظری آنان می‌نگرد. 📘 معرفی کتاب انواع و ادوار روشنفکری استاد حمید پارسانیا 💠 @hparsania