پایه اخلاق این است که اراده انسان قوی و نیرومند باشد؛ یعنی اراده انسان بر شهوتش حکومت کند، بر عاداتش حکومت کند، بر طبیعتش غالب باشد. چطور؟ یعنی شخص آنچنان با اراده باشد که اگر تشخیص داد که باید این کار را کرد، تصمیم بگیرد و هیچ طبیعتی نتواند جلو او را بگیرد. مثلًا همان اوّلی که نماز بر شخصی تکلیف می‌شود و یا تشخیص می‌دهد که نماز برای او خوب است و بعد از این باید سحرها حرکت کند نماز بخواند، دعا کند، استغفار کند، از خداوند استعانت بجوید و کمک بگیرد، هنگام خواب یکدفعه بلند می‌شود. طبیعتش به او می‌گوید بخواب، استراحت کن. دلش می‌خواهد بخوابد،خوابش هم می‌آید و از خوابیدن لذت می‌برد. در اینجا اگر اراده قوی و نیرومند باشد بر طبیعت غلبه می‌کند، فوراً از جا برمی‏‌خیزد و نماز می‌خواند. (اسلام‌ونیازهای‌زمان، ج۱، ص۲۱۰) @motahari_nab