💠 بررسی جهت‌گیری ملک (شمالی، جنوبی، دو نبش) و تأثیر آن بر مرغوبیت و ارزش ملک
👈موضوع مرغوبیت ملک بر اساس جهت‌گیری آن (شمالی، جنوبی، شرقی، غربی، دو نبش و...) يکی از عوامل بسیار مهم در ارزش‌گذاری املاک است که مستقیماً بر کیفیت زندگی، مصرف انرژی و حتی طراحی داخلی تأثیر می‌گذارد. درک دقیق این اصطلاحات و مزایا و معایب هر یک برای خریداران، فروشندگان و کارشناسان ضروری است.
▪️تعریف جهت‌گیری ملک و اصطلاحات رایج
جهت‌گیری ملک به موقعیت قرارگیری ساختمان و نحوه دسترسی آن به معبر عمومی (کوچه یا خیابان) اشاره دارد. این جهت‌گیری، نورگیری، تهویه طبیعی و حتی چیدمان فضاهای داخلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
✔️ملک شمالی (معروف به "درب به حیاط")
تعریف: ملکی است که ضلع شمالی آن مجاور معبر عمومی (کوچه یا خیابان) قرار دارد.
طراحی معمول: برای استفاده از نور خورشید مطلوب جنوبی، معمولاً ساختمان در بخش جنوبی زمین ساخته می‌شود و یک حیاط (و اغلب پارکینگ) در بخش شمالی (جلوی ساختمان و متصل به معبر عمومی) قرار می‌گیرد. ورود به ملک از طریق این حیاط شمالی است. به همین دلیل در اصطلاح عامیانه به آن "درب به حیاط" گفته می‌شود.
نورگیری و مزایا/معایب:
مزایا: بخش اصلی نشیمن و اتاق خواب‌های اصلی (که معمولاً در جنوب ساختمان قرار می‌گیرند) از نور مستقیم جنوبی بهره‌مند می‌شوند که در طول روز و به خصوص در فصول سرد، بسیار مطلوب و باعث صرفه‌جویی در مصرف انرژی گرمایشی است.
معایب: بخش شمالی ساختمان (معمولاً آشپزخانه یا اتاق خواب‌های فرعی) نور کمتری دریافت می‌کند. حیاط آن نیز ممکن است در فصول سرد، به دلیل سایه ساختمان، سرد و کمتر آفتاب‌گیر باشد.
✔️ملک جنوبی (معروف به "درب به هال" یا "درب از ساختمان")
تعریف: ملکی است که ضلع جنوبی آن مجاور معبر عمومی (کوچه یا خیابان) قرار دارد.
طراحی معمول: معمولاً برای استفاده حداکثری از فضای زمین و نیز نورگیری مناسب، ساختمان در بخش شمالی زمین ساخته می‌شود. در این حالت، حیاط در بخش جنوبی (پشت ساختمان و در واقع پشت به معبر عمومی) قرار می‌گیرد. ورود به ملک مستقیماً از معبر عمومی به داخل ساختمان (عموماً هال، پذیرایی یا فضای ورودی اصلی) است. به همین دلیل در اصطلاح عامیانه به آن "درب به هال" (یا "درب از ساختمان") گفته می‌شود.
نورگیری و مزایا/معایب:
مزایا: بخش اصلی نشیمن و پذیرایی ساختمان که در بخش جنوبی قرار دارند، از نور مستقیم جنوبی (از سمت حیاط جنوبی) بهره می‌برند که بسیار پرنور و دلپذیر است.
معایب: حیاط آن در پشت ساختمان قرار گرفته و ممکن است از خیابان دید مستقیم نداشته باشد. در برخی طراحی‌ها، بخش شمالی ساختمان (مانند اتاق‌خواب‌ها) ممکن است نور کمتری دریافت کند.
✔️ملک دوبر (نبش):
تعریف: به ملکی گفته می‌شود که از دو جهت (مانلاً شمال و شرق، شمال و غرب، جنوب و شرق، جنوب و غرب) به معبر عمومی (کوچه یا خیابان) دسترسی دارد. این املاک معمولاً در تقاطع دو خیابان یا کوچه قرار می‌گیرند. در مورد واحدهای آپارتمانی نیز، به واحدی که از دو جهت مختلف نور و دید داشته باشد، "دو نبش" یا "دو بر" گفته می‌شود.
طراحی معمول: طراحی در این املاک بسیار انعطاف‌پذیر است و امکانات زیادی را برای نورگیری و تهویه فراهم می‌کند.
💢نورگیری و مزایا/معایب:
مزایا (عموماً):
نورگیری عالی و یکنواخت: امکان دریافت نور از دو جهت مختلف، که باعث روشنایی بیشتر و یکنواخت‌تر در طول روز می‌شود.
تهویه طبیعی مطلوب: امکان جریان هوا از دو سمت (ایجاد کوران) که تهویه طبیعی را به شدت بهبود می‌بخشد و نیاز به تهویه مکانیکی را کاهش می‌دهد.
دید و چشم‌انداز متنوع: احتمال برخورداری از دید و منظره از دو جهت مختلف.
فضای دلپذیرتر: حس بزرگ‌تر و بازتر بودن فضا به دلیل نور و هوای بیشتر.
ارزش تجاری/اداری: در کاربری‌های تجاری و اداری، داشتن دو بر به معنای دسترسی و نمای بیشتر از دو سمت است که بسیار مطلوب محسوب می‌شود.
معایب (در برخی موارد): ممکن است در مناطق پر سر و صدا، از دو سمت در معرض آلودگی صوتی باشند.
✔️ملک شرقی و غربی
تعریف: ملکی که ضلع شرقی یا غربی آن مجاور معبر عمومی است.
طراحی معمول: ساختمان معمولاً در بخش غربی یا شرقی زمین ساخته می‌شود و نورگیری اصلی از سمت شرق یا غرب صورت می‌گیرد.
💢نورگیری و مزایا/معایب:
واحد شرقی: صبح‌ها نور مستقیم خورشید را دریافت می‌کند که می‌تواند برای شروع روز مطلوب باشد. در طول بعدازظهر خنک‌تر است.
واحد غربی: بعدازظهرها نور مستقیم خورشید را دریافت می‌کند. در مناطق گرمسیر می‌تواند منجر به گرم شدن زیاد در ساعات پایانی روز شود که مطلوب نیست و نیاز به سیستم سرمایش قوی دارد. در مناطق سردسیر، به دلیل گرمایش طبیعی در بعدازظهر، ممکن است مزیت محسوب شود.