🧠روانشناسی قرآنی: واکنش انسان به نعمت و نغمت 🗯ویروس کرونا و زمینه سازی برای ضعف دینداری و رویگردانی از خدا ؟! آیا این نگاه چنانکه برخی فرصت طلبان القا می کنند،می تواند پایه و اساسی داشته باشد؟ 🔸برای پاسخ به این مسئله، رویکرد قرآنی را در پی خواهیم گرفت که از ساختار روانی انسان و نوع رویارویی او در برابر گرفتاریها و خوشی ها پرده برده می دارد و به تعبیر دیگر ، این مسئله با یک روانشناسی قرآنی بهتر پاسخ گفته خواهد شد. ✅تا زمانی که زندگی انسان روال عادی خود را طی می کند و دارای فراز و فرود نبوده، عیب و هنر انسان ها نیز نهفته است، لکن اگر نقطه عطفی در زندگی انسان ها ایجاد شود، نیاز به یک تغییر مسیر و تصمیم های جسورانه است. از نگاه قرآن «انسان» هایی که زندگی آنها از حالت ناخوشی به خوشی تبدیل شده، از خداوند رویگردان می شوند و همه چیز را نتیجه هوش و توان خود می دانند (يونس : 12؛ الروم : 33؛الزمر : 49؛ و ...) البته اهل ایمان از جمله ی انسان های پیشین مستثنی هستند(المعارج : 22-30؛ العلق :6-7) ✅اما در سختی ها نتیجه متفاوت است؛قرآن هدف از سخت گیری و امتحان ها را برای تضرع و برگشت به سوی خدا می داند(الأنعام : 42؛الزخرف : 48؛السجدة : 21) و می فرماید که «انسان»ها اگر در سختی ها گرفتار شوند ، به سوی خدا بازگشته و او را می خوانند(يونس : 12؛الروم : 33؛الزمر : 8 ؛يونس : 22؛...) البته این برای "انسان" و افراد معمولی است، اما گرفتاری ها برای برخی سرعت سقوطشان را افزایش می دهد و آنها نسبت به راهی که در پیش گرفته اند مصمم تر خواهد کرد و آنها کسانی اند که ایمان به آخرت ندارند(مومنون:74- 76). ✳️ از این آیات چنین برداشت می شود که ساختار روانی و ذاتی انسان بگونه ای است که در گرفتاریها به فطرت الهی خود بازگشته و خدا را تنها عامل نجات خود می داند ولی در برابر خوشی ها گردن فرازی می کند و از دین و خدا رویگردان می شود. 🔚برخلاف نگاه کسانی که از گرفتاری ها خوانش «شر»گونه ارائه می دهند و در صددند تا نشان دهند که این گرفتاریها ایمان انسانی را به چالش می کشد، طبیعت و روان انسانی از نگاه قرآن بگونه ای است که در سختی ها گرایش بیشتری به خدا پیدا می کند. البته برای برخی که ریگی به کفش دارند، این سختی ها به سرعت سقوط آنها می افزاید و آنها سعی خواهند کرد با دستمایه قرار دادن این گرفتاریها دیگران را نیز بفریبند. 📝 حجت الاسلام جواد قلی پور