📌همراهی اسلام و جمهوریت؛ نگاهی نو به ضرورت مشارکت مردم در ادارۀ امور/ قسمت اول
🔘 اسلام، از جمهوریت و مردمسالاری جدا نیست
🔘 مشارکت مردم در سیره نبوی(ص) و علوی(ع)
🔘 از حق مشارکت در تعیین سرنوشت نمیتوان صرفنظر کرد
استاد
#علیرضا_پناهیان در برنامۀ سمت خدا
اسلام، از جمهوریت و مردمسالاری جدا نیست
معمولاً وقتی که از دو بُعد جمهوریت و اسلامیّت نظام صحبت میشود، این موضوع طوری مطرح میشود که انگار این دو بُعد جمهوریت و اسلامیت از هم جدا هستند و جمهوریت به اسلام اضافه شده است! انگار وقتی اسلام باشد، جمهوریت در آن نیست. یا بعضیها موضوع ولایت را اینگونه مطرح میکنند که امر ولایت یا ولایتمداری را باید با مردمسالاری در هم آمیخت، انگار اینها دو جزء هستند که در جامعه ما به هم اضافه شدهاند. این ظلم بزرگی به اسلام است. اینگونه نگاه کردن به دین، یک غربزدگی مفرط و جاهلانه است. یعنی در اثر یک غربزدگی افراطی و جاهلانه بعضیها تصور کردهاند جمهوریت، کشفی است که جوامع غربی انجام دادهاند و در اسلام چنین چیزی نبوده است.
مشارکت مردم در سیره نبوی(ص) و علوی(ع)
این نگاه واقعاً ظلم به رسول خدا(ص) و ظلم به امیرالمؤمنین(ع) است که ما تصور کنیم در اسلامیت و در ولایت؛ امر جمهوریت و مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خودشان، وجود ندارد. حضرت رسول(ص) با اینکه خودشان دانای کل و عقل کل بودند، مدام به مردم میگفتند «أشیروا عَلَیَّ»؛ به من مشورت بدهید. ایشان مردم را در تصمیمگیری مشارکت میدادند. حتی گاهی در اموری که انتظار میرفته از طریق وحی و عقل نبوی و علم الهی، موضوع مشخص شود، به مردم مراجعه میشده است. در شیوۀ اداره جامعه هم همینطور بوده است. پیامبر اکرم(ص) و امیرالمؤمنین(ع) برای اجرای یک امر دینی، مردم را مشارکت میدادند. البته نحوه مشارکت دادن مردم میتواند صورتهای مختلفی داشته باشد.
از حق مشارکت در تعیین سرنوشت نمیتوان صرفنظر کرد
اسلام؛ جمهوریت، مردمسالاری و مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خود را تضمین کرده است. عبارت «جمهوری اسلامی» توضیح میدهد که اسلام، برنامۀ جمهوریت، مردمسالاری و مشارکت مردم را اعلام کرده است. اسلام، جمهوریت و مردمسالاری را واجب کرده است. جمهوریت برای ما یک امر شرعی است، اما جمهوریت و مشارکت مردم در جایی که دین ندارند، صرفاً یک حق است. فرق «مشارکت مردم» در اسلام با غرب این است که این موارد در غرب یک حق است که میتوانی از حقّ خودت صرفنظر کنی؛ اما در اسلام یک امر واجب است که حق نداری از آن صرفنظر کنی. اسلام نه تنها جمهوریت را در ضمن خودش دارد، بلکه به صورت بسیار غلیظی به جمهوریت توجه دارد. جمهوریت و مردمسالاری یعنی مردم در ادارۀ امور خودشان دخالت کنند.
📢 صوت:
@panahian_mp3
🚩 برنامۀ سمت خدا، شبکۀ سه - ۱۴۰۳.۰۳.۲۱
@Panahian_text