﷽
رُوِيَ اَنَّهُ سُئِلَ عَنْ عَلِيِ بْنِ مُوسَى الرِّضَا عَلَيْهِ السَّلَامُ عَنْ خِيَارِ الْعِبَادِ فَقَال:
«الَّذِينَ إِذَا أَحْسَنُوا اسْتَبْشَرُوا وَ إِذَا أَسَاءُوا اسْتَغْفَرُوا وَ إِذَا أُعْطُوا شَكَرُوا وَ إِذَا ابْتُلُوا صَبَرُوا وَ إِذَا غَضِبُوا عَفَوْا»
ترجمه: بهترین بندگان خداوند کسانی هستند که هرگاه کار خوب و عمل نیکی انجام دهند، خوشحال و مسرور می شوند. هرگاه که گناه و عمل زشتی مرتکب شوند، از خداوند سبحان طلب بخشش کرده و استغفار می نمایند. هنگامی که از سوی خداوند لطف و عنایت و نعمتی با آن ها داده می شود، شکر و سپاس خداوند را می کنند و آن هنگام که به بلا و مصیبتی دچار می شوند، صبر می کنند. هرگاه که به هر دلیلی از شخصی غضبناک و خشمگین می شوند، گذشت کرده و او را می بخشند.
شرح: روایتی از امام هشتم(ع)، دارد از حضرت سؤال کردند از بندگان خوب خدا: ایشان پنج تا خصوصیّت را فرمودند که دانه دانه حالا من می گویم: یعنی بندگان خوب خدا، این ها دارای چه خصوصیّاتی هستند؟
«فَقالَ (ع)»؛ حضرت در جواب فرمودند: «اَلَّذِينَ إِذَا أَحْسَنُوا اسْتَبْشَرُوا»؛ آن ها کسانی هستند که وقتی کار نیکی و طاعاتی از طاعات الهیّه را انجام می دهند، از این که موفق شدند، این ها مسرور می شوند. در ربط با طاعات است.
دوّم: «وَ إِذَا أَسَاءُوا اسْتَغْفَرُوا»؛ اگر نعوذبالله، این ها غفلت کردند و دستشان آلوده شد به خطاکاری، این ها از خداوند پوزش می طلبند، استغفار می کند، بی تفاوت نمی گذرند.
سوّم: «وَ إِذَا أُعْطُوا شَكَرُوا»؛ اگر خداوند به آن ها عطایی کرد، چیزی بهشان عنایت کرد، این ها سپاس گزاری می کنند؛ باز هم این جوری نیست بی تفاوت باشد. فهمیدی؟ نه! و نسبت به معطی خودشان، این ها تشکر می کند و سپاس گزاری می کنند.
چهارم: «وَ إِذَا ابْتُلُوا صَبَرُوا»؛ اگر گره به کارشان افتاد و به تعبیر ما، ابتلایی پیدا کردند، این ها گله نمی کنند از خدا، بلکه صبر می کنند؛ اهل شکایت، به تعبیر من نیستند این ها، شکایت نمی کنند. چهار تا شد.
پنجمی: «وَ إِذَا غَضِبُوا عَفَوْا»؛ اگر خشمگین شدند این ها، عفو می کنند؛ انتقام نمی کشند، اهل انتقام نیستند.
این پنج تا خصوصیت در این روایت دارد که حضرت فرمودند در جواب، که بنده های خوب خدا کی اند؟ پنج تا خصوصیت حضرت فرمود در ربط با طاعات، در ربط با نعوذبالله، سیّئات، همین جور دانه دانه؛ در ربط با نعمت ها، در ربط با ابتلائات، شد؟! بعد هم آخر سر؛ اگر آن جایی را که نعوذبالله، خشمگین بشوند، آن هم باز اهل عفوند و بخششند این ها. فرمودند به این که این پنج تا خصوصیت را دارند. خوشا به حال کسی که این پنج تا خصوصیت در او باشد، این از بندگان خوب خدا محسوب می شود برطبق این روایتی که از امام رضا (ع) است.
بحارالأنوار، جلد75، صفحه 38
وَ سُئِلَ عَنْ خِيَارِ الْعِبَادِ فَقَالَ (ع) الَّذِينَ إِذَا أَحْسَنُوا اسْتَبْشَرُوا وَ إِذَا أَسَاءُوا اسْتَغْفَرُوا وَ إِذَا أُعْطُوا شَكَرُوا وَ إِذَا ابْتُلُوا صَبَرُوا وَ إِذَا غَضِبُوا عَفَوْا
〰〰〰〰〰
شرح حدیث
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی
@mojtabatehrani_ir