سلمان رئوفی
🔅🔅🔅 📌 فقه معطوف به تمدن17 ب) اهداف تربیت و فقه 🔹 اهداف مفاهیمی کلی و عام هستند که جهت فعایتهای تربیتی را نشان میدهند. در یک تقسیم، اهداف به دو دسته میانی و نهایی تقسیم شده است. مقصود از هدف نهایی نهاییترین هدف و منظور از هدف میانی، هدفی است که در راستای وصول به هدف نهایی قرار میگیرد. در موردتاثیر فقه بر هدف نهایی گفتنی است گرچه فقه به عنوان بخشی از اسلام، نمیتواند به تنهایی هدف نهایی – تقرب الهی- را تامین نماید، اما میتواند اهدافی را ارائه نماید که در راستای آن هدف نهایی قرار گیرد. به نظر میرسد فقه در اهداف میانی نقش به سزایی داشته و از مجموعه مباحث احکام فقهی میتوان برخی از اهداف میانی را کشف و استخراج نمود. اهدافی مانند حفظ سلامت جسم (از طریق مانند احکام خوردنیها و آشامیدنیها و نیز احکام طهارات و ...)، حفظ سلامت روحی (از طریق عباداتی مانند روزه، نماز، اعتکاف و ...) و حفظ روابط اجتماعی (از طریق انواع عقود، ایقاعات). ج) اصول تربیت و فقه اصول تربیت عبارت است از دستورالعمل های کلی که راهنمای تدابیر و فعالیتهای تربیتی میباشند. حال سؤال این است که آیا فقه چنین دستورالعملهایی دارد یا خیر؟ با بررسی گستره مسائل و احکام فقهی مشخص میشود که پاسخ مثبت است و فقه اسلامی حاوی دستورالعملهای کلی در زمینه اصول تربیت میباشد. اصولی مانند رعایت توانایی و محدودیت متربی (از جهت جنسیت، مقطع سنی، شرایط زمانی و مکانی و سایر احوالات و شرایط)، اصل تخفیف و مسامحت (مانند وجود جایگزین در احکام، جواز ارتکاب محرمات در حال اضطرار، تخفیف در نحوه انجام برخی واجبات و ...)، اصل مثبت نگری (مانند اصل صحت در فعل مسلم، اماریت ید، اصل حلیت، اصل طهارت و ...) و اصولی از این دست که از جای جای فقه قابل استخراج است. ✳ روشهای تربیت و فقه 🔹 به طور کلی روشها با نحوه و کیفیت تحقق و تجلی فعالیتها سروکار دارند و دستورالعملها و تدابیری هستند که در فرآیند تربیت مورد استفاده مربی قرار میگیرند. فقه نیز که از مجموعه باید و نبایدهای شرعی تشکیل شده، روشهایی کلی در این زمینه تربیت را ارائه داده است. روشهایی مانند تنبیه (در قالب حدود، تعزیرات و دیات و ...)، فریضه سازی و الزام بخشی به مسائل، همراهی باید و نبایدهای شرعی و ... 🔹 نقش فقه در رابطه با تربیت و نظام تربیتی به همین امور محدود نشده و در امور دیگری مانند ابعاد تربیت (تربیت جسمی، تربیت روحی، تربیت اجتماعی، تربیت عقلانی و تربیت اخلاقی) و نیز ارکان تربیت (مربی، متربی و محتوا) تاثیر گذار بوده و نقش تعیین کنندهای دارد. البته بیان این نکته ضروری است که نباید انتظار داشت فقه موجود به طور مدون و مشخص، این عناصر مختلف نظام تربیتی را عرضه کرده باشد. آنچه عیان و مشهود است وجود برخی از این عناصر در مجموعه مسائل و احکام فقهی است که بیانگر اهتمام فقه اسلامی به این مقوله است. ادامه دارد... @salmanraoofi
1.1هزار مشاهده