﷽
رُوِیَ عَنِ عَلِیٍّ عَلَیهِ السَّلامُ قالَ:«اَلدُّنْيَا تَغُرُّ وَ تَضُرُّ وَ تَمُرُّ إِنَّ اَللَّهَ تَعَالَى لَمْ يَرْضَهَا ثَوَاباً لِأَوْلِيَائِهِ وَ لاَ عِقَاباً لِأَعْدَائِهِ»
ترجمه: دنیا هم می فریید و هم زیان به انسان می رساند و هم گذراست. خداوند متعال راضی نشده است که دنیا ثواب و پاداش برای دوستان او باشد و هم چنین راضی نشده است که دنیا عذاب و عقاب برای دشمنان او باشد.
شرح: روایت از امیرالمؤمنین منقول است که حضرت فرمودند: دنیا هم فریبنده است. سه تا خصوصیت را می فرماید اینجا: هم می فریبد و هم زیان به انسان می رساند و هم گذراست. سه تا خصوصیت دارد. هم انسان را فریب می دهد، هم ضرر به انسان می زند و هم گذراست. یک صحبت در اینکه آیا در این ترتیبی که حضرت فرمودند، نظری داشتند؟ اول فرمودند: می فریبد. بعد گفتند: ضرر می زند. بعد هم فرمودند: می گذرد. چه بسا نظر علی علیه السلام، بر این بود که اول گول دنیا را می خوری، وقتی که گولش را خوردی، به دنیا دل می بندی، شد؟! وابسته بهش می شوی؛ وقتی که وابسته شدی آن جا ضرر را بهت می زند، بعد هم که ضرر بهت زد، بعد هم می رود. یک ردیفی دارد: گولت می زند، گولت که زد، ضرر بهت می زند، ضرر که بهت زد، می گذارد می رود. تو دست خالی می مانی.«اَلدُّنْيَا تَغُرُّ وَ تَضُرُّ وَ تَمُرُّ» یک، اولیش است. جمله بعد: «إِنَّ اَللَّهَ تَعَالَى لَمْ يَرْضَهَا ثَوَاباً لِأَوْلِيَائِهِ»خداوند راضی نشد، نپسندید دنیا را که پاداش باشد برایدوستانش؛ یعنی چه؟ اولیاء خدا در دنیا، کسانی هستند که مطیع خدا هستند، کار برای خدا می کنند؛ درست است؟ خداوند هم وعدۀ پاداش داده است بهشان. برای او کار می کند، پاداش بهش می دهد، ثواب، اسمش ار می گذاریم ثواب. خدا نپسندید که پاداش آن ها را در دنیا، از دنیا بهشان بدهد. انبیا و اولیا که برای خدا کار کردند، توی دنیا به عنوان پاداش و ثواب چیزی از دنیا بهشان نداد.
حالا نتیجه گیری آخر: «وَ لاعِقاباً لِاَعدائِهِ» توی دنیا، دو دسته اند مردم: یک دسته هستند، دوستان خدایند، مطیع اند. یک دسته مقابلند، دشمنان خدا هستند که عاصیان اند. باز هم حاضر نشد که کیفر دشمنانش را در دنیا از عذاب دنیوی بهشان بدهد. خیلی مهم هست،ها! نه حاضر شد از خوشی های دنیا به عنوان ثواب و پاداش به اولیائش بدهد، نه حاضر شد خدا، راضی نشد، نپسندید که از این به اصطلاح، عذاب و ناراحتی های دنیا به عنوان کیفر به دشمنانش بدهد. معنایش این است که حواست را جمع کن، نه کیف دنیا کیف است، نه عذاب دنیا و ناراحتیش، ناراحتی است. نه خوشیش چیزی است و نه ناخوشیش چیزی است. خوشی واقعی در قیامت است که بهشت است و ناخوشی واقعی جهّنم است که در قیامت است. فهمیدی؟یک وقتی از بزرگان، حالا، ظاهرا متن روایت را نقل می فرمود راجع به عذاب: یک جرقه ای، یک تعبیر برای این که ما بفهمیم. به قول ما چیز کردند، تشبیه کردند: معقول را به محسوس، یک جرقه ای از جرقه های جهنّم را، این را هفتاد بار شستشویش کردند، آوردند توی دنیا، شده تمام عذاب دنیایی،ها! هفتاد بار، یک جرقه اش را تمام دنیا که می بینی ناراحتی هایش را، آتش های دنیا را، علی علیه السلام می گوید: خدا راضی نشد که کیف های دنیا را به عنوان پاداش بدهد به اولیائش که مطیع بودند. ناراحتی های دنیا را برای دشمنانش به عنوان کیفر به اینها بدهند. حاضر نشد، گفت باشد آن جا خدمت هر دو تایتان می رسیم.
وَ قَالَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ : اَلدُّنْيَا تَغُرُّ وَ تَضُرُّ وَ تَمُرُّ إِنَّ اَللَّهَ تَعَالَى لَمْ يَرْضَهَا ثَوَاباً لِأَوْلِيَائِهِ وَ لاَ عِقَاباً لِأَعْدَائِهِ وَ إِنَّ أَهْلَ اَلدُّنْيَا كَرَكْبٍ بَيْنَا هُمْ حُلُولٌ إِذْ صَاحَ بِهِمْ سَائِقُهُمْ فَارْتَحَلُوا. بحار الأنوار، جلد 70، صفحه 119
〰️〰️〰️〰️〰️
شرح حدیث
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی
@mojtabatehrani_ir