✅ ضرورت نگرش سیستمی به مسایل محیط زیست وممنوعیت عقلی وحرمت شرعی رها سازی زباله و پلاستیک در طبیعت والودگی اب وخاک و هوا وفضا ودریا وجنگل🍃 🟢 دکتر محمد جواد حیدری (عضو هیات علمی دانشگاه قم و استاد فقه محیط زیست ) مطرح نمود: 🔸نگرش سیستمی به مسایل نیز حکم مساله را تغییر می دهد اگر ازفقیه سنتی سؤال کنند که چنانچه فردی پلاستیک وزباله خویش را، در کوچه یا خیابان یا بیابان یا دریا و ساحل دریا بیندازد، حرام است؟ می‌گوید: خیر دلیلی بر حرمت ان وجود ندارد 🔸اما اگر سیستمی به مسایل زیست محیطی نگاه کنیم وبه این نکته توجه کنیم که اینجا ضرر این طور نیست که موردی باشد؛ بلکه فرآیندی است؛ یعنی وقتی من پلاستیک را می‌اندازم و پلاستیک در جامعه به وفور در اختیار همه است و این عمل فرهنگ عمومی می شود؛ یعنی دیگری هم می‌بیند من می‌اندازم او هم می‌اندازد؛ پس من با این عمل دیگران را نیز دعوت و تشویق نموده ام ومنشا اضرار جمعی به محیط زیست شده ام 🔸وقتی شما ضرر را فرآیندی تعریف می‌کنید، می‌بینید که شما به عنوان یک عنصر فعال، در یک فرآیندی قرار می‌گیرید که دیگران را هم با این کارتان دعوت می‌کنید به این کار و ممکن است در یک زمان ده‌ها و صدها نفر این کار ضد فرهنگ را بکنند و شما هم موجب وباعث این فرآیند آسیب زدن به محیط زیست هستید. 🔸در این صورت، به حکم عقل ونقل و براساس قاعده فقهی لاضرر می‌توانید رها‌ سازی پلاستیک وزباله در طبیعت را حرام شرعی به حساب بیاورید. جریان الودگی اب وخاک وهوا وفضا وتخریب ساحل وغارت دریا وجنگل و....هم به همین منوال است این مساله منحصر به اضرار به محیط زیست نیست بلکه دهها مصداق اجتماعی دارد داستان ناهنجاری های اجتماعی هم همین طور است وظیفه کارگزاران وحکمرانی مسوولانه این است که در قانون گذاری واجرا ونیز رسیدگی قضایی به مسولیت های کیفری ومدنی به این مسایل به صورت سیستمی نگاه کنند نه موردی هنر امام خمینی این بود که فقه را از حوزه فردی به حوزه اجتماعی وارد کرد واز فقه تعریف جدیدی ارائه داد وفرمود: فقه تئوری اداره انسان از گهواره تا گور است ازرسالت های مهم فقها واساتید ومبلغان و نهاد علم ودین این است که مسایل را سیستمی ملاحظه نمایند وشفاف سازی کنند بحمدالله اخیرا این نگرش توسط برخی از اساتید وفقهای جوان حوزه مانند دوست گرامی جناب اقای مبلغی مطرح ودنبال می گردد