💠
تقوا و مراتب آن
✨ «
تقوی» از «
وقایه» گرفته شده که به مفهوم حفظ نفس است از آنچه که آن را میآزارد و بدان زیان میرساند، که آن نیز مراتبی دارد:
🍃 نخستین مرتبۀ آن،
مخالفت با نفس امّاره و هویوهوس و پلشتیهای اخلاقی است که موجب تقویت
عوام میگردد.
🍃 مرتبۀ بعد،
مخالفت با هر چیزی است که در دل وجود دارد، جز یاد و نام خدا. پس متّقی در این مرحله، کسی است که هر چه، جز خدا را از دل خویش که همان عرش الهی است، بیرون رانده باشد.
متّقی در این وهله، کسی است که همۀ بتها را شکسته و غیر خودیها را از دل بیرون رانده باشد و تنها صاحبخانه را در آن، جای داده باشد. این گونه تقوا در عرف قرآن، دل را تقویت میکند.
🍃 مرتبۀ سوم،
خودداری از دیدن مستقل عالم است. پس متّقی در این مرحله، کسی است که این سخن پروردگار را درک کند:
«اللّٰهُ نُورُ السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضِ»؛ الله نور آسمانها و زمین است.
🍃 او در این مرحله میتواند بگوید: «عمیت عین لا تراک»؛ کور باد دیدهای که تو را نبیند.
یا بگوید: «ما رأیت شیئاً الاّ رأیت الله قبله و بعده و معه».چیزی ندیدم مگر آنکه پیشوپس و همراه آن «الله» را دیدهام.
🍃 او در این هنگام، قیومیت حقتعالی را در مییابد. چنین تقوایی از آن
خواص است.
🍃 مرتبۀ چهارم،
توجۀ نکردن به غیر حق است. شخص متّقی در این مرحله، جز الله هیچ نمیبیند. او در
وحدت فرورفته است و کثرتی در پیش روی خود نمییابد و اگر مجبور شود که به جهان کثرت توجّه کند آن را گناهی بزرگ خواهد شمرد. فرد
متّقی در این هنگام، آنقدر که شدنی است از چنین رویکردی میپرهیزد. چنین تقوایی از آنِ
اخصّ الخواص است.
📖 کاوشی نو در اخلاق اسلامی و شئون حکمت عملی؛ ص ۲۱۷.
📗 مظاهری (آیتالله)، حسین، کاوشی نو در اخلاق اسلامی و شئون حکمت عملی، ذکر، تهران - ایران، ۱۳۸۳ ه.ش.
🔆 وب سایت تخصصی رواق معرفت
🆔
@revaghemarefat_ir