🕎 تاریخچهٔ سنت شفاهی (١) 📚 بررسی متنی و سندی متون مقدس یهودی (قسمت چهاردهم) 1⃣ #تلمود نام کتاب حجیمی است که برای #یهودیت_سنتی تقدّس و حجیّت دارد و در واقع دنباله و مکمل مجموعهٔ «کتاب مقدس عبرانی» یا همان #عهد_قدیم است. 2⃣ این مجموعهٔ عظیم مشتمل بر بحث‌های فقهی، اخلاقی و عقیدتی است، که در طی چندین قرن در میان عالمان یهود در گرفته و در سده‌های بعد از میلاد مسیح مکتوب شده است. 3⃣ به اعتقاد یهودیت سنتی محتوای این مجموعه که #شریعت_شفاهی خوانده می‌شود، مانند تورات، که #شریعت_مکتوب خوانده می‌شود، #وحیانی است و موسی (ع) آن را نیز در کوه سینا دریافت کرده است. 4⃣ اعتقاد بر این است که عمدهٔ مطالب #تورات_شفاهی همان احکام و دستوراتی است که در درون عبارت‌های #تورات_کتبی مستتر است و در واقع تورات شفاهی آن احکام را بیرون می‌آورد و شفاف می‌سازد. 5⃣ البته گفته می‌شود که تعدادی حکم و دستور نیز در تورات شفاهی وجود دارد که در تورات کتبی نبوده است! 6⃣ بنابراین بنیان و اساس کتاب تلمود اعتقاد به یک سنت شفاهی است که آن نیز به موسی (ع) منسوب است و به همین جهت وحیانی است و حجیّت دارد؛ اما: 🔸این اعتقاد در چه فضایی شکل گرفته و بر چه مبنای عقلی یا نقلی استوار است؟ 🔸سنت شفاهی چه سیری را طی کرده تا این‌که سرانجام مکتوب شده است؟ 🔸و این‌که مجموعه‌ی تلمود چگونه تدوین شده و ساختار و محتوای آن چگونه است؟ ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

🕎 مقصود از تورات در متون اسلامی (١) 📚 بررسی متنی و سندی متون مقدس یهودی (قسمت شانزدهم) 1⃣ واژهٔ #تورات مکرر در قرآن به‌کار رفته و دربارهٔ منشأ و محتوای آن سخن گفته شده. واژهٔ تورات در سنّتِ «یهودیتِ قبل از اسلام» حداقل در سه معنا یا برای اشاره به سه مصداق به‌کار رفته است: 🔸١. گاهی مقصود، #اسفار_خمسه است. 🔸٢. گاهی مقصود، همهٔ #عهد_قدیم است. 🔸٣. گاهی مقصود، همهٔ متون مقدس یهودی (عهد قدیم و #تلمود) است. 2⃣ پرسشی که در اینجا مطرح می‌گردد این است که: 👈 وقتی قرآن یا روایات کلمهٔ «تورات» را به‌کار می‌برند، مقصود کدام‌یک از این سه اصطلاح است؟ 3⃣ البته این پرسش دربارهٔ مواردی است که متون اسلامی به «توراتِ موجود در آن زمان» اشاره می‌کند و نه مواردی که اشاره به «توراتِ نازل شده بر حضرت موسی» می‌کند. ✍️ نویسنده: عبدالرحیم سلیمانی اردستانی ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

🕎 مقصود از تورات در متون اسلامی (٢) 📚 بررسی متنی و سندی متون مقدس یهودی (قسمت شانزدهم) 1⃣ متن فعلی #عهد_قدیم به همین صورت امروزی در زمان ظهور اسلام در دست اهل کتاب بوده است. 2⃣ همچنین مطابق تحقیقات دانشمندان جدید، هیچ‌یک از کتاب‌های عهد قدیم، از جمله #اسفار_خمسه توراتِ موجود را نمی‌توان به حضرت موسی نسبت داد و این متون همه بعد از #اسارت_بابلی، یعنی قرن‌ها پس از موسی (ع) نوشته شده‌اند. 3⃣ پس اگر از قرآن برمی‌آید که خداوند کتابی همانند قرآن به‌نام #تورات بر حضرت موسی نازل کرده است، هرگز آن «کتابِ نازل‌شده» نمی‌تواند بر همین «کتابِ موجود» منطبق شود. 4⃣ علاوه بر نکات فوق، محتوای اسفار پنج‌گانهٔ توراتِ موجود، تاریخ قوم اسرائیل، زندگی‌نامه و سخنان حضرت موسی است و هرگز به لحاظ ساختار محتوایی شباهتی با قرآن ندارد. 5⃣ علاوه بر این‌که مطالب زیادی در این متون یافت می‌شود که با قرآن سازگاری ندارند و بنابراین قرآن نمی‌تواند بگوید این متونِ موجود، همان کتابِ نازل شده‌اند. ✍️ نویسنده: عبدالرحیم سلیمانی اردستانی ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

🕎 مقصود از تورات در متون اسلامی (۴) 📚 بررسی متنی و سندی متون مقدس یهودی (قسمت شانزدهم) 👈 ۴. آیاتی که بین «کتاب نازل‌شده» و «کتاب موجود» فرق می‌گذارند: 🕋 «ما تورات را که در آن رهنمود و روشنایی بود نازل کردیم. پیامبرانی که تسلیم فرمان خدا بودند به‌وسیله آن برای یهودیان داوری می‌کردند و الهیّون و دانشمندان به‌وسیله "آنچه برای آنان از کتاب خدا حفظ شده بود"، داوری می‌کردند…». (مائده، ۴۴) 1⃣ طبق آیه، پیامبران با «توراتِ نازل‌شده» و عالمان با «مقداری از کتاب که برای آنان حفظ شده بود» حکم می‌کردند. پس آنچه پیامبران به‌وسیلهٔ آن حکم می‌کرده‌اند با آنچه عالمان به‌وسیلهٔ آن حکم می‌کرده‌اند متفاوت بوده است. این سخن دقیقاً با تاریخ منطبق است، یعنی پس از دورهٔ #اسارت_بابلی دورهٔ #عالمان_یهود آغاز می‌شود و این همان زمانی است که «کتاب فعلی» به‌وجود آمده است. 2⃣ در نتیجه: مطابق قرآن، کتابی از سنخِ قرآن به‌نام #تورات بر حضرت موسی نازل شده و کتابی با همین نام در زمان نزول قرآن در دست اهل کتاب بوده است. اما «کتابِ موجود» نه عینِ «کتابِ نازل‌شده» بوده و نه به‌کلی غیر از آن است. مطالب حق و مهمی مانند توحید و معاد و اعمال صالح در این کتاب موجود بوده که ریشه در وحی الهی داشته است. 3⃣ اما از سوی دیگر نه این کتاب همهٔ وحی الهی را در برداشته و نه از مطالب زاید و باطل پیراسته بوده است. به‌همین دلیل قرآن و روایات گاهی با عنوان «تورات» به «کتابِ نازل‌شده» اشاره می‌کنند و البته اوصافی شبیه قرآن را برای آن به‌کار می‌برند، و گاهی با همین نام اشاره به «متنِ موجود در آن زمان» می‌کنند که البته آن را نیز به‌صورت اجمالی تصدیق می‌کنند. 4⃣ بنابراین آنچه قرآن و روایات دربارهٔ چیستی و ماهیت متون مقدس پیشین بیان می‌کنند با تحقیقات محققان جدید غربی هماهنگ است. محققان جدید نیز قائل‌اند که همهٔ متون #عهد_قدیم بعد از اسارت بابلی با استفاده از منابعی تألیف شده‌اند، اما این محققان نمی‌توانند بگویند هیچ‌یک از مطالب آن منابع ریشه در وحی الهی نداشته است. ✍️ نویسنده: عبدالرحیم سلیمانی اردستانی ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

🕎 کتاب مزامیر داوود (١) 1️⃣ در بخش مکتوباتِ #عهد_قدیم ۶ کتاب وجود دارد که جنبهٔ تاریخی ندارند. این ۶ کتاب عبارت‌اند از: مزامیر، امثال، ایوب، غزل‌غزل‌های سلیمان، مراثی ارمیا و جامعه سلیمان. 2️⃣ ۵ کتاب از این مجموعه (غیر از مراثی ارمیا) بخشی را تشکیل می‌دهد که مطابق تقسیم نسخهٔ #سبعینیه، کتاب‌های حکمت، مناجات و شعر خوانده می‌شود. در ادامه به بررسی اجمالی محتوا، تاریخ نگارش و نویسندهٔ کتاب #مزامیر می‌پردازیم. 3️⃣ مزامیر جمع مزمور به معنای سرود است و کتاب مزامیر مجموعه‌ای از سرودهاست که سنّت یهودی قسمت عمدهٔ آنها را به حضرت #داوود و بقیه را به افرادی دیگر نسبت می‌دهد. این سرودها در واقع نیایش خداوند، ستایش او، دعا به درگاه او، اعتراف به گناهان و طلب بخشایش و شکر‌گزاری و… هستند. 4️⃣ با نگاه کلی به مطالب این کتاب در می‌یابیم که در آن عشق و شور با تعبّد و شریعت جمع شده است: 🔸خداوند را دوست می‌دارم زیرا ناله و فریاد مرا می‌شنود و به درخواست من گوش می‌دهد، پس تا آخر عمر نزد او دعا خواهم کرد. (١١۶ : ١-٢) 🔸تنها تو ای خداوند، بلی، تنها تو سزاوار تجلیل و تکریم هستی، نه ما، زیرا تو سرشار از رحمت و وفا می‌باشی. (١١۵ : ١) 🔸خداوند را ستایش کنید، زیرا او نیکوست و رحمتش بی‌پایان. (١١٨ : ١) 5️⃣ این عشق به خداوند و پرستش او همراه با اطاعت محض است: 🔸ای خداوند، تو همه‌چیز من هستی، به‌همین سبب است که گفته‌ام مطیع کلامت خواهم بود. با تمام دل خود طالب رضامندی تو هستم. (١١٩ : ۵٧) 🔸خداوندا به این خدمتگزارت احسان نما تا زنده بمانم و کلام تو را اطاعت کنم. چشمانم را بگشا تا حقایق شگفت‌انگیز کلام تو را ببینم. من در این دنیا غریب هستم؛ ای خدا، احکام خود را از من مخفی مدار. اشتیاق به دانستن اوامر تو، همچون آتش، همواره جانم را می‌سوزاند. (١١٩ : ١٧-٢٠) 📖 متن کامل این مقاله: 👉 http://jscenter.ir/jewish-studies/jewish-bibliography/9373 ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

💎 داوری قرآن دربارهٔ تورات موجود (٢) 📚 بررسی متون مقدس یهودی (قسمت ١٧) 🕎 تحریف کتب پیشین 1️⃣ نکتهٔ دیگر این‌که، دانشمندان جدید عموماً می‌گویند: #تورات و دیگر قسمت‌های #عهد_قدیم بعد از #اسارت_بابلی، یعنی از حدود 500 ق.م. به این طرف، به‌تدریج با استفاده از منابع موجود، توسط افرادی مانند #عزرای_کاتب «تألیف» شده‌اند. 2️⃣ پس اولاً ظاهر آیات قرآن، دالّ بر #تحریف_لفظی نیست و ثانیاً تحریف لفظی با واقعیت خارجی سازگاری ندارد. در واقع متون موجود #تألیف شده‌اند و نه #تحریف! 3️⃣ فرق است بین این‌که کسی کتابی را با استفاده از منابع زمان خود تألیف کند و مطالب مهم وحیانی را نیز در ضمن آن بیاورد، با این‌که کتابی را دست‌کاری کند. 🕋 «فَوَیلٌ لِلَّذِینَ یكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَیدِیهِمْ ثُمَّ یقُولُونَ هَذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِیشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِیلًا فَوَیلٌ لَهُمْ مِمَّا كَتَبَتْ أَیدِیهِمْ وَ وَیلٌ لَهُمْ مِمَّا یكْسِبُونَ». (بقره : ٧٩) 4️⃣ کتاب کیمیای سعادت از غزالی یا المحجة البیضاء از فیض کاشانی مطالب حق قرآنی را دربردارند و اصول مهمی مثل توحید، نبوت، معاد و... را از قرآن گرفته و در خود دارند. اما هرگز نمی‌توان آنها را «قرآنِ تحریف شده» خواند، بلکه باید آنها را «کتابِ تألیف شده» به‌حساب آورد. ✍️ نویسنده: عبدالرحیم سلیمانی اردستانی ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

✡ قوم یهود از برگزیدگی تا نژادپرستی (١) 1⃣ در #تورات فقراتی آمده است که جایگاه ویژهٔ #قوم_اسرائیل را نشان می‌دهد. از این کتاب برمی‌آید که برنامهٔ خدا این بوده که از نسل ابراهیم قومی به‌وجود آورد و به آن قوم جایگاهی ویژه دهد. اصل اعتقاد به #برگزیدگی قوم اسرائیل به عهدی برمی‌گردد که بین خداوند و ابراهیم (ع) بسته شد که خدا در ازای اطاعتِ بی چون و چرایِ ابراهیم در ماجرای #ذبح فرزندش به او داده است. 2⃣ در بخش‌های بعدیِ تورات و نیز دیگر قسمت‌های #عهد_قدیم بحث اصلی در راستای تحقّق این وعده است. از نسل ابراهیم قومی شکل می‌گیرد که به نوادهٔ او #یعقوب (اسرائیل) منسوب است. این قوم در مصر تحت شکنجه و اسارت قرار می‌گیرد و خداوند موسی (ع) را برای نجات آن مأمور می‌کند. 3⃣ از این پس، سخن دربارهٔ این قوم و ماجراهای آن است. موسی (ع) به یاری خداوند، قوم را از اسارت نجات می‌دهد و در بیابان به دستور خداوند، به آنان گوشزد می‌کند که آنان قوم خاص و برگزیدهٔ خدا هستند. در واقع، موسی (ع) عهد خداوند با ابراهیم (ع) را تجدید و یادآوری می‌کند: ✍ خداوند خطاب به موسی فرمود: «دستورات مرا به بنی‌اسرائیل بده و به ایشان بگو: شما دیدید که من با مصری‌ها چه کردم و چطور مانند عقابی که بچه‌هایش را روی بال‌ها می‌برد، شما را برداشته، پیش خود آوردم. حال "اگر مطیع من باشید و عهد مرا نگه‌دارید"، از میان همهٔ اقوام، شما قوم خاص من خواهید بود. هر چند سراسر جهان مال من است، اما شما برای من ملّتی مقدس خواهید بود و چون کاهنان مرا خدمت خواهید کرد. (سِفر خروج) 4⃣ و در جای دیگر آمده است: ✍ قربانگاه‌های کافران را بشکنید... بت‌هایشان را بسوزانید؛ چون شما قوم مقدّسی هستید که به خداوند خدایتان اختصاص یافته‌اید. او از بین تمام مردمِ رویِ زمین شما را انتخاب کرده تا برگزیدگان او باشید. شما کوچک‌ترین قوم روی زمین بودید، پس او شما را به‌سبب این‌که قومی بزرگ‌تر از سایر قوم‌ها بودید، برنَگُزید و محبت نکرد، بلکه به این دلیل که شما را دوست داشت و می‌خواست عهد خود را که با پدرانتان بسته بود به‌جا آوَرَد. (سِفر تثنیه) 5⃣ و در دیگر قسمت‌های عهد قدیم همین مضمون به صورت‌های مختلف تکرار شده است. ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

✡ خاندان راکفلر؛ بانکداران آخرالزمانی (۴) ☠ همکاری راکفلرها در تشکیل #اسرائیل 1⃣ #ویلیام_بلاکستون، ثروتمند و بشارت‌دهندهٔ اِوانجلیست از مهم‌ترین شخصیت‌های مسیحی-صهیونیستی آمریکاست که این جنبش را تأسیس کردند. وی از کودکی شیفتهٔ خواندن #عهد_قدیم و پیگیری پیشگویی‌هایی بود که در این کتاب درباره #ظهور_مسیح ذکر شده بود. 2⃣ او که با سرمایه‌گذاری در زمینهٔ ساخت‌وساز، ثروت هنگفتی به‌دست آورده بود، اعتقاد داشت این ثروت بی‌جهت به او داده نشده! در همین راستا وی برای فراهم ساختن زمینه‌های ظهور مسیح، رهبری جنبشی که هدف آن #بازگرداندن_یهود_به_فلسطین قبل از ظهور مسیح بود را، عهده‌دار شد. 3⃣ بلاکستون کتاب «یسوع می‌آید» را در سال ١٨٧٨م منتشر کرد که تأثیر بسیار زیادی بر پروتستانیسم انجیلی آمریکا گذاشت. این کتاب «آرمان‌گرایی صهیونیستی» را در چارچوب اعتقاد به «عصر هزاره خوشبختی» منعکس می‌کرد. 4⃣ این کتاب توانست توجه رهبران و روحانیون مسیحی را به بازگشت مسیح جلب کند. در میان این افراد روحانیون پروتستان، کاتولیک، سرمایه‌داران و سیاستمدارانی از قبیل #جان_راکفلر، #ویلیام_راکفلر و... به‌چشم می‌خوردند. 5⃣ در سال ١٨٩١، بلاکستون درخواستی برای «بنیامین هاریسون»، رئیس‌جمهور آمریکا نوشت و در آن از او خواست، جهت بازگرداندن #یهودیان به #فلسطین وارد عمل شود. او این درخواست را به امضای ۴١٣ تن از شخصیت‌های برجسته مسیحی آمریکا رساند. در میان این افراد، امضای بزرگ خاندان راکفلر در آن زمان، یعنی #جان_راکفلر نیز دیده می‌شد! 📖 متن کامل مقاله به‌همراه مستندات: 👉 http://jscenter.ir/other-topics/jewish-families/8632 ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 کتاب مقدس یهود در نگاه اندیشمندان غربی (١) 1⃣ دیدگاه‌های گوناگونی دربارهٔ خاستگاه #کتاب_مقدس_یهود وجود دارد. گروهی، #عهد_قدیم را وحی الهی نمی‌دانند و عدهٔ دیگری آن را وحی الهی می‌خوانند. کسانی که معتقد به وحی الهی‌اند به دو گروه تقسیم می‌شوند: 2⃣ گروه اول معتقد به وحی مکانیکی می‌باشند. 👈 آن‌ها می‌گویند کلمه کلمه و حرف حرف #کتاب_مقدس املاء از جانب خداوند است. در سفر خروج می‌خوانیم: «پس موسی تمام سخنان پروردگار را نوشت» و در کتاب ارمیا آمده است: «کلام و سخنی که از سوی پروردگار به ارمیا رسید در حالی که ارمیا می‌گفت: چنین سخن گفت پروردگار» 3⃣ گروه دوم معتقد به وحی دینامیکی یا فکری می‌باشند. 👈 براساس این نظریه، واژگان آیات کتاب مقدس واژگانی بشری هستند، اما حقیقت و واقعیت کتاب مقدس الهام الهی است، یعنی معانی از سوی خداوند بر نویسندگان کتاب مقدس الهام شد و ایشان آن معانی را در قالب جملات بشری در آوردند. 4⃣ در برابر این گروه، گروهی از فلاسفه غرب و دانشمندان غربی کتاب مقدس را وحی الهی نمی‌دانند. #تولستوی ناسازگاری آیات کتاب مقدس را دلیل وحیانی نبودن آن می‌خواند: ✍ #تورات عدالت را توصیه می‌نماید “چشم به‌جای چشم، دندان به‌جای دندان” در صورتی‌که عدالت #انجیل آن است که “در برابر شرور مقاومت نکنید، اگر گونهٔ راست شما را سیلی زدند گونهٔ چپ را پیش آورید، و اگر جامهٔ شما را ربودند شنل خود را بدهید.” با این ناسازگاری میان آیات امکان ندارد کتاب مقدس را الهام و وحی الهی بخوانیم. 5⃣ او به همین جهت پیشنهاد می‌کند کلیسا از عهد جدید و قدیم یکی را به‌عنوان وحی الهی معرفی نماید و از ایجاد سازش و سازگاری میان آیات آن دو اجتناب ورزد. 6⃣ بوئر یکی از فیلسوفان هگلی نیز ازجمله فلاسفه‌ای است که وحی بودن تورات و انجیل را باور ندارد. او که سال‌های آخر عمر خود را وقف بررسی‌های تاریخی و انتقادی کرد، کتابی به‌نام «نقادی انجیل‌شناسانه تاریخ یوحنا» نگاشت. ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 دو نسخهٔ قدیمی عهد عتیق (١) 1⃣ مجموعهٔ #عهد_قدیم در اصل به زبان #عبری، و اندکی از آن به زبان #آرامی که هم‌خانوادهٔ عبری است، نوشته شده است. 2⃣ اما پس از فتوحات اسکندر مقدونی در قرن چهارم و رواج فرهنگ و زبان یونانی در سراسر حوزهٔ دریای مدیترانه، بسیاری از یهودیانی که در این مناطق پراکنده بودند، دیگر زبان اولشان عبری نبود، بلکه به #زبان_یونانی سخن می‌گفتند. 3⃣ این امر موجب شد که در قرن سوم قبل از میلاد و در زمانی که #بطلمیوس_فیلادلفوس بر مصر حکومت می‌کرد به‌دستور او مجموعهٔ عهد قدیم به زبان یونانی ترجمه شود. 4⃣ گفته می‌شود ٧٢ عالِم در ترجمهٔ این مجموعه نقش داشته‌اند؛ به همین سبب این نسخه به #سبعینیه یا #هفتادین معروف شده و از آن با علامت «Lxx» که به عدد رومی به‌معنای ٧٠ است یاد می‌شود. 5⃣ گفته می‌شود بطلمیوس از کاهن اورشلیم درخواست کرد تا عالمانی را برای ترجمهٔ #کتاب_مقدس یهودی به مصر بفرستد و آن کاهن از هر قبیله ۶ نفر را فرستاد. 6⃣ اما دانشمندان جدیدِ کتاب مقدس می‌گویند: این ترجمه تدریجاً صورت گرفته و به‌تدریج بخش‌هایی به آن افزوده شده است. ابتدا #اسفار_خمسه تورات در زمان بطلمیوس و سپس بقیهٔ کتاب‌ها به‌تدریج تا حدود سال ١٨٠ ق.م. ترجمه شده است. 7⃣ بنابراین ما با دو نسخهٔ قدیمی از مجموعهٔ عهد قدیم روبه‌رو هستیم، یکی #نسخه_عبری که یهودیان آن را #کتاب_مقدس_عبرانی می‌نامند و دیگری #نسخه_یونانی که سبعینیه یا Lxx خوانده می‌شود. ✍️ عبدالرحیم سلیمانی اردستانی ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 دو نسخهٔ قدیمی عهد عتیق (٢) 1⃣ گفتیم ما با دو نسخهٔ قدیمی #عهد_قدیم روبه‌رو هستیم، یکی #نسخه_عبری (کتاب مقدس عبرانی) و دیگری #نسخه_یونانی يا #سبعینیه. این دو ترجمه علاوه بر تفاوت‌های جزئی محتوایی، دو تفاوت عمده دارند: 2⃣ اول: در نسخهٔ سبعینیه ٧ کتاب وجود دارد که اثری از آنها در نسخهٔ عبری نیست!! همچنین در کتاب‌هایی که در هر دو نسخه وجود دارد، نسخهٔ سبعینیه فصل‌هایی اضافه دارد (کتاب‌های اضافی، کتاب‌های قانونی درجهٔ دوم یا کتاب‌های اپوکریفایی خوانده می‌شود). 3⃣ دوم: ترتیب و تقسیم این دو نسخه با هم تفاوت دارد. گویا نسخهٔ عبری با توجه به اهمیت یا وثاقت نویسنده تقسیم شده است. در ابتدای این مجموعه پنج سِفر #تورات و سپس کتاب‌های منسوب به انبیاست که #نبییم خوانده می‌شود. در بخش سوم کتاب‌هایی واقع شده است که مکتوبات يا #کتوبیم خوانده می‌شود. 4⃣ اما تقسیم نسخهٔ سبعینیه گویا برحسب موضوع است. در ابتدا بخش تاریخی عهد قدیم واقع شده است که با پنج سِفر تورات آغاز می‌شود. پس از آن کتاب‌های حکمت، مناجات و شعر و در پایان کتاب‌های پیشگویی آمده است. 5⃣ نکتهٔ دیگر این‌که برخی از کتاب‌هایی که در نسخهٔ عبری، یک کتابِ واحد است، در نسخهٔ سبعینیه تقسیم شده و به‌صورت دو کتاب آمده است. ✍️ عبدالرحیم سلیمانی اردستانی ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 دو نسخهٔ قدیمی عهد عتیق (٣) 📚 کتاب‌های #عهد_قدیم مطابق ترتیب و چینش #نسخه_عبری به قرار زیرند: 1⃣ #تورات، مشتمل بر پنج سِفر: پیدایش، خروج، لاویان، اعداد و تثنیه. 2⃣ انبیاء یا #نبییم که به دو بخش انبیای متقدم و متأخر تقسیم می‌شود و این دومی به‌نوبهٔ خود به انبیای بزرگ و کوچک تقسیم می‌شود (مقصود از بزرگ و کوچک، زیاد یا کم بودن حجم کتاب‌هاست). انبیای متقدم کتاب‌های یوشع، داوران، سموئیل و پادشاهان را شامل می‌شود و انبیای متأخر پانزده کتاب را در بر می‌گیرد که از این میان کتاب‌های اشعیا، ارمیا و حزقیال انبیای بزرگ خوانده می‌شوند و دوازده کتاب باقیمانده انبیای کوچک، که عبارت‌اند از: هوشع، یوئیل، عاموس، عوبدیا، یونس، میکاه، ناحوم، حَبقوق، صَفَنیا، حجّی، زکریا و ملاکی. 3⃣ #کتوبیم يا مکتوبات یا نوشته‌ها شامل یازده کتاب می‌شوند که عبارت‌اند از: مزامیر داود، امثال سلیمان، ایوب، غزل غزل‌های سلیمان، روت، مراثی اِرمیا، اِستَر، جامعه سلیمان، دانیال، عزرا و نحمیا، تواریخ ایام. 📚 اما ترتیب کتاب‌های عهد قدیم مطابق #نسخه_سبعینیه (غیر از هفت کتابی که در نسخهٔ عبری نیست) به قرار زیر است: 1⃣ کتاب‌های تاریخی که اسفار پنجگانهٔ تورات، یوشع، داوران، روت، دو کتاب سموئیل، دو کتاب پادشاهان، دو کتاب تواریخ ایام، عزراء، نحمیا و استر را شامل می‌شود. کتاب‌های سموئیل و پادشاهان و تواریخ ایام که در نسخهٔ عبری یک کتاب بودند، در این نسخه هریک دو کتاب‌اند. همچنین عزراء و نحمیا که در نسخهٔ عبری یک کتاب بودند در اینجا از هم جدا هستند. 2⃣ بخش دوم یعنی «حکمت و مناجات شعر» پنج کتاب ایوب، مزامیر داود، امثال سلیمان، جامعه سلیمان و غزل‌غزل‌های سلیمان را شامل می‌شود. 3⃣ کتاب‌های پیشگویی شامل هفده کتاب می‌شود که به این قرار است: اشعیا، ارمیا، مراثی ارمیا، حزقیال، دانیال، هوشع، یوئیل، عاموس، عوبدیا، یونس، میکاه، ناحوم، حبقّوق، صفنیا، حجّی، زکریا و ملاکی. 💥 بنابراین تعداد کتاب‌های عهد قدیم بنابر نسخهٔ سبعینیه بدون احتساب کتاب‌های اضافی ٣٩ عدد و با احتساب آن‌ها ۴۶ عدد است. اما در نسخهٔ عبری با توجه به این‌که هفت کتاب اضافی در آن نیست و برخی از کتاب‌های دیگر که در نسخهٔ سبعینیه دو کتاب‌اند، در این نسخه یک کتاب هستند، تعداد کتاب‌ها کمتر است. علاوه بر این، کتاب‌های دوازده‌گانهٔ انبیای کوچک هم به‌دلیل کمیِ حجمشان در یک طومار نوشته می‌شده است و بنابراین گفته می‌شود که کتاب عهد قدیم یهود مشتمل بر ٢۴ کتاب است. ✍️ عبدالرحیم سلیمانی اردستانی ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter