منبرک قرآنی 🌿
📜 عنوان: هماهنگی با جهان، آرامش در دل بسم الله الرحمن الرحیم گاهی فراموش می‌کنیم که تنها ما نیستیم که بندگی خدا را می‌کنیم؛ آسمان، زمین، خورشید، درختان، پرندگان، همه و همه در حال تسبیح پروردگارند. قرآن در ابتدای سوره جمعه به ما یادآوری می‌کند که این جهان یک حلقه‌ی بزرگ ذکر است، و ما هم باید جای خودمان را در این حلقه پیدا کنیم. يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ. (سوره جمعه، آیه ۱) هر آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است، خداوند را که پادشاه، پاک، شکست‌ناپذیر و حکیم است، به پاکی می‌ستایند. این آیه می‌خواهد ما را بیدار کند که زندگی‌مان در مسیر همین تسبیح و تقدیس باشد، نه جدا از آن. 🔹 بُعد فردی | هماهنگی با تسبیح هستی وقتی آیه می‌گوید: «يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ» این یک خبر ساده نیست، بلکه یک دعوت عمیق است. یعنی تمام ذرات عالم، هر کدام به زبان خود، در حال گفتن "تسبیح" هستند. اما تسبیح آن‌ها فقط لفظی نیست؛ بلکه با انجام همان کاری که خدا برایشان مقرر کرده، تسبیح‌گو شده‌اند. یک رودخانه با جاری شدنش، یک پرنده با پروازش، یک ستاره با درخشش بی‌وقفه‌اش دارد تسبیح می‌گوید. هیچ‌کدام از این‌ها از مسیرشان خارج نمی‌شوند. پس تسبیح یعنی در جای خود ماندن و نقش خود را کامل ایفا کردن. برای ما انسان‌ها، این هماهنگی معنایی دوچندان دارد. چون ما اختیار داریم که از این هم‌صدایی جدا شویم یا بمانیم. وقتی راست‌گویی را انتخاب می‌کنی، وقتی در کار کوتاهی نمی‌کنی، وقتی نگاهت را پاک نگه می‌داری، در واقع داری با آسمان‌ها و زمین هم‌صدا می‌شوی. اما اگر بی‌مسئولیتی، بخل یا بی‌انصافی در زندگی‌ات جا پیدا کند، مثل سازی هستی که وسط اجرای ارکستر، صدای غلط می‌دهد. ممکن است دیگران تحمل کنند، اما این ناهماهنگی در نهایت، روح خودت را خسته و فرسوده می‌کند. تسبیح حقیقی در زندگی فردی، یعنی تبدیل کردن همه‌ی کارهای روزمره به پرستش: ●کار کردن با نیت خدمت، نه فقط درآمد. ●یاد گرفتن علم برای آباد کردن دنیا و آخرت، نه برای فخر فروختن. ●حتی استراحت کردن برای نیرو گرفتن جهت خدمت دوباره. در این نگاه، ذکر "سبحان‌الله" نه فقط ذکر زبان، بلکه امضای سبک زندگی توست؛ سبکی که در آن هر حرکت و تصمیم، هماهنگ با اراده‌ی خداست. 🔹 بُعد اجتماعی | جامعه‌ای که با هستی هم‌صدا می‌شود وقتی خدا می‌فرماید: «يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ» یعنی همه‌ی هستی یک هماهنگی بزرگ دارد. در این ارکستر عظیم، جامعه‌ی انسانی هم باید سهم خودش را ایفا کند. در بُعد اجتماعی، تسبیح یعنی این‌که روابط، اقتصاد، فرهنگ و حتی سیاست ما، هماهنگ با اراده‌ی خدا پیش برود. یعنی اگر در عالم ظلم جایی ندارد، در جامعه‌ی ما هم نباید جایی داشته باشد. اگر در هستی، هر موجودی جای دیگری را نمی‌گیرد و به حق خود قانع است، در جامعه‌ی ما هم باید عدالت و انصاف جریان داشته باشد. وقتی بازار بر پایه‌ی صداقت باشد، وقتی کارفرما و کارگر با انصاف رفتار کنند، وقتی ثروتمند سهم نیازمند را فراموش نکند، این‌ها مصادیق اجتماعی «تسبیح» هستند. اما اگر در یک جامعه، فساد، بی‌عدالتی، تبعیض یا بی‌تفاوتی نسبت به سرنوشت دیگران رواج پیدا کند، آن جامعه از این هماهنگی کیهانی خارج می‌شود و مثل سازی است که وسط ارکستر هستی، صدای ناهنجار می‌زند. نتیجه‌اش هم چیزی جز فروپاشی و بحران نخواهد بود. برای همین، این آیه به ما یادآوری می‌کند که تسبیح فقط کار فردی نیست. یک ملتِ هماهنگ با اراده‌ی خدا، حتی در سخت‌ترین شرایط هم عزت و آرامش دارد، چون با مسیر کل آفرینش هم‌جهت است. روز جمعه در فرهنگ اسلامی، «سیدالایام» و روز اجتماع مؤمنان است. این روز، نماد هماهنگی انسان با کل آفرینش است؛ همان چیزی که آیه توصیف می‌کند. وقتی خورشید جمعه طلوع می‌کند، پرندگان، نسیم، زمین و آسمان، همه در مدار تسبیح‌اند و نماز جمعه فرصتی است که انسان هم به این سرود هستی بپیوندد. در واقع، جمعه روزی است که بُعد اجتماعی این آیه به اوج می‌رسد: مردم از خانه‌ها بیرون می‌آیند، کنار هم می‌ایستند، و با یک صدا، ذکر خدا را می‌گویند. این اتحاد و هماهنگی، بازتاب همان هماهنگی کیهانی است که آیه به آن اشاره دارد. پس، روز جمعه نه‌فقط یک مناسبت هفتگی، بلکه تمرین عملی برای زندگی «هم‌جهت با هستی» است؛ زندگی‌ای که در آن، فرد و جامعه با زبان و عمل، تسبیح‌گوی پروردگارند. ✍نگارنده: حسین ابراهیمی 🌿 منبرک قرآنی؛ هر روز، یک منبر کوتاه از آیات الهی @manbarek_qurani
97 مشاهده