🔼
بعد از انجام رفراندوم در تاریخ دهم و یازدهم فرودین ماه 1358 برابر با اول و دوم جمادیالاول سال 1399 هجری قمری، با شمارش آراء نتایج قطعی همهپرسی تعیین حکومت اعلام میشود و به دنبال آن «جمهوری اسلامی» به عنوان نظام برگزیده مردم برای اداره جامعه تعیین میشود.
تدوینکنندگان قانون اساسی نیز با توجه به اهمیت تعیین نوع نظام سیاسی به عنوان مبنایی برای حکمرانی و شکلدهنده کلیه مناسبات میان نهادهای حکومتی، با تأسی از اندیشه امام خمینی (ره) و خواست و اراده مردم، به اساسیسازی جمهوری اسلامی در اصل نخست قانون اساسی میپردازند؛ اصلی که میتوان آن را ماحصل دیدگاهها و نظرات امام خمینی (ه) به عنوان نمود و آیینه خواستها و دیدگاههای مردم تلقی کرد که در قانون اساسی متعین شده است. چه آنکه انقلابی كه در سال 1357 هجری شمسی به پیروزی رسید و منجر به تدوین قانون اساسی در سال 1358 شد، از یکسو ثمره مبارزات طولانی مردم ستمدیده از حكومت رژیم فاسد پهلوی و حاصل پایداری و مقاومت مردم در مقابل فشارهای گوناگون رژیم پهلوی، تقدیم صدها شهید و ایثار و گذشت و ایستادگی بر آرمانها و خواست مشروعشان مبنی بر برقراری حكومت اسلامی بود(6) و از سوی دیگر پیشوا، رهبر و راهنمای مردم در شروع و استمرار مبارزات و طراح مسیر انقلاب از ابتدا تا پیروزی نهایی، حضرت امام خمینی (ره) بودند.(7) توده مردم انقلابی با پذیرفتن نظرات امام و با اعتماد و اعتقاد قلبی به اهداف ایشان، در مسیر انقلاب گام برداشته و نظرات و فرامین ایشان را سرلوحه شعارها، خواستهها و مبارزات خویش قرار داده بودند و در واقع تمام خواست مردم از این مبارزات و جانفشانیها، برانداختن حکومت طاغوت و استقرار حكومت اسلامی مطابق با دیدگاه و خواسته امام و رهبری این نهضت بود. مردم تعبیری از انقلاب و مبارزه را پذیرفته بودند كه امام به آن قائل بود و به دنبال اهدافی بودند كه امام آنها را تبیین میكرد، حكومتی را میخواستند كه امام ترسیم میكرد و نظامی را دنبال میكردند كه امام به دنبال آن بود.
منابع
1- امام خمینی، روحالله، صحیفه امام، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چ اول، 1378، ج 4، ص 3.
2- امام خمینی، روحالله، صحیفه امام، همان، ج 3، ص 514.
3- طباطبایی، صادق، خاطرات سياسي- اجتماعي دكتر صادق طباطبايي، تهران: عروج، چاپ سوم، 1392، ج 3، ص 272.
4- امام خمینی، روحالله، صحیفه امام، همان، جلد 6، ص 54.
5- غنییاری، محسن، روزشمار تاریخ معاصر ایران جمهوری اسلامی ایران، 22 بهمن تا 29 اسفند 1357، تهران: موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، 1392، ج 1، ص 424.
6- مقدمه قانون اساسی: «نهال انقلاب پس از یک سال و اندی مبارزه مستمر و پیگیر با باروری از خون بیش از شصت هزار شهید و صد هزار زخمی و معلول و با بر جای نهادن میلیاردها تومان خسارت مالی در میان فریادهای «استقلال، آزادی، حکومت اسلامی» به ثمر نشست و این نهضت عظیم که با تکیه بر ایمان و وحدت و قاطعیت رهبری در مراحل حساس و هیجانآمیز نهضت و نیز فداکاری ملت به پیروزی رسید موفق به درهم کوبیدن تمام محاسبات و مناسبات و نهادهای امپریالیستی گردید که در نوع خود سرفصل جدیدی بر انقلابات گسترده مردمی در جهان شد.»
7- بهادری جهرمی، محمد، بایستههای تفسیر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر مبنای مفهوم وکارکرد تفسیر در نظام حقوق اساسی، رساله دکتری دانشکده حقوق دانشگاه تهران (پردیس فارابی)، 1394، صص 195-196
8- مقدمه قانون اساسی: «طرح حکومت اسلامی بر پایه ولایت فقیه که در اوج خفقان و اختناق رژیم استبدادی از سوی امام خمینی ارائه شد انگیزه مشخص و منسجم نوینی را در مردم مسلمان ایجاد نمود و راه اصیل مبارزه مکتبی اسلام را گشود که تلاش مبارزان مسلمان و متعهد را در داخل و خارج کشور فشردهتر ساخت.»
🔻انجمن علمی حقوق عمومی اسلامی ایران | IPLAI
🌐
@iplai_ir