این سوال برایم مطرح بود که اگرچه ما به ظواهر امور، مکلف و متعبدیم اما با توجه به روایات با آمدن هر ماه اتفاقاتی در نظام عالم رخ می‌دهد که در ماه قبل نبود، مثلا در ماه رمضان یا محرم ملائک مأموریت‌های مختلفی پیدا می‌کنند و رزق‌های مختلفی برای مومنین فراهم می‌شود و... پس باید واقعی برای هر ماه باشد، ( ما هر ملاکی از وحدت افق، بخش اکثر لیل یا جزء لیل، داشته باشیم، فرق نمی‌کند باز اختلاف در آغاز ماه حداقل بین این نیم کره و آن نیم کره دیگر وجود دارد و نمی‌شود وقتی یکی شب است و دیگری وسط روز، آغاز ماه در هر دو یک زمان باشد.) حال سوال این است که مبدا این آغاز ماه در نظام عالم کجاست؟ استاد ما فرمودند بنده همین سوال را از آیت‌الله خوشوقت پرسیدم، ایشان فرمودند: ملاک آن جائی است که حضرت بقیة الله حاضر هستند.