#حق_با_علی_است(15) (قسمت ششم، بخش دوم)
ولایت علی بن ابی‌طالب (علیهما‌السلام)، حقیقت و باطن نماز در آیات قرآن کریم
بنا شد تا برخی از آیاتی که در آن‌ها به نماز اشاره شده ولی روایات می‌فرمایند که مقصود حقیقی و تأولیشان ولایت امیرالمؤمنین (علیهالسلام) است تقدیم شود؛
مبحث را با حدیثی از خود حضرت امیر (صلوات‌الله‌علیه) آغاز می‌کنیم:
حقيقت نمازِ مؤمن، من هستم!، من هستم مقصود ندای حی علی الصلاة (بشتابيد به سوی نماز)، من هستم مقصود ندای حی علی الفلاح (بشبتابيد به سوی رستگاری)، من هستم مقصود ندای حی علی خیر العمل (بشتابيد به سوی بهترين عمل)[1].
اما، نمونه آیات:
نمونه آیه‌ی شماره ۱:
«وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَکَبیرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخاشِعینَ[2]
از صبر و نماز یارى جویید؛ و این کار (یعنی استعانت از نماز) جز براى خاشعان، دشوار و سنگین است.»
امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام) خطاب به سلمان (علیه‌الرحمه) می‌فرماید:
حقیقت نماز در قرآن ولایت من است؛ و کسی حقیقتاً نماز را به پا داشته که ولایت مرا اقامه کرده باشد،...
سلمان از حضرت امیر صلوات‌الله‌علیه دلیل این مطلب را از قرآن جویا شد؛
حضرت فرمود: دلیل این مطلب، این آیه‌ی قرآن است:
«وَاسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ وَ إِنَّها لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَی الْخاشِعِینَ»
[منظور از] صبر در این آیه، پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) است و [مقصود از] نماز، اقامه‌ی ولایت من است.
به همین دليل خداوند فرموده: إِنَّها لَکَبِیرَةٌ (و ضمیر «ها» در آیه به «صلاة یعنی نماز» بر می‌گردد و نفرموده (إنهما)، یعنی بیان نداشته که کمک گرفتن از صبر و نماز هر دو سخت است، بلکه تنها به سخت بودن نماز اشاره کرده، چرا که حمل ولایت (من) که حقیقت نماز است، کاری بزرگ و سنگین است؛ مگر برای خاشعین که همان شيعيان هستند كه خداوند قلبشان را برای پذيرش ولايت من خاشع كرده است.)»[3].
آیه‌ی شماره ۲:
«ما سَلَکَکُمْ فِی سَقَرَ * قالُوا لَمْ نَکُ مِنَ الْمُصَلِّینَ[4]
چه چیز شما را به دوزخ وارد ساخت»؟! * مى‌گویند: ما از نمازگزاران نبودیم.»
حضرت امام محمد باقر (علیهالسلام) در تفسیر آیه فوق که در آن به حسب ظاهر جهنمیان اولین و اصلی‌ترین دلیل دوزخی شدنشان را نمازگزار نبودن عنوان کرده‌اند می‌فرماید:
مقصود از اینکه می‌گویند: «لَمْ نَکُ مِنَ المُصَلِّینَ - از نمازگزاران نبودیم» یعنی از شیعیان علیّ‌بن‌ابی‌طالب علیهما‌السلام نبودند[5].
امام صادق (علیهالسلام) در بیان بسیار تأمّل‌برانگیز خود در تفسیر این آیه می‌فرمایند:
در عرب، مصلی به اسبی گفته می‌شود که پشت سر اسب پیشتاز در حرکت است، بر این اساس «لَمْ نَکُ مِنَ المُصَلِّینَ - از نمازگزاران نبودیم»، یعنی از کسانی نبودیم که پشت سر پیشتاز و پیشوا و امیر مؤمنان علی بن ابی‌طالب (علیهما‌السلام) حرکت می‌کنند نبودیم[6]!
نمونه آیه‌ی شماره ۳:
«حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطى وَ قُومُوا لِلهِ قانِتینَ[7]
در انجام [به موقع و کامل] همه‌ی نمازها و [به خصوص] نماز وسطى (نماز ظهر) کوشا باشید و از روى خضوع و اطاعت، براى خدا به پاخیزید.»
حضرت امام جعفر صادق (علیهالسلام) در تفسیر آیه فوق می‌فرمایند:
[حقیقت] نماز، رسول‌خدا (صلیاللهعلیهوآله)، امیرالمؤمنین (علیهالسلام)، فاطمه (سلام‌الله‌علیها)، حسن (علیهالسلام) و حسین (علیهالسلام) می‌باشند.
و مراد از [حقیقت] صلاة الوسطی، امیرالمؤمنین (علیهالسلام) می‌باشد.
و مقصود از قُومُوا لِلهِ قانِتِینَ، [یعنی] در راه اطاعت ائمّه (علیهم السلام) به پا خیزید[8].
پانوشت‌ها:
[1] الفضائل، ابوالفضل شاذان قمى، ص۸۴.
[2] بقره:۴۵
[3] بحار الانوار، علامه مجلسی، ج۲۶، ص۱.
[4] مدّثر:۴۲و۴۳
[5] بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج۵۱، ص۶۱.
[6] الکافی، ثقة الاسلام كلینی، ج۱، ص۴۱۹.
[7] بقره:۲۳۸
[8] تفسیر العیاشی، ج۱، ص۱۲۸.
#مبلغ_غدیر_باشیم
#غدیری‌ام
#عید_بزرگ_غدیر
✅ کانال رسمی کتاب جمکران:
@ketabejamkaran