وقتی آمار متوسط سنی استانهای مختلف را با آمار توزیع فقر در استانهای مختلف مقایسه میکنیم، رابطه مستقیم افزایش درآمد و پیر بودن این استانها مشهود است، یعنی هرچقدر مردم استانهای مختلف از نظر اقتصادی قویتر میشوند متوسط سنی آنها بیشتر میشود.
قاعدتا عامل اصلی در جوان بودن متوسط سنی جمعیت یک استان کودکان و نوجوانان هستند یعنی تعداد فرزندان خانوارهای استانهای جوان بیشتر است.
آیا میتوان نتیجه گرفت هرچقدر خانوادهها پردرآمدتر هستند تعداد فرزند کمتری دارند؟ یا هرچقدر خانوادهها فقیرتر میشوند تعداد فرزندانشان بیشتر میشود؟
یا بیاییم جای علت و معلول را عوض کنیم و بپرسیم هرچقدر خانوادهها پر جمعیتتر میشوند فقیرتر میشوند و هرچقدر کمجمعیتتر ثروتمندتر؟
برای اینکه ببینیم کدام نتیجهگیری درست است به اطرافیان خودمان نگاه کنیم، عمدتا کسانی که از نظر مالی توان داشتن چند فرزند را دارند تمایلی به فرزندان بیشتر ندارند، کسانی هم که به صورت متوسط سه تا پنج فرزند دارند عمدتا زندگی متوسطی دارند.
پس ظاهرا داشتن سه تا پنج فرزند عامل فقر نیست بلکه اشتغالات، تشریفاتها و سختگیریهای پر درآمدها بیشتر عامل کمفرزند بودنشان است.