در مواردی که ساختوساز بدون پروانه انجام میشود، تخریب بنا تنها در صورتی امکانپذیر است که ابتدا پرونده از طریق کمیسیون ماده ۱۰۰ مورد رسیدگی قرار گیرد و رأی لازم صادر شود. حتی پس از صدور رأی، مهلتی برای اجرای آن تعیین میشود و پیش از پایان این مهلت، تخریب وجه قانونی ندارد.
اقدام شهرداری به تخریب ملک بدون طی تشریفات مقرر در ماده ۱۰۰ و پیش از صدور یا قطعیت رأی، تخلف محسوب میشود؛ حتی اگر این اقدام با استناد به دستور دادستان انجام شده باشد. مداخله دادستان صرفاً در صورتی توجیهپذیر است که موضوع جنبهی فوری و خطرناک برای امنیت عمومی داشته باشد، در غیر این صورت دخالت مستقیم در تخریب، فاقد مستند قانونی است.
در چنین شرایطی، مالک میتواند از طریق دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع ملک، شکایت کیفری بابت تخریب غیرقانونی مطرح نماید و پیگیری حقوقی را آغاز کند.
با این حال، چنانچه ملک در محدودهی حریم شهر تهران قرار گرفته باشد، مقررات خاصی بر آن حاکم است و ممکن است مشمول قانون نظارت بر گسترش شهر تهران باشد که نیاز به بررسی جداگانه دارد.