💠 بحثهایی کلی درباره کتاب مقدس (3)
✡️ بررسی متنی و سندی متون مقدس یهودی (قسمت اول)
🔹 ب) نسخههای خطی قدیمی کتاب مقدس
🌐 تعداد قطعههایی از
#کتاب_مقدس که از سدههای نخستین میلادی و به صورت نسخ موجود است، به هزاران عدد میرسد. اما اغلب آنها جزئی و ناقصاند و فقط بخشهای کوتاهی از کتاب مقدس یا یکی از
#عهدین را در بر میگیرند. اما در این میان چهار نسخهی قدیمی ذیل اهمیت دارند:
1⃣ نسخهی واتیکان
🔸 این نسخه خطی که از سال 1481 میلادی در کتابخانه واتیکان بوده، در اصل متعلق به اسکندریه است. گفته میشود این اثر به اوایل یا اواسط قرن چهارم میلادی (325-350) تعلق دارد و در میان این چهار نسخه از همه قدیمیتر است. این نسخه، که در ابتدا مشتمل بر 820 ورق بوده و بخشهایی از آن از بین رفته و امروزه 759 ورق آن در دست است، همهی
#عهد_قدیم و بخش عمدهی عهد جدید را دربردارد. اینکه این نسخه در چه زمانی و بهوسیله چه کسی کشف و چه زمانی به واتیکان منتقل شده است، معلوم نیست.
2⃣ نسخهی سینا
🔸 این نسخه را دانشمند آلمانی، کنستانتین تیشندورف، بین سالهای 1844 و 1859 م. در دیری در کوه سینا به تدریج کشف و تکمیل کرده است. نسخه فوق که اکنون در موزهای در انگلستان موجود است، کل عهد جدید و نیز قسمت عمدهی عهد قدیم و نیز رسالهی برنابا و شبان هرماس (از نوشتههای غیرقانونی عهد جدید) را دربردارد. تاریخ نگارش این نسخه را حدود زمان نگارش همان نسخه واتیکان و یا اندکی پس از آن میدانند.
3⃣ نسخهی اسکندریه
🔸 این نسخه را که سفیر انگلیس در سال 1624 م. از طرف سیریل لوکار، اسقف وقت قسطنطنیه، به پادشاه انگلستان اهدا نمود امروزه در موزهای در انگلستان نگهداری میشود و بر روی آن نوشته شده است که این کتاب از طرف آتاناسیوس به پاتریارک اسکندریه اهدا میشود. نسخه مذکور که گفته میشود مربوط به قرن پنجم میلادی است، کل عهد قدیم (غیر از چند شماره از سفر پیدایش و کتاب اول سموئیل و برخی مزامیر) و بخش عمدهی عهد جدید را دربر دارد. این نسخه در اصل 820 صفحه بوده که امروز 713 صفحه باقی مانده است.
4⃣ نسخهی افرایم
🔸 این نسخه که از سه نسخهی قبلی ناقصتر است و کمی از عهد قدیم و حدود نیمی از عهد جدید، یعنی بخشی از هر کتاب، را دربر دارد به قرن پنجم میلادی متعلق است. این نسخه داستانی جالب دارد. فردی در قرن دوازدهم میلادی این نسخه را در اختیار داشته و چون به زبان یونانی بوده، اهمیت آن را نمیدانسته است؛ پس خطوط آن را پاک کرده و بر روی آن مواعظ دانشمندی مسیحی به نام افرایم را که در قرن چهارم میزیسته، نوشته است. بعدها دانشمندی آلمانی در قرن نوزدهم آثار خط باقی مانده بر روی آن را بازسازی کرده و خوانده است. این نسخه اکنون در موزهی ملی پاریس نگهداری میشود.
✍️ نویسنده: عبدالرحیم سلیمانی اردستانی
📚 منبع: كتاب «بررسی متنی و سندی متون مقدس یهودی – مسیحی»، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، چاپ اول: بهار 1396.
📖 متن کامل مقاله در سايت اندیشکده:
👉
http://yon.ir/otestament
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉
@jscenter
🔸 هشتگ اصلی:
#متون_مقدس_یهودی