آیات 18-10 آل عمران، قسمت ششم
بخش سوم
● نقش و معناى ((قائما بالقسط)) در آيه شريفه
دوم اينكه : جمله : ((قائما بالقسط)) حال از فاعل ((شهد اللّه )) يعنى حال از ((اللّه )) است ، و عامل در اين حال هم جمله ((شهد)) است .
و به عبارتى روشن تر اينكه ((قيام خدا به قسط)) آن چيزى نيست كه خدا و ملائكه و اولوا العلم بر آن شهادت داده اند، بلكه چگونگى و حالت شهادت دادن خدا را مى رساند و معنايش اين است كه خدا در حالى كه قائم به قسط است شهادت مى دهد بر اينكه معبودى به جز او نيست ، و ملائكه و اولوا العلم هم همين شهادت را مى دهند، دليل ما بر اين معنا ظاهر آيه است كه بين جمله : ((لا اله الا هو)) و جمله : ((قائما بالقسط)) جدائى انداخته ، و بين دو جمله ، كلمات ((والملائكه و اولوا العلم )) را آورده ، و اگر مسأله قيام به قسطهم از اجزاى شهادت بود جا داشت كه بفرمايد، ((شهد اللّه انه لا اله الا هو، قائما بالقسط و الملائكه ...)).
از اينجا روشن مى شود اينكه جمعى از مفسرين در تفسير آيه ، شهادت را شهادت عملى ،
ترجمه تفسير الميزان جلد 3 صفحه : 180
و قيام به قسط را هم جزء شهادت گرفته اند، اينان از دو جهت خطا رفته اند، خواننده مى تواند با مراجعه بدانچه گفته اند به اين اشكال متوجه شود.
و از اين اشكال بدتر، اشكال بر مفسرى است كه گفته : حمل شهادت ، بر شهادت قولى ، مستلزم آن است كه مسأله توحيد را مستند به ((نقل )) بدانيم نه ((عقل ))، آن وقت ناگزيريم براى اثبات حجت و اعتبار نقل ، مسأله وحى را اثبات كنيم ، زيرا اين شهادت را قرآن داده و تا اثبات نكنيم كه قرآن وحى است ، اين دليل نقلى اعتبار نمى يابد، و اين خود بيانى است دورى .
و به خاطر همين اشكال بعضى از مفسرين گفته اند: منظور از شهادت دادن خدا يك معناى استعاره اى و ادعائى است ، به اين معنا كه ادعا شود تمامى آنچه خدا خلق كرده ، با وحدت حاجت و نظام متصل خود دلالت مى كند بر وحدت صانعش ، و اين دلالت خود نوعى سخن گفتن است ، و خدا با چنين نظامى به يكتائى خود شهادت مى دهد، و با همين ادعا ملائكه هم با اطاعتشان ، و اولوا العلم از افراد انسان هم با مشاهداتشان ، آيات و نشانه هاى يك تائى خدا را در حقيقت بر وحدانيت او شهادت مى دهند.
#تفسیر_المیزان
#سوره_آل_عمران
#علامه_طباطبایی_ره
🔹🔶🔸🔷🔹🔶🔸🔷🔹🔶🔸
🔹💠کانال کیش,مهر💠🔹
🔺درمحضرعلامه طباطبایی ره🔺
▶️:
https://telegram.me/mohamad_hosein_tabatabaei