آیا سیاست‌های پزشکیان درباره‌ی حجاب به انسجام اجتماعی کمک کرده است؟ گذشته از بحث‌های غلط فقهی که در این توئیت نهفته است مانند تبعیت از مردم بجای تبعیت از ذات اقدس اله در اجرای احکام الهی، و فرمایشی که حضرت علی به فرزند خودش می فرماید: وَ لَا تَکُنْ عَبْدَ غَیْرِکَ وَ قَدْ جَعَلَکَ‏ اللَّهُ‏ حُرّاً" "بنده‌ی دیگری مباش، در حالی که خداوند تو را آزاد آفریده است." باید پردازش کرد به یکی از ابعاد مهم حجاب که همان بعد معنوی آن است و دارای سازگار های فردی، اجتماعی و سیاسی است. با توجه به دیدگاه اخیر پزشکیان درمورد حجاب، می‌توان خاطرنشان کرد که تقویت معنویت در جامعه، عامل انسجام و پایداری آن است. معنویت جوهره وجود انسان معنویت، حقیقتی ژرف است که جوهرهٔ وجود انسان را معنا می‌بخشد و او را به سوی تعالی هدایت می‌کند. امام خمینی (ره) بر این باور بودند که انسانیت بدون معنویت، چیزی کم دارد، زیرا میزان انسانیت هر فرد با عمق معنویت او سنجیده می‌شود. اما در دنیای امروز، هنگامی که برخی سخنان سیاسی را می‌شنویم، گاه احساس می‌شود که این گفتارها از روح حقیقی معنویت تهی گشته‌اند. ترویج معنویت در حکومت‌داری؛ عامل پایداری جامعه در عصر رقابت‌های سیاسی، برخی افراد ممکن است معنویت را از تصمیمات و سخنان خود دور نگه دارند و آن را صرفاً به یک مفهوم فردی یا عبادی محدود کنند، در حالی که معنویت باید در تمام عرصه‌های زندگی، از سیاست گرفته تا روابط اجتماعی، حضور داشته باشد. اگر سیاست با معنویت آمیخته شود، جامعه به سوی عدالت و رشد حقیقی حرکت خواهد کرد. معنویت تنها در عبادات فردی خلاصه نمی‌شود، بلکه در شیوه حکومت‌داری باید حضور داشته باشد تا بتواند جامعه‌ای سالم و پایدار را شکل دهد. نقش حجاب در معنویت و اجتماع حجاب، در جوامع اسلامی، نه‌تنها یک پوشش ظاهری بلکه نمادی از تعالی روح و ارتباط معنوی با خداوند تلقی می‌شود. این هدیه الهی برای زنان مسلمان، علاوه بر تقویت جنبه فردی معنویت، نقش مهمی در عرصه اجتماعی و حتی سیاسی ایفا می‌کند. شاید به همین دلیل، رهبر انقلاب بیان کرده‌اند که حجاب، حرام قانونی، فقهی و سیاسی است، چرا که همواره مورد توجه دشمنان بوده و از دوران رضا شاه، تلاش‌های زیادی برای مقابله با این ارزش وجود داشته است. آنچه روشن است، این است که حجاب صرفاً یک انتخاب فردی نیست، بلکه مصداقی از معنویت عمیق و تأثیرگذار است که هم بعد فردی و هم بعد اجتماعی و سیاسی را در بر می‌گیرد. محمد کاظم زاده| پژوهشگر معنویت های نوپدید