❓پرسش 6: در علم نحو، بیان شده است که در باب عطف اسم ظاهر بر ضمیر، لازم است حرف جر تکرار شود؛ چرا در جمله شریفه «صلی الله علیه و آله وسلم» حرف جر بر سر «آله» تکرار نشده است؟ ✍پاسخ: 🔰در متعاطفین، «فصل» بین متعاطفین در مواردی واجب و در مواردی مستحسن است. یکی از موارد مستحسن، جایی است که معطوف علیه ضمیر متصل مجروری باشد که در این فرض، اعاده عامل جر به عنوان «فاصل» بین متعاطفین مستحسن است. 🔸مثال1⃣: ثُمَّ اسْتَوى‏ إِلَى السَّماءِ وَ هِيَ دُخانٌ فَقالَ لَها وَ لِلْأَرْض‏. در این جا کلمۀ «ارض» ر ضمیر مجروری «ها» عطف شده و لام جر به عنوان «فاصل» بر سر ارض آمده است. 🔹مثال2⃣: (قالُوا نَعْبُدُ إِلهَكَ وَ إِلهَ آبائِكَ ...): در این آیه، ابائک بر ضمیر مجروری «ک» عطف شده و «اله» به عنوان «فاصل» تکرار شده است. 🔸اما باید توجه داشت ترک فصل جایز است کما این که در آیۀ شریفۀ «وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ» اتفاق افتاده است وعلیرغم عطف «الارحام» بر ضمیر مجروری«ه»، عامل جر یعنی «باء» بین متعاطفین، فاصل نشده است. و یقیناً استعمال قرآنی با توجه به این که کلام خدای متعال است عاری از اشتباه می باشد. 🔅نکته1⃣: اگرچه «تکرار حرف جر در عطف اسم ظاهر بر ضمیر» طبق نظر برخی از بصریون واجب است لکن نظر کوفیون بر جواز است و طبق استشهاد قرآنی که بیان شد، این نظر صحیح است. 🔅نکتۀ2⃣: در مواردی که «فصل» واجب نیست، حسن یا عدم حسن «فصل» به لحاظ اغراض بلاغی معلوم می گردد که مربوط به علم فصاحت و بلاغت است. 📚نحو وافی، جلد3، صفحۀ633 #عطف_اسم_ظاهر_بر_ضمیر #نحو https://eitaa.com/saluni