🔸چکیده‌ی مقاله 🔻متن زیر، چکیده‌ای فارسی از مقاله‌ی من با عنوان «حُميد بن زياد، دراسة في حياته العلمية» است. اصل مقاله به زبان عربی است که در شماره‌ی آتی فصلنامه‌ی پژوهشی «تراث کربلاء» (کشور عراق) به چاپ خواهد رسید بعون الله. (این مقاله، بیش از دو سال پیش به تایید مجله رسید که به دلیل مشکلات درونی عراق و سپس بیماری کرونا و اختلال در برنامه‌های نشریه، با تاخیر چاپ می‌شود) 🔻چکیده‌ی مقاله‌ی «بررسی زندگیِ علمیِ حُمَید بن زیاد» مقاله در پیِ شناخت حمید بن زیاد و زندگانی علمی_حدیثی وی است. او تنها راوی است که دانشمندان رجالی با لقب «نینوی» می شناسند. کربلا هیچ گاه نزد دانشمندان رجال و حدیث، به عنوان یک حوزه‌ی حدیثی (نه اصلی و نه فرعی) به شمار نیامده؛ حال آنکه از لابلای جستجوهای رجالی و حدیثی روشن می‌شود این شهر راویان حدیثیِ بزرگی را مانند حمید به خود دیده. آری، این حضور به شکلی نبوده که کربلا را به یک حوزه‌ی حدیثیِ پویا در قرون ابتدایی تبدیل کند. در این مقاله، نظرات رجالیان، محدثان و فقیهان پیرامون وثاقت و مذهب حمید آمده. همچنین از میان شواهد تاریخی، فرضیه‌ی نوینِ تغییر مذهب وی از واقفیه به امامیه تقویت و دفاع می‌شود. گرچه گزارشی که به شکلی صریح تغییر مذهب وی را گویا باشد وجود ندارد؛ اما تحلیلی تاریخی، احتمال توبه‌ی وی را تقویت می‌کند. شناخت مشایخ، شاگردان و مضامین روایاتِ حمید، از امور مهمی است که پژوهشگران را در واکاوی شخصیت حدیثی وی و نوع اثرگذاری او در میراث حدیثی امامیه کمک می‌کند که این مقاله به آن‌ها نیز پرداخته. توجه به محتوای روایات او از ائمه اهل البیت علیهم السلام، نشان دهنده‌ی نگاه ویژه‌ی وی هم به فقه و هم به اعتقادات است. این‌گونه جامع‌نگری، در راویان اندکی دیده می‌شود. هیچکدام از روات حدیثی، به قصد سکونت در کربلا به این سرزمین سفر نکرده بودند تا اینکه عثمان بن عیسی، آن واقفیِ توبه‌کرده، که از راویان بزرگ است در کربلا سکنی گزید. حمید بن زیاد، دومین راوی است که این عمل را انجام داد. غیر از این دو شیخِ محدِّث، اطلاعاتی مبنی بر هجرت سایر راویان به کربلا و سکونت در آن در قرون اول هجری در دسترس نیست. هجرت حمید بن زیاد به کربلا، از موضوعات مهمی است که به آن پرداخته‌ایم و نتیجه گرفته‌ایم که او، بنیان‌گذارِ مدرسه‌ی حدیث در کربلا است. https://t.me/tavanerejal