📚 تحلیلی بر شورش مردم در زمانه عثمان بن عفان(4)
- گفتیم که بعضی از رفتار حکومتی عثمان زمینه ساز خشم عمومی مردم نسبت به دستگاه حکومت او شد. مثل اینکه او پستهاى حسّاس خلافت اسلامى را در ميان اطرافيان و خويشاوندان خود كه بسيارى از آنان افرادی نالايق، فاسد و دور از تعاليم اسلام بودند تقسيم نمود. نمونه هایی از این سیاست را در پست قبلی آوردیم.
- عثمان در کنار جلب منافقان و افراد فاسد در حکومت، صحابه دلسوز و معترض را نیز طرد و شخصيت هاى بسيار بزرگوار و برجسته اى همچون «ابوذر»، «عمار یاسر»، «عبدالله بن مسعود» و... را تبعید و یا مجازات كرد. در این پست نیز مثالهایی از سیاست طرد و سرکوب صحابه دلسوز و منتقد مطرح می کنیم.
💠 برخورد عثمان با ابوذر و تبعید او به شام و ربذه
- ابوذر، اسراف و تبذیر و بخشش هاى ناهنجار خلیفه سوم را برنتابید و علیه آن خروشید و تحریف هایى را که مى خواستند براى پشتوانه سازى این حاتم بخشى ها درست کنند، تحمل ننمود و بر خلیفه و توجیه گرى کعب الأحبار، طعن زد و لذا خلیفه، این فریادِ رساى عدالتخواهى را به شام که دیارى تازه مسلمان و نا آشنا به فرهنگ اسلام بود تبعید کرد.
- در شام نیز معاویه از فریادهاى ابوذر در امان نماند و با سخت ترین و رنج آمیزترین شکلی ابوذر را به مدینه بازگرداند.
- هنگامی که ابوذر از تبعید شام بازگشت عثمان سعی کرد او را به سخنان خلافی متهم نماید. اما ابوذر گفت از پیامبر(ص) شنیدم؛ هنگامى كه فرزندان ابى العاص به سى نفر برسند اموال بيت المال را در بین خود تقسيم مى كنند.
- سرانجام عثمان از انتقادهاى بى حساب ابوذر به تنگ آمد و او را به نقطه بد آب و هوايى به نام ربذه تبعيد كرد و در همان سرزمين جان سپرد.
💠 تحریف تاریخى علّت تبعید ابوذر!
- طبرى و ابن اثیر، در مورد تبعید ابوذر از این که از حقایق پرده بر گیرند و واقعیّت را صادقانه گزارش کنند ابا دارند.
- اما از آن سو گزارش هایى دروغین درباره ابوذر مى آورند و بدین سان در شکستن قداست آن «راستگوترین مرد روى زمین» مى کوشند.
- شگفتا که همه این گزارش ها را از سیف بن عمر آورده اند که قهرمان جعل و تندیسى از دروغ و تبلور عینى اشاعه کذب است!
💠 اعتراض عمّار به عثمان
- مقداد، عمّار، طلحه و... نامه اى به عثمان نوشتند و بدعت هاى عثمان را در آن برشمردند و او را از خدا بیم دادند و به او اعلام کردند که اگر از آنها دست نکشد، بر سرش مى ریزند. عمّار، نامه را نزد عثمان آورد و خواند.
- عثمان در پی اعتراض عمّار بن یاسر، به او فحاشی کرد و دستور داد آنقدر کتکش زدند؛ پس عثمان دستور داد که دست ها و پاهاى عمّار را از هم باز کنند. سپس با پاهایش که در چکمه بود چنان بر بیضه هاى عمّار کوفت که بیهوش شد.
- حتی عثمان خواست او را نیز مانند ابوذر تبعید کند ولی از شورش قبیله او (بنى مخزوم) ترسید و از وى دست کشید.
💠 برخورد شدید عثمان با عبدالله بن مسعود
- ولید به عثمان نوشت: عبدالله بن مسعود بر تو عیب مى گیرد و از تو بدگویى مى کند. عثمان نیز به ولید نوشت او را به مدینه روانه کند.
- ابن مسعود به مدینه آمد، در حالى که عثمان بر منبر پیامبر خدا(ص) خطبه مى خواند. چون ابن مسعود را دید، به او فحاشی کرد و سپس فرمان داد او را با زور و درشتى از مسجد بیرون کردند و غلام عثمان، او را بر دوش خود بلند کرد و در حالى که پا در هوا بود، او را بر زمین زد، چنان که دنده اش شکست.
- او نیز وصیّت کرد که عثمان بر او نماز نگزارَد.
💠 تبعید کمیل و مالک اشتر توسط عثمان
- سعيد بن عاص، والی كوفه به عثمان نوشت: «كُميل بن زياد و مالك اَشتر و...(که از دوستداران علی(ع) بودند) فتنه انگيزى مى كنند و بر عيب جويى از من و تو و طعنه زدن به دين ما گرد آمده اند و من مى ترسم كه اگر كارشان استوار گردد، فراوان شوند!».
- عثمان هم دستور تبعید آنان به شام را صادر کرد. در شام هم بین معاویه و اشتر سخنان تندی رد و بدل شد و معاویه به دستور عثمان او را به حمص از شهر های شام تبعید کرد.
💠 تبعید عامر بن عبد قیس توسط عثمان
- مسلمانان که از کارهاى عثمان ناراضی بودند تصمیم گرفتند کسى را به سوى او بفرستند تا با او سخن بگوید و او را از بدعت هایش آگاه کند.
- پس، عامر بن عبد الله تمیمى عنبرى را به سوى او فرستادند. عامر بر عثمان وارد شد و او را نصیحت کرد.
- عثمان، از گفته او ناراحت شد و عامر بن عبد قیس را از بصره به شام تبعید کرد.
📖 مطالعه تفصیلی:
https://makarem.ir/maaref/fa/category/articles/30097
#عثمان #بنی_امیه #مالک_اشتر #حکومت
#مدینه #کمیل #معاویه #شام #ابوذر #کوفه
#عبدالله_بن_مسعود #عمار #مقداد #ولید
__