🔴 روابط ایران و القاعده قبل از 11 سپتامبر 🔷 اولین تماس و تعامل میان طرفین در جنگ بوسنی در دهه نود میلادی اتفاق افتاد. جایی که ایرانی‌ها و جهادگرایان سلفی و دیگر نیرو‌های مسلح خارجی در کنار یکدیگر با صرب‌ها می‌جنگیدند. 🔶 برخلاف نیرو‌های تحت حمایت سعودی که به شدت با ایرانی‌ها خصومت داشتند، گزارش‌ها حکایت از آن دارد که اعضای القاعده و حتی برخی چهره‌های نزدیک به بن‌لادن از جمله محافظان وی، علاقه جدی به همکاری با مستشاران ایرانی نشان دادند و حتی خواستار برقرای ارتباط با حزب الله لبنان نیز بودند. 🔷 ایرانی‌ها به دلیل عدم شناخت عمیق از القاعده و نیز نگرانی‌های موجود در خصوص ماهیت این گروه (من جمله این که تصور می‌شده این‌ها به سعودی وابسته‌اند) و احیانا ترس از فشار‌های امریکا، به این درخواست همکاری پاسخ مثبتی نمی‌دهند و حتی در همان بوسنی نیز ارتباط سازمانی و تشکیلاتی میان دو طرف برقرار نمی‌شود. 🔶 به طور طبیعی متأثر از بیعت القاعده با ملاعمر و طالبان و نبرد میان این طیف با ائتلاف شمال تحت حمایت ایران، خلال سال‌های ۱۹۹۶ به بعد دیدگاه‌های طرفین به یکدیگر منفی شده و نوعی صف‌آرایی میان طرفین پدید آمد. 🔷 واقعیت این است که ایرانی‌ها تا بعد از تحولات عراق، درک روشنی از ماهیت جهادگرایان سلفی نداشتند. البته معتقدم هنوز هم درک ما از این جریان و گروه‌های منسوب به آن عمیق نیست و در لایه‌،‌های امنیتی و تاکتیکی متوقف مانده و به لایه‌های فکری و استراتژیک ارتقاء پیدا نکرده است. ولی در ان دوره همین درک تاکتیکی نیز بعید است شکل گرفته باشد. ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba