⭕️ نشست ضرورت انعکاس فلسفه در علوم انسانی و حقوق عمومی
ارائه دهنده: دکتر مهدی زارع
📌در ادوار و جوامع مختلف چیزی که سبب شده است تا همه دانش ها از حیث کارکرد و روش در معرض تحول باشند، نگاه فلاسفه هر عصر یا هر جامعه به « ماهیت علم» بوده است.
🔸 درباره عامل ایجاد دانش های مختلف و همچنین تفکیک دانش ها از هم دو نظر وجود دارد. برخی ملاک پیدایش و تفکیک را «ماهیت یا اهداف هر دانش» می دانند و برخی دیگر «موضوع هر دانش». نظر اخیر نظر مشهور است که ایجاد دانش جدید را مساوی با وجود موضوع جدید می داند. ابن سینا را می توان بنیانگذار این رویکرد در فلسفه اسلامی دانست.
🔹 اگر این نظر را بپذیریم و بپذیریم که تمایز علم به تمایز موضوع باشد، آنگاه در مورد فلسفه به عنوان یک دانش معین و مشخص می توان گفت که موضوع این دانش، موجود است.
🔸 از آنجا که فلسفه درصدد تحلیل هستی است لذا فلسفه به هرچه که موجود است از باب هستی شناختی وارد می شود و از این روی فلسفه را مادر علوم دانسته اند.
🔹 تاثیری که همه دانشها چه علوم انسانی، چه دانش های تجربی از فلسفه می پذیرند در دو ساحت "روش شناسی" و "معرفت شناسی" از بروز بیشتری برخوردار است.
🔸 بدون تردید در دانشی مثل حقوق هم این تاثیر و تاثر وجود دارد. خصوصا در حقوق عمومی به واسطه وجود پدیده قدرت، بیشترین تاثیر از مکتب فلسفی گرفته می شود.
🔹 علاوه بر این ها، کارکرد مهم فلسفه در سایر علوم و دانش ها، جهت دهی به توسعه مرزهای دانش است.
🔸 توصیفات و توصیه های هر رویکرد فلسفی نسبت به دانش های مختلف "جهت" توسعه و گسترش هر دانشی را تعیین می کند و در واقع علوم مختلف، متاثر از رویکرد فلسفی جهت دهی می شوند. وضعیت علوم قبل و بعد از رنسانس موید این مدعاست.
🔸 هر دانشی برای گسترش مرزهای خود باید به سه سنخ پرسش پاسخ دهد؛ اول. پرسش های هستی شناختی، دوم.پرسش از نظام غایات هر دانش، سوم. پرسش از ارتباطات درونی بین اجزای هر دانش.
🔹همه دانش ها در پاسخ به سه پرسش فوق، مرهون فلسفه هستند و تمام این پاسخها خودآگاه یا ناخودآگاه بر یک رویکرد فلسفی استوار است.
🔸 با توجه به الگوهای رقیب در نظام های حکمرانی برای رسیدن به یک نظریه مطلوب حکمرانی منطبق بر اقتضائات بومی، میبایست کلان موضوعاتی مانند هستی شناسی نظام حقوقی، هدفمندی نظام حقوقی و معماری نظام حقوقی بر پایه فلسفه بومی پایه گذاری گردد وگرنه از نسخه ای در اداره کشور استفاده خواهیم نمود که با بافت اجتماعی مردم همخوان نیست.
@mahdizare_11