🌟نکات و اشارات🌟
⏺ اصحاب اجماع (1)
آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی:
💥 بحث اصحاب اجماع در فقه ثمرات بسیاری دارد.
کشّی که در قرن چهارم می‌زیسته درباره جماعتی که تعداد آنها به یک حساب هجده نفر و به حساب دیگر بیشتر می‌باشد گفته است که علماء اجماع کرده‌اند که آنها اجماع بوده که عصابه، آنها را در مرویاتشان تصدیق کنند و روایات آنها را تصحیح کنند. چون کلمه اجماع در مورد آنها وارد شده است نام آن عده را اصحاب اجماع گذاشته‌اند.
🔘 ما ابتدا باید عبارت کشی را بخوانیم و بعد بررسی کنیم که عدد آن جمعیت چقدر است و بعد ببینیم مراد کشی از آن عبارت چیست و بعد ملاحظه کنیم که آیا ادعای کشی که اجماع منقول است می تواند حجّت باشد یا نه.
کشی در سه جای کتاب خود این مطلب را نقل می‌کند:
1️⃣ یکی در اصحاب امام باقر و امام صادق علیهما السلام که آن را تحت عنوان تسمیة الفقهاء ذکر می‌کند و بعد شش نفر را ذکر می‌کند که اصحاب بر تصدیق آنچه آنها نقل می‌کنند اجماع کرده‌اند و به فقه بودن آنها اقرار کرده‌اند و بعد اضافه می‌کند که افقه آنها زراره می‌باشد. این دسته، طبقه ی اولی می‌باشد.(http://lib.eshia.ir/14015/2/507)
✅ این شش نفر عبارتند از:
1. زراره
2. محمد بن مسلم
3. بُرید بن معاویه ی عجلی
4. فضیل بن یسار
5. معروف بن خرَّبوذ مکی
6. ابو بصیر
🔹منظور از ابوبصیر چه کسی است؟
کشّی نام ابو بصیر اسدی را می‌برد ولی در ذیل اضافه می‌کند که بعضی به جای ابو بصیر اسدی، ابو بصیر مرادی را ذکر کرده‌اند که همان «لیث بن البختری» است. البته هر دو ابو بصیر جزء اصحاب آن دو امام می‌باشند که گاه این دو را با هم اشتباه می‌گیرند. نام ابو بصیر اسدی، یحیی بن ابی القاسم اسدی است و ابو بصیر مرادی، لیث بن البَختَری است که البَختری نام پدر او است.
👈 بهترین کتاب و رساله‌ای که در مورد ابو بصیر نوشته شده است رساله‌ای است که جدّ پدری آیت‌الله خوانساری، مرحوم سید محمد مهدی خوانساری تألیف کرده است که نام آن: «رسالة عدیم النظیر فی احوال ابی بصیر» است(http://lib.eshia.ir/27368/1/275).
قاموس الرجال هم در مورد ابو بصیر تحقیقاتی دارد ولی به پایه رساله مزبور نمی‌رسد. ایشان در رساله‌ی مزبور تقویت می‌کند که کلام کشی صحیح باشد و مراد از ابو بصیر، اسدی باشد نه مرادی.
2️⃣ طبقه ی ثانیه جزء اصحاب حضرت صادق علیه السلام است که شش نفر در این طبقه وجود دارند که کشی در مورد آنها می‌گوید: «اجمتعت العصابة علی تصحیح ما یصح عنهم و تصدیقهم فیما یقولون و اقروا لهم بالفقه»(ر.ج: http://lib.eshia.ir/14015/2/673) .
✅ این شش نفر که در طبقه شاگردان طبقه قبل هستند عبارتند از:
1. جمیل بن درّاج
2. أبان بن عثمان
3. عبد الله بن بُکیر
4. عبد الله بن مُسکان
5. حمّاد بن عثمان
6. حمّاد بن عیسی
کشّی در جایی دیگر آنها را تحت عنوان تسمیة الفقهاء ذکر کرده است.
3️⃣ طبقه سوم که اصحاب امام رضا علیه السلام هستند (و بعضا از اصحاب امام کاظم و امام جواد علیهما السلام می‌باشند) شش نفر هستند(http://lib.eshia.ir/14015/2/830).
✅این افراد عبارتند از:
1. عبد الله بن مُغیره
2. صفوان بن یحیی بَجَلی که اهل قبیله بَجلیه بوده است
3. احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی
4. محمد بن ابی عمیر
5. حسن بن محبوب
6. یونس بن عبد الرحمان
📌ادامه دارد...
▪️برگرفته از : دروس رجال معظم له در سال 62، جلسه 11
#نکات_اشارات
#دروس_رجال
#رجال
#اجماع
—------—
🔍 کانال «مرکز فقهی امام محمد باقر(ع)»：
👉@mfeqhi