«انتظار مهدوی و عشق به تمدنها: مهرورزی، صلح و حکمرانی اخلاقی»
محمد جواد حیدری
در این مقاله بر انیم تا محورهای اصلی بحث را به صورت زیر ارائه دهیم :
1. معنای واقعی انتظار در گفتمان مهدوی
انتظار، فقط حالتی درونی یا دعا نیست؛ بلکه یک «حرکت تمدنساز» است.
امام باقر (ع): «المنتظر لأمرنا كالمتشحط بدمه فی سبیل الله»؛ یعنی منتظر واقعی، مانند کسی است که در راه خدا جان داده.
انتظار، دعوت به ساخت تمدن مبتنی بر عدالت، اخلاق و توحید است.
2. انتظارات حضرت از ما؛ از فرد تا جامعه
این انتظارات عبارتند از :
تقوای الهی و ترک گناه: شرط بنیادین برای تحول فرد و جامعه.
معرفت امام زمان (عج): بدون شناخت عمیق، حرکت صحیح ممکن نیست.
دعا برای فرج: پیوند قلبی با آن حضرت و عامل پویایی روح منتظر.
عمل به وظایف در عصر غیبت: زمینهسازی برای ظهور از طریق اصلاح اجتماعی.
3. عشق به انسانها و تمدنها؛ هسته مرکزی انتظار فعال
قرآن، عشق به انسان و پاسداشت کرامت بشر را از نخستین آیات نازلشده، مورد تأکید قرار داده است: «و لقد کرّمنا بنی آدم».
امام مهدی (عج) خود تجلی محبت الهی است: «إنّی أمانٌ لأهل الأرض».
انتظار حضرت، دعوت به حکمرانی با عدالت، عطوفت، عقلانیت و صلح است.
نوعدوستی، محبت بین فرهنگی و عشق به تمدنها یعنی:
1.درکنار گفتگوی تمدنها به جای برخورد وجنگ تمدنها به درک متقابل وتحقق اصول انسانیت بپردازیم وبا مهرورزی ورحمت وعشق نقاط ضعف تمدن ها را اصلاح ونقاط مثبت را تقویت کنیم
واز نزاع وجنگ وخونریزی پرهیز کنیم
2. پذیرش تنوع فرهنگی در بستر توحید
3. صدور الگوی اخلاقی اسلامی بهجای استعمار فکری
4. الگوی حکمرانی منتظرانه: سیاست برخاسته از مهر
سیاست اسلامی در عصر غیبت، باید بر پایه رحمت، کرامت انسان، و عقلانیت کاربردی باشد.
«مهدویت» یعنی پایان حکمرانی قدرتمحور و آغاز حکمرانی مهرمحور.
این نگاه در تضاد با «مکیاولیسم سیاسی» و نظریات سلطهگرای مدرن است.
5. مبانی قرآنی و روایی عشق جهانی و تمدنی
«و ما أرسلناك إلا رحمة للعالمين»؛ پیامبر (ص) رحمت برای همه جهانهاست، و امام زمان (عج) ادامهدهنده این مسیر است.
حدیث: «یملأ الارض قسطاً و عدلاً کما ملئت ظلماً و جوراً»؛ یعنی تمدن مهدوی، تمدن عدالت جهانی و صلح جهانی است.
پیشنهاد عملی برای طرح در حوزه و دانشگاه:
ارائه این موضوع در قالب کرسیهای آزاداندیشی با محورهای «مهدویت و تمدنسازی» یا «امام زمان و عدالت جهانی».
پیوند دادن بحث با مطالعات تمدنی، علوم سیاسی اسلامی و فلسفه اخلاق.
✨ نتیجهگیری:
امام زمان (عج)، تنها منجی آخرالزمان نیست؛ او پیامآور تمدنی است که در آن:
قدرت در خدمت عشق به بندگان خدا ست،
حکومت بر اساس عدالت وحکمت و رحمت وتامین سعادت وپاسخ به نیازهای صادق مردم است،
و تمدنها بهجای جنگ، به مهر ورزی و نوع دوستی وعشق الهی دعوت میشوند.
او از ما میخواهد «چنین باشیم» تا «ظهور، ممکن شود».