سه رفیق دائمی، نیمه راه، و قبل از دفن امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «إنَّ لِلمَرءِ المسلمِ ثلاثةُ أخِلاّءَ: فَخَلِیلٌ یقولُ لَهُ: أنا مَعک حیا و مَیتا و هُو عَمَلُهُ، و خلیلٌ یقولُ لَهُ: أنا مَعَک حتّی تَموتَ و هُو مالُهُ، فإذا ماتَ صارَ لِلوَرَثَةِ، و خلیلٌ یقولُ لَهُ: أنا معک إلی بابِ قَبرِک ثُمّ اُخَلِّیک و هُو وَلَدُهُ». (امالی، ص 170). در المستدرک حاکم نیشابوری جلد 1 ص 527 حدیث را از پیامبر صلی الله علیه وآله نقل کرد). «برای انسان مسلمان سه دوست است. 1.دوستی که می گوید من همیشه در زندگی و مرگ همراه تو هستم و آن عمل نیک توست. 2.دوستی که می گوید من تا هنگام مرگ با تو می باشم و آن مال و ثروت توست که پس از مرگ به ورثه می رسد. 3.دوست دیگری که می گوید من تا دم گور با تو هستم و آن فرزندت است که درنزدگور از تو جدا می شود و رهایت می سازد. شرح کوتاه در قرآن کریم آمده است که انسان در قیامت کارهای خوب و بد خود را میبیند، چنانکه فرمود: (فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَه‏ * وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَه‏). «پس هر كس به قدر ذره‏اى كار نيك كرده باشد آن را خواهد ديد * و هر كس به قدر ذره‏اى كار زشتى مرتكب شده آن را نیز خواهد رسيد». بعضی از مفسران دو آیه را توجیه کردند که مقصود دیدن پاداش عمل است، ولی روایت فوق و مانند آن دلالت دارد که اعمال انسان به صورت جسمی در می آید و همراه دفن جسد انسان با او به درون قبر میرودئ و در روز قیامت نیز با او از قبر بر میخیزد و اگر اعمال خوب باشد به صورت موجود خوشسیما و خشبو همراه او میود و از او حمایت میکند تا او را به بهشت ببرد، و اگر اعمال او زشت و گناه باشد آن جسم بد شکل و بدبو خواهد بود و همراه او میرود تا او را به آتش دوزخ افکند. در هر حال اعمال انسان چه به صورت جسم و چه به عنوان پاداش تنها چیزی است که هرگز از او جدا نمیشود، بر خلاف مال و سرمایه که با مردن از انسان جدا میشود و فرزندان و بستگان تا هنگام سپردن به گور همراه انسان هستند و سپس از او جدا میشوند.. کانال مهندسی شخصیت و توسعه @MohammadJavadHeidari