🔰 مسئولیت پذیری و پاسخگویی در نظام حکمرانی 🔸 در احادیث ما به دولتمردان سفارش شده است که همواره در برابر مردم پاسخگو باشند و مسئولیت اقدامات خویش را به عهده بگیرند 🔹 جناب کلینی در جلد دوم اصول کافی ص 606 این روایت را از پیامبر (ص) نقل کردند: ای جماعت قاریان قران از خدا در برابر عمل به کتابش که به دوش شما نهاده شده است بترسید زیرا که هم من بازخواست می شوم هم شما. من درباره تبلیغ رسالت بازخواست می شوم و شما درباره کتاب خدا و سنت من که بر دوش گرفته اید بازخواست می شوید. 🔸 علاوه بر این از وجود نبی اکرم نقل شده است همه شما سرپرست هستید و همه شما بازخواست می شوید. آن امیری که بر مردم فرمان می راند سرپرست است و نسبت به رعیتش بازخواست می شود. ▫️ انسانی که سرپرست خانواده خویش است و مرد برای مسئولیتهایش در برابراهالی خانواده باید پاسخگو باشد 👈 امام علی (ع) به یکی از کارگزاران فرمودند کاری که بر عهده توست طعمه تو نیست بلکه برگردنت امانت است؛ آنکه تو را بدان کار گمارده است؛ نگهبانی امانت را به عهده شما گذارده است. در نهج البلاغه نامه 53 تاکیددارد بر اینکه در این امانت خیانت نکنید و در نظام حکمرانی باید پاسخگو باشید. 🔸 کارگزاران باید بر طبقه مستضعف جامعه به صورت ویژه توجه خاص کنند و با حمایت ویژه از محرومان و مستضعفان، مجال بهره مندی آنها را از منابع و امکانات عمومی فراهم سازند. 🔹 امام علی (ع) در فرمان حکومتی خود در نهج البلاغه نامه 53 می فرماید: بر تو باد به توجه به طبقه آسیب دیده و ضعیف! چون آنها راه چاره ندارند و از درویشان، نیازمندان و بی نوایان و از بیماری برجاماندگان اند. 👈 حضرت امیر در خصوص شاخص حکمرانی مسوولانه و پاسخگویی حکمران شایسته، بیش از هر چیز به پاسخگویی به عنوان یک تکلیف بزرگ الهی در برابر خواسته های خداوند تاکید می کنند؛ زیرا در یک حکمرانی شایسته همه حرفها و همه برنامه ها، موضع گیری ها، جنگها، صلح ها، رابطه ها و قطع رابطه ها باید برمبنای رهنمود مکتب و آدرسی که اسلام ارایه می دهد و الهام گرفته از سیره اهلبیت ومعارف دین باشد. 🔹 اگر چه نظریه حکمرانی در دیدگاه اسلامی بصورت یک تئوری پیوسته در یک متن واحد منسجم تاکنون ارایه نشده لکن با بررسی آیات قران می توانیم به وسیله احادیت و قرآن، شیوه حکومت و شیوه برخورد حاکمان با مردم را استنباط کنیم. 🔹 در یک ترسیم کلی می توانیم نظریه سعادت که مهمترین هدف حکمرانی مسوولانه هست را به تدوین دربیاوریم و ماهیت حکمرانی مطلوب را از آیات و احادیت استخراج کنیم. 🔸 مراکز حقوق عمومی و دستگاههای فرهنگی و نهاد علم و دین باید به این مساله ورود کنند. برای اینکه این آموزه ها را به عنوان اصول با مبانی فلسفی ارزشی و ساختار فرهنگی سیاسی جوامع گوناگون تطبیق دهیم به کار پژوهشی و علمی نیاز داریم تا نهادهای متولی حکمرانی مطلوب و مسوولانه و مولفه های آن استخراج شود. 🔹 همچنین با عنایت به مبانی فلسفی، کلامی و قرآن و روایات، اصول حاکمیت قانون و اهمیت شفافیت، مشارکت عمومی، مسوولیت پذیری و پاسخگویی تبیین شود. ✍️ محمد جواد حیدری عضو هیات علمی گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه قم #مسئولیت 🇮🇷 کانال حکمرانی مسوولانه @hokmrani_masoulaneh